Η Επιτροπή καθορίζει τους όρους και κανόνες που εφαρμόζονται στη χρηματοδότηση των δαπανών που υπάγονται στην Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) με δύο ταμεία: το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Το ΕΓΤΕ χρηματοδοτεί τις δαπάνες για τον τομέα των αγορών και το ΕΓΤΑΑ τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης.
Τον Σεπτέμβριο του 2012 και τον Νοέμβριο του 2013, η Επιτροπή διενήργησε έρευνα σχετικά με τις δαπάνες που πραγματοποίησε η Ελλάδα για την αγροτική ανάπτυξη και τις στρεμματικές ενισχύσεις, αντίστοιχα.
Η Επιτροπή διαπίστωσε, αφενός, αδυναμίες κατά την εφαρμογή, στην Ελλάδα, του καθεστώτος των μέτρων που εντάσσονται στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ (2007-2013) για τα οικονομικά έτη 2010-2013 και, αφετέρου, ότι η εφαρμογή του συστήματος χορήγησης των άμεσων στρεμματικών ενισχύσεων δεν ήταν σύμφωνη με τους ισχύοντες κανόνες της Ένωσης ως προς τα έτη υποβολής αιτήσεων 2012 και 2013.
Κατόπιν ανταλλαγής επιστολών με την Ελλάδα και τη διατύπωση γνώμης από το όργανο συμβιβασμού, η Επιτροπή κατέληξε στην τελική της θέση. Στις 17 Μαρτίου 2016, εξέδωσε την εκτελεστική απόφαση 2016/417/ΕΕ με την οποία απέκλεισε ορισμένες δαπάνες από τη χρηματοδότηση της ΕΕ που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη. Στην Ελλάδα με την απόφαση αυτή επιβάλλεται:
α) όσον αφορά τις άμεσες ενισχύσεις για τα έτη υποβολής αιτήσεων 2012-2013 διόρθωση συνολικού ύψους 167.399 260,04 ευρώ, εκ των οποίων το καθαρό ποσό των 166.797 866,22 ευρώ αφορούσε ειδικότερα αδυναμίες στον καθορισμό των επιλέξιμων μόνιμων βοσκοτόπων, πρόδηλα σφάλματα και αδυναμίες στους επιτόπιους ελέγχους με τηλεπισκόπηση και
β) συνολική δημοσιονομική διόρθωση ύψους 3.880 460,50 ευρώ για τα οικονομικά έτη 2010-2013 στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης ΕΓΤΑΑ, Άξονες 1+3 -- Μέτρα 125 και 121 με προσανατολισμό τις επενδύσεις (2007-2013), δηλαδή, 307.504,18 ευρώ για το μέτρο 125, στα οποία προστέθηκαν 772.956,32 ευρώ για το μέτρο 121.
Η προσφυγή της Ελλάδας στο ΓΔΕΕ με αίτημα να ακυρωθεί η ως άνω εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής απορρίφθηκε κατά το σύνολό της με την απόφασης της 4ης Οκτωβρίου 2018 στην υπόθεση T-272/16 (πατήστε εδώ), Ελλάδα κατά Επιτροπής. Στις 17 Δεκεμβρίου 2018 ενώπιον του ΔΕΕ η Ελλάδα άσκησε την παρούσα αναίρεση ζητώντας την ακύρωση της απόφασης του ΓΔΕΕ.
Η σημερινή απόφαση του ΔΕΕ:
Όσον αφορά τις άμεσες ενισχύσεις
Αρχικά, σχετικά με τις κατ' αποκοπή διορθώσεις 10 % και 25 % που εφαρμόζονται στις άμεσες ενισχύσεις σε βοσκοτόπους για τα έτη αιτήσεων 2012 και 2013 καθώς και την εφάπαξ διόρθωση ύψους 37.163 161,78 ευρώ για το έτος αιτήσεων 2013 που επιβλήθηκαν λόγω αδυναμιών στον καθορισμό και στον έλεγχο των επιλέξιμων μόνιμων βοσκοτόπων, το ΔΕΕ επισημαίνει ότι προκειμένου να καθοριστεί αν η οικεία έκταση χαρακτηρίζεται ως «μόνιμος βοσκότοπος», κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης, το καθοριστικό κριτήριο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι όχι το είδος της βλάστησης που καλύπτει τη γεωργική έκταση, αλλά η πραγματική χρήση της για γεωργική δραστηριότητα. Έτσι είχε κρίνει και με προηγούμενες αποφάσεις του για την εν λόγω έννοια τον Μάιο του 2019 και πρόσφατα τον Φεβρουάριο του 2020.
