Νέος κίνδυνος μπλακ άουτ: Πώς τα μικρά φωτοβολταϊκά μπορούν να τινάξουν στο αέρα το δίκτυο

Νέα δεδομένα έχει δημιουργήσει η διείσδυση των μονάδων ΑΠΕ στο δίκτυο παροχής ηλεκτρισμού της χώρας. Οι μικρές φωτοβολταϊκές μονάδες, που βρίσκονται διάσπαρτες στην επικράτεια, προσφέρουν 7,5 GW στο δίκτυο. Ωστόσο τα συστήματα προστασίας των εν λόγω μονάδων είναι διαφορετικά και οι αρμόδιες αρχές έχουν διαπιστώσει τον υψηλό κίνδυνο μπλακ άουτ από παροδικά συμβάντα, όπως ένας κεραυνός ή μια συσκότιση από τον καπνό μιας πυρκαγιάς.
«Ασύμμετρη απειλή»

Πρόκειται για «παροδικά σφάλματα», τα οποία ωστόσο ενεργοποιούν άμεσα τους διακόπτες ασφάλειας και θέτουν εκτός λειτουργίας τις εν λόγω μονάδες. Έτσι πολλές μονάδες ΑΠΕ μπορούν να τεθούν αυτόματα - χωρίς κάποιο σοβαρό λόγο και απροειδοποίητα καθώς δεν υπάρχει σύστημα τηλεπαρακολούθησής από τον ΔΕΔΔΗΕ - εκτός συστήματος, αφήνοντας μια μεγάλη τρύπα στο δίκτυο παροχής ηλεκτρισμού και να οδηγήσουν σε μπλακ άουτ, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του καλοκαιριού που οι ανάγκες είναι πολλαπλάσιες και οι πυρκαγιές καθημερινές.

Οι αρμόδιοι κάνουν λόγο για μια «ασύμμετρη απειλή» και το θέμα βρέθηκε στο επίκεντρο σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μεταξύ στελεχών της πολιτικής ηγεσίας και εκπροσώπων του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ. Τεχνικοί του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ σημειώνουν πως τα συστήματα ασφαλείας για απενεργοποίηση των φωτοβολταϊκών μονάδων θα πρέπει να γίνουν πιο ελαστικά ώστε να αποφευχθεί το πρόβλημα. Προειδοποίησαν μάλιστα την πολιτική ηγεσία πως το απότομο κλείσιμο τους θα στερήσει μεγάλες ποσότητες ενέργειας από το δίκτυο και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε γενική συσκότιση.
Τα δύο γεγονότα που σήμαναν συναγερμό

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», δύο γεγονότα του προηγούμενο διαστήματος