Από το success story στην καταστροφή…

Το success story των αποκρατικοποιήσεων και της προσέλκυσης επενδύσεων, που διαφήμιζε η κυβέρνηση, κινδυνεύει να μετατραπεί σε ναυάγιο, μετά την απροσδόκητη και δραματική τροπή που έλαβε ο διαγωνισμός για ΔΕΠΑ – ΔΕΣΦΑ από την υπαναχώρηση των Ρώσων κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή και τη μη κατάθεση προσφορών.
Αν προσθέσει κανείς και την προβληματική κατάσταση που
διαμορφώνεται στον ΟΠΑΠ, λόγω της καθυστέρησης υπογραφής των συμβάσεων για τα Λαχεία και τον τεχνολογικό πάροχο, τότε είναι πολύ πιθανό να εκτροχιαστεί για τα καλά ο στόχος των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις. Κάτι που ενδεχομένως να σημάνει πρόσθετα μέτρα σε μισθωτούς, συνταξιούχους, ακίνητη περιουσία κ.ο.κ. Οι αλλεπάλληλες επισκέψεις Μίλερ της Gazprom στο Μέγαρο Μαξίμου και οι διαρροές της κυβέρνησης για «τελειωμένη δουλειά με υψηλό τίμημα» απομάκρυναν τους υπόλοιπους διεκδικητές, που δεν είχαν τη δυνατότητα να ανταγωνιστούν την προσφορά του ρωσικού κολοσσού, με αποτέλεσμα να μην κατατεθεί καμία προσφορά για τη ΔΕΠΑ και μόλις μία για το ΔΕΣΦΑ.
 Η στάση της Gazprom δημιουργεί πολλά ερωτήματα, καθώς ο ρωσικός κολοσσός απαξίωσε να ενημερώσει ακόμα και το ΤΑΙΠΕΔ ότι δεν θα καταθέσει προσφορά. Οι λόγοι της απόφασης της Gazprom δεν είναι εύκολο να διαγνωσθούν. Η εκτίμηση κυβερνητικών πηγών είναι ότι οι ασφυκτικές πιέσεις των Ευρωπαίων, που ενισχύθηκαν τις τελευταίες ημέρες πριν την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών, λειτούργησαν ανασταλτικά για το ρωσικό κολοσσό. Άλλωστε, η αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ θα έπρεπε να περάσει από τον έλεγχο της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου δεν ήταν καθόλου σίγουρο ότι θα ελάμβανε το «πράσινο φως». Ταυτόχρονα και η ρωσική Sintez εξαφανίστηκε αιφνιδίως από το διαγωνισμό για το ΔΕΣΦΑ, για τον οποίο κατατέθηκε μία και μόνο προσφορά από την αζέρικη Socar. Εξελίξεις που, σύμφωνα με τα όσα κυκλοφόρησαν στην αγορά, αποδίδονται σε πολιτική απόφαση της ρωσικής κυβέρνησης και εντολή «απόσυρσης» του ενδιαφέροντος.
  Τι ανέφερε η ρωσική πλευρά
H Gazprom αποφάσισε να μην καταθέσει προσφορά στο διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, γιατί δεν μπορούσε να είναι σίγουρη ότι η χρηματοοικονομική θέση της εταιρείας δεν θα επιδεινωνόταν μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας, δήλωσε ο εκπρόσωπος της ρωσικής εταιρείας, Σεργκέι Κιουπριάνοφ (φωτό). «Ήδη τώρα η εταιρεία έχει σοβαρά προβλήματα από μη πληρωμές καταναλωτών, θα απαιτηθεί αναδιάρθρωσή της για την αποκοπή των παραρτημάτων της ΔΕΣΦΑ, ενώ στους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό δεν παρασχέθηκαν εγγυήσεις ότι δεν θα επιδεινωθεί το υπάρχον καθεστώς κρατικών ρυθμίσεων για τη ΔΕΠΑ», συμπλήρωσε. «Όλα τα παραπάνω δημιουργούν σημαντικούς κινδύνους, που επηρεάζουν την αξία της εταιρείας», εκτίμησε ο εκπρόσωπος Tύπου της Gazprom, επισημαίνοντας πως «το αντίτιμο της συμφωνίας επρόκειτο να οριστικοποιηθεί από τώρα, χωρίς συνυπολογισμό αυτών των παραγόντων. «Για τους λόγους αυτούς αποφασίστηκε να μην κατατεθεί πρόταση για τη ΔΕΠΑ», κατέληξε. «Η Gazprom δεν πρόκειται να αποχωρήσει από την ελληνική αγορά και προτίθεται να ενισχύσει την εμπλοκή της και να διευρύνει τις συνεργασίες της στον ελληνικό ενεργειακό κλάδο», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της εταιρείας, Αλεξάντερ Μεντβέντεφ.
  Η απάντηση του ΤΑΙΠΕΔ
Οργισμένη ήταν η απάντηση του ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο επέρριψε τις ευθύνες του ναυαγίου στους Ρώσους, φωτογραφίζοντας και την Κομισιόν. «Το ΤΑΙΠΕΔ, προκειμένου να πετύχει το μέγιστο δυνατό τίμημα για τη ΔΕΠΑ, δεσμεύτηκε ότι θα καλύψει μέχρι ύψους 180 εκατ. ευρώ τυχόν χρέη ηλεκτροπαραγωγών που θα υπάρχουν προς τη ΔΕΠΑ μέχρι τις 31.12.2015. Επιπλέον, δόθηκαν απόλυτα επαρκείς και δεσμευτικές εξασφαλίσεις για τη μη χειροτέρευση της κατάστασης της ΔΕΠΑ από την κατακύρωση του διαγωνισμού μέχρι και την απόκτηση των μετοχών από τον αγοραστή. Οι αποφάσεις αυτές του ΤΑΙΠΕΔ καλύπτουν πλήρως τους υποψήφιους αγοραστές, με δεδομένη επίσης την αναμενόμενη ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας στο μέλλον. Επιχειρηματικότητα σημαίνει ανάληψη σχετικών (επιχειρηματικών) κινδύνων. Ένας από αυτούς είναι και τα εισπρακτέα υπόλοιπα κάθε εταιρείας. Επομένως, τα παραπάνω θα μπορούσαν να επηρεάσουν μόνο οριακά το τίμημα. Σε καμία όμως περίπτωση δεν δικαιολογείται η αποχή από το διαγωνισμό – και μάλιστα όταν έχει προηγηθεί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον και ενδελεχείς διαδικασίες μηνών. Aς αναζητηθούν, λοιπόν, αλλού τα αίτια για τη μη συμμετοχή της Gazprom και όχι στην ελληνική πλευρά».