Ως εκ τούτου, το ΓΔΕΕ, κρίνοντας, ότι το αποφασιστικό κριτήριο είναι το είδος της βλάστησης που απαντά στην οικεία έκταση, υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο κατά την ερμηνεία και την εφαρμογή της έννοιας του «μόνιμου βοσκότοπου».
Έπειτα, το ΓΔΕΕ ερμήνευσε και εφάρμοσε εσφαλμένα το έγγραφο VI/5330/97 της Επιτροπής, όσον αφορά τη συνδρομή των προϋποθέσεων για την επιβολή δημοσιονομικής διόρθωσης 25 % κατά το έτος αιτήσεων 2012, επιβεβαιώνοντας την κρίση της Επιτροπής ότι το σύστημα ελέγχου που εφαρμοζόταν στην Ελλάδα παρουσίαζε σοβαρές ελλείψεις και επαναλαμβανόμενες παρατυπίες μεταξύ των οποίων ήταν οι αδυναμίες στον καθορισμό των επιλέξιμων μονίμων βοσκοτόπων που είχαν οδηγήσει στην μη ορθή διενέργεια των διασταυρωτικών και των επιτόπιων ελέγχων.
Αντίθετα, το ΔΕΕ εκτιμά ότι το ΓΔΕΕ δεν υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο, κρίνοντας ότι η μέθοδος υπολογισμού που υιοθέτησε η Επιτροπή για να προσδιορίσει τη διόρθωση για το έτος αιτήσεων 2013 δεν κατέληξε σε διπλή διόρθωση για τις ίδιες παρατυπίες και για το ίδιο έτος υποβολής αιτήσεων. Επομένως, επιβεβαιώνει την κρίση του ΓΔΕΕ ότι δεν μπορεί να προσαφθεί στην Επιτροπή η παραβίαση της αρχή ne bis in idem ούτε την αρχής της αναλογικότητας.
Όσον αφορά την αγροτική ανάπτυξη
Σχετικά με την κατ' αποκοπή διόρθωση 5 % που επιβλήθηκε λόγω αδυναμιών στην εφαρμογή των κριτηρίων επιλογής των έργων του μέτρου 125, το οποίο αφορά κυρίως τις αρδευτικές υποδομές, κατά τα οικονομικά έτη 2010-2013, το ΔΕΕ διαπιστώνει ότι το ΓΔΕΕ ορθώς επισήμανε και χωρίς έλλειψη αιτιολόγησης ότι η ο εκ μέρους της Διεύθυνση Τεχνικών Μελετών και Κατασκευών έλεγχος προεπιλογής των έργων που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο μέτρο δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του δικαίου της Ένωσης, καθόσον συνιστούσε έλεγχο της επιλεξιμότητας των έργων βάσει κριτηρίων που γνώριζε μόνον η διεύθυνση αυτή και τα οποία δεν είχαν καθοριστεί από το αρμόδιο όργανο.
Για την κατ' αποκοπή διόρθωση 5 % η οποία επιβλήθηκε για τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του οικονομικού έτους 2010 (μέτρο 125), το ΓΔΕΕ δεν υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο διαπιστώνοντας ότι, όταν πραγματοποιούνται ενδιάμεσες και προσωρινές πληρωμές πριν από την εξόφληση του υπολοίπου, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνον η τελευταία πληρωμή για τον υπολογισμό της προθεσμίας των 24 μηνών.(Αιτιολόγησε δε εκτενώς την εκτίμησή του.
Τέλος, για την εφάπαξ διόρθωση που επιβλήθηκε λόγω αδυναμιών κατά την εφαρμογή της πολιτικής κυρώσεων όσον αφορά το μέτρο 121, το οποίο αφορά κυρίως τον εκσυγχρονισμό επιχειρήσεων, το ΓΔΕΕ δεν υπέπεσε πλάνη περί το δίκαιο κατά την εκτίμηση του ότι η διόρθωση την οποία επέβαλε η Επιτροπή είναι νόμιμη, δεδομένου ότι το φάσμα των μέτρων που προβλέπει η ελληνική νομοθεσία δεν μπορεί να συνιστά σύστημα αποτελεσματικών, ανάλογων με τις παραβάσεις και αποτρεπτικών κυρώσεων, κατά την έννοια του κανονισμού 817/2004.
Συνεπώς, το ΔΕΕ αναιρεί την απόφαση του ΓΔΕΕ κατά το μέρος που απέρριψε την προσφυγή της Ελλάδας για την ακύρωση της εκτελεστικής απόφασης 2016/417 της Επιτροπής με την οποία επιβλήθηκαν κατ' αποκοπή διορθώσεις ύψους 25 % και 10 % που εφαρμόσθηκαν στις στρεμματικές ενισχύσεις για τους βοσκοτόπους για τα έτη υποβολής αιτήσεων 2012 και 2013 καθώς και την εφάπαξ διόρθωση ποσού 37.163 161,78 ευρώ για το έτος υποβολής αιτήσεων 2013, λόγω αδυναμιών κατά τον καθορισμό και τον έλεγχο των επιλέξιμων μονίμων βοσκοτόπων.