  Οι δηλώσεις Σταυρίδη για «ευρωπαϊκό δάκτυλο»
Την προκήρυξη νέου διαγωνισμού για τη ΔΕΠΑ, το συντομότερο δυνατόν, με συνθήκες που διασφαλίζουν πιο γρήγορες εγκρίσεις από τα κοινοτικά όργανα, προανήγγειλε με δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Στέλιος Σταυρίδης, διαβεβαιώνοντας ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις που θα εξεταστούν άμεσα μετά την απόσυρση του ενδιαφέροντος της Gazprom. Ο κ. Σταυρίδης άφησε αιχμές για τη στάση της Ευρώπης, εκτιμώντας ότι η αδυναμία έγκαιρης έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να επηρέασε και την απόφαση των Ρώσων. «Δεν μπορείς να περιμένεις ένα χρόνο για έγκριση», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Είναι σαφές ότι θα προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός, δεδομένου ότι σε αυτόν δεν υπήρξε προσφορά. Εμείς, σαν ΤΑΙΠΕΔ, πήραμε όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μεγιστοποιήσουμε τον ανταγωνισμό και να έρθει με τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσφορα. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις (...) Οι Ρώσοι δεν ήρθαν για λόγους που μας ξεπερνούν» πρόσθεσε. «Είναι προφανές ότι για λόγους που δεν είναι δικοί μας επέλεξαν να μη συμμετέχουν, όμως υπάρχει και το επιχειρηματικό ρίσκο, όταν κανείς αγοράζει μια εταιρεία αγοράζει και τα υπόλοιπα των πελατών της. Αυτό θα δικαιολογούσε μια μικρή μείωση τμήματος, όχι αποχή από το διαγωνισμό», σημείωσε. «Οι Ρώσοι ανέφεραν ότι δεν διασφαλίστηκαν τα χρέη των ηλεκτροπαραγωγών προς τη ΔΕΠΑ. Όταν αγοράζεις μια εταιρεία αγοράζεις και λογαριασμούς εισπρακτέους. Δίναμε εγγυήσεις...», σημείωσε ο κ. Σταυρίδης.
  Η διάψευση της Κομισιόν
«Δεν υπήρξε καμία ανάμειξη του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στο θέμα της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ», δήλωσε η εκπρόσωπος της Επιτροπής Πία Αρενκίλντε, αναφερόμενη σε δημοσιεύματα του ελληνικού Τύπου, τα οποία χαρακτήρισε αβάσιμα. Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, πηγές της Επιτροπής τόνιζαν ότι δεν είναι αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναμειγνύεται σε αυτήν τη φάση σε διαδικασίες ιδιωτικοποίησης, πριν δηλαδή ολοκληρωθούν.
  Επαναπροκηρύσσεται ο διαγωνισμός
Στην πρώτη επίσημη κυβερνητική αντίδραση, ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Ασημάκης Παπαγεωργίου, δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα επαναπροκηρύξει το διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, χωρίς να προσδιορίσει το χρόνο της νέας προκήρυξης. Ο κ. Παπαγεωργίου, μιλώντας, όπως είπε, ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης, δήλωσε άγνοια για τους λόγους που οδήγησαν τη ρωσική Gazprom σε αλλαγή στάσης και μη υποβολή προσφοράς. Δήλωσε ωστόσο ότι, από πηγές της Μόσχας, προκύπτει ότι πιθανώς η ρωσική εταιρεία διέβλεψε πως θα ετίθεντο αυστηροί όροι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εξαγορά της ΔΕΠΑ. Πάντως η ίδια η Gazprom δεν ενημέρωσε την κυβέρνηση για τις αιτίες που την οδήγησαν σε μη κατάθεση προσφοράς.
Ο κ. Παπαγεωργίου επεσήμανε ως ιδιαίτερα ευχάριστο το γεγονός ότι υπήρξε προσφορά από την εταιρεία φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, SOCAR, για το ΔΕΣΦΑ, η οποία θα αξιολογηθεί. «Εφόσον η προσφορά είναι, όπως πιστεύουμε, καλή, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες υλοποίησης του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ και ο γεωπολιτικός ρόλος της χώρας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη», πρόσθεσε ο υφυπουργός. Ο αγωγός ΤΑΡ, υπενθυμίζεται, εφόσον επιλεγεί να υλοποιηθεί, σχεδιάζεται να μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ιταλία μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας. «Εκείνο που έχει σημασία είναι οι αποκρατικοποιήσεις –και ιδιαίτερα επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας– να γίνονται σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες και Οδηγίες και να εξυπηρετούν σε μακροπρόθεσμη βάση τα συμφέροντα της χώρας», τόνισε ο υφυπουργός.

 «Δεν θα ρίξουμε τον πήχη του τιμήματος»
Σχολιάζοντας πληροφορίες που μεταδόθηκαν, περί μη επαρκών εγγυήσεων για τα χρέη ιδιωτών προς τη ΔΕΠΑ, ο κ. Παπαγεωργίου(φωτό) τόνισε, μιλώντας γενικά, όπως είπε, ότι σε όλους τους υποψηφίους είχαν δοθεί τα στοιχεία για τις οφειλές και τα μέτρα που λαμβάνονται για αυτές, ενώ τόνισε πως στην ελεύθερη αγορά υπάρχει και ρίσκο και ότι δεν υπάρχει αγορά με κρατικές εγγυήσεις.
Ο υφυπουργός δεν διευκρίνισε πότε θα προκηρυχθεί ο νέος διαγωνισμός για τη ΔΕΠΑ, ανέφερε ωστόσο ότι ο προηγούμενος προκηρύχθηκε σε περίοδο που παρέμενε ανοιχτό το ενδεχόμενο εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη. «Το θέμα αυτό έχει κλείσει, συνεπώς ο νέος διαγωνισμός θα διεξαχθεί σε πολύ καλύτερες συνθήκες», τόνισε ο κ. Παπαγεωργίου, ενώ επεσήμανε ότι ο πήχης για το τίμημα δεν θα χαμηλώσει.

Θα συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις

Ο υφυπουργός διευκρίνισε ακόμη ότι:
- Οι διαπραγματεύσεις με την Gazprom για τις τιμές προμήθειας του φυσικού αερίου και την ανανέωση της σύμβασης θα συνεχιστούν.
- Το χρονοδιάγραμμα για την αποκρατικοποίηση των ΕΛΠΕ –που είναι μέτοχος της ΔΕΠΑ– θα επανεξετασθεί προκειμένου να αποφασιστεί αν θα προχωρήσει, όπως έχει προγραμματισθεί, ή θα αναβληθεί προκειμένου να μεσολαβήσει ο νέος διαγωνισμός για τη ΔΕΠΑ.
- Ο στόχος για τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις θα συζητηθεί με την τρόικα.
Τέλος, για τις συναντήσεις του πρωθυπουργού με το διευθύνοντα σύμβουλο της Gazprom, ο κ. Παπαγεωργίου τόνισε ότι ο κ. Σαμαράς είναι ανοιχτός, βλέπει επενδυτές και έκανε σημαντική προσπάθεια προς όλες τις πλευρές.karfi