Δεδομένων των παραπάνω συμπερασμάτων του, το ΔΕΕ απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης της Ελλάδας κατά τα λοιπά και κατοχυρώνει την υπόλοιπη απόφαση της Επιτροπής.
Κατόπιν ανταλλαγής επιστολών με την Ελλάδα και τη διατύπωση γνώμης από το όργανο συμβιβασμού, η Επιτροπή κατέληξε στην τελική της θέση. Στις 17 Μαρτίου 2016, εξέδωσε την εκτελεστική απόφαση 2016/417/ΕΕ με την οποία απέκλεισε ορισμένες δαπάνες από τη χρηματοδότηση της ΕΕ που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη. Στην Ελλάδα με την απόφαση αυτή επιβάλλεται:
α) όσον αφορά τις άμεσες ενισχύσεις για τα έτη υποβολής αιτήσεων 2012-2013 διόρθωση συνολικού ύψους 167.399 260,04 ευρώ, εκ των οποίων το καθαρό ποσό των 166.797 866,22 ευρώ αφορούσε ειδικότερα αδυναμίες στον καθορισμό των επιλέξιμων μόνιμων βοσκοτόπων, πρόδηλα σφάλματα και αδυναμίες στους επιτόπιους ελέγχους με τηλεπισκόπηση και
β) συνολική δημοσιονομική διόρθωση ύψους 3.880 460,50 ευρώ για τα οικονομικά έτη 2010-2013 στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης ΕΓΤΑΑ, Άξονες 1+3 -- Μέτρα 125 και 121 με προσανατολισμό τις επενδύσεις (2007-2013), δηλαδή, 307.504,18 ευρώ για το μέτρο 125, στα οποία προστέθηκαν 772.956,32 ευρώ για το μέτρο 121.
Η προσφυγή της Ελλάδας στο ΓΔΕΕ με αίτημα να ακυρωθεί η ως άνω εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής απορρίφθηκε κατά το σύνολό της με την απόφασης της 4ης Οκτωβρίου 2018 στην υπόθεση T-272/16 (πατήστε εδώ), Ελλάδα κατά Επιτροπής. Στις 17 Δεκεμβρίου 2018 ενώπιον του ΔΕΕ η Ελλάδα άσκησε την παρούσα αναίρεση ζητώντας την ακύρωση της απόφασης του ΓΔΕΕ.
Η σημερινή απόφαση του ΔΕΕ:
Όσον αφορά τις άμεσες ενισχύσεις
Αρχικά, σχετικά με τις κατ' αποκοπή διορθώσεις 10 % και 25 % που εφαρμόζονται στις άμεσες ενισχύσεις σε βοσκοτόπους για τα έτη αιτήσεων 2012 και 2013 καθώς και την εφάπαξ διόρθωση ύψους 37.163 161,78 ευρώ για το έτος αιτήσεων 2013 που επιβλήθηκαν λόγω αδυναμιών στον καθορισμό και στον έλεγχο των επιλέξιμων μόνιμων βοσκοτόπων, το ΔΕΕ επισημαίνει ότι προκειμένου να καθοριστεί αν η οικεία έκταση χαρακτηρίζεται ως «μόνιμος βοσκότοπος», κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης, το καθοριστικό κριτήριο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι όχι το είδος της βλάστησης που καλύπτει τη γεωργική έκταση, αλλά η πραγματική χρήση της για γεωργική δραστηριότητα. Έτσι είχε κρίνει και με προηγούμενες αποφάσεις του για την εν λόγω έννοια τον Μάιο του 2019 και πρόσφατα τον Φεβρουάριο του 2020.
Ως εκ τούτου, το ΓΔΕΕ, κρίνοντας, ότι το αποφασιστικό κριτήριο είναι το είδος της βλάστησης που απαντά στην οικεία έκταση, υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο κατά την ερμηνεία και την εφαρμογή της έννοιας του «μόνιμου βοσκότοπου».
Έπειτα, το ΓΔΕΕ ερμήνευσε και εφάρμοσε εσφαλμένα το έγγραφο VI/5330/97 της Επιτροπής, όσον αφορά τη συνδρομή των προϋποθέσεων για την επιβολή δημοσιονομικής διόρθωσης 25 % κατά το έτος αιτήσεων 2012, επιβεβαιώνοντας την κρίση της Επιτροπής ότι το σύστημα ελέγχου που εφαρμοζόταν στην Ελλάδα παρουσίαζε σοβαρές ελλείψεις και επαναλαμβανόμενες παρατυπίες μεταξύ των οποίων ήταν οι αδυναμίες στον καθορισμό των επιλέξιμων μονίμων βοσκοτόπων που είχαν οδηγήσει στην μη ορθή διενέργεια των διασταυρωτικών και των επιτόπιων ελέγχων.
Αντίθετα, το ΔΕΕ εκτιμά ότι το ΓΔΕΕ δεν υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο, κρίνοντας ότι η μέθοδος υπολογισμού που υιοθέτησε η Επιτροπή για να προσδιορίσει τη διόρθωση για το έτος αιτήσεων 2013 δεν κατέληξε σε διπλή διόρθωση για τις ίδιες παρατυπίες και για το ίδιο έτος υποβολής αιτήσεων. Επομένως, επιβεβαιώνει την κρίση του ΓΔΕΕ ότι δεν μπορεί να προσαφθεί στην Επιτροπή η παραβίαση της αρχή ne bis in idem ούτε την αρχής της αναλογικότητας.
Όσον αφορά την αγροτική ανάπτυξη
Σχετικά με την κατ' αποκοπή διόρθωση 5 % που επιβλήθηκε λόγω αδυναμιών στην εφαρμογή των κριτηρίων επιλογής των έργων του μέτρου 125, το οποίο αφορά κυρίως τις αρδευτικές υποδομές, κατά τα οικονομικά έτη 2010-2013, το ΔΕΕ διαπιστώνει ότι το ΓΔΕΕ ορθώς επισήμανε και χωρίς έλλειψη αιτιολόγησης ότι η ο εκ μέρους της Διεύθυνση Τεχνικών Μελετών και Κατασκευών έλεγχος προεπιλογής των έργων που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο μέτρο δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του δικαίου της Ένωσης, καθόσον συνιστούσε έλεγχο της επιλεξιμότητας των έργων βάσει κριτηρίων που γνώριζε μόνον η διεύθυνση αυτή και τα οποία δεν είχαν καθοριστεί από το αρμόδιο όργανο.
Για την κατ' αποκοπή διόρθωση 5 % η οποία επιβλήθηκε για τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του οικονομικού έτους 2010 (μέτρο 125), το ΓΔΕΕ δεν υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο διαπιστώνοντας ότι, όταν πραγματοποιούνται ενδιάμεσες και προσωρινές πληρωμές πριν από την εξόφληση του υπολοίπου, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνον η τελευταία πληρωμή για τον υπολογισμό της προθεσμίας των 24 μηνών.(Αιτιολόγησε δε εκτενώς την εκτίμησή του.
Τέλος, για την εφάπαξ διόρθωση που επιβλήθηκε λόγω αδυναμιών κατά την εφαρμογή της πολιτικής κυρώσεων όσον αφορά το μέτρο 121, το οποίο αφορά κυρίως τον εκσυγχρονισμό επιχειρήσεων, το ΓΔΕΕ δεν υπέπεσε πλάνη περί το δίκαιο κατά την εκτίμηση του ότι η διόρθωση την οποία επέβαλε η Επιτροπή είναι νόμιμη, δεδομένου ότι το φάσμα των μέτρων που προβλέπει η ελληνική νομοθεσία δεν μπορεί να συνιστά σύστημα αποτελεσματικών, ανάλογων με τις παραβάσεις και αποτρεπτικών κυρώσεων, κατά την έννοια του κανονισμού 817/2004.
Συνεπώς, το ΔΕΕ αναιρεί την απόφαση του ΓΔΕΕ κατά το μέρος που απέρριψε την προσφυγή της Ελλάδας για την ακύρωση της εκτελεστικής απόφασης 2016/417 της Επιτροπής με την οποία επιβλήθηκαν κατ' αποκοπή διορθώσεις ύψους 25 % και 10 % που εφαρμόσθηκαν στις στρεμματικές ενισχύσεις για τους βοσκοτόπους για τα έτη υποβολής αιτήσεων 2012 και 2013 καθώς και την εφάπαξ διόρθωση ποσού 37.163 161,78 ευρώ για το έτος υποβολής αιτήσεων 2013, λόγω αδυναμιών κατά τον καθορισμό και τον έλεγχο των επιλέξιμων μονίμων βοσκοτόπων.
Δεδομένων των παραπάνω συμπερασμάτων του, το ΔΕΕ απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης της Ελλάδας κατά τα λοιπά και κατοχυρώνει την υπόλοιπη απόφαση της Επιτροπής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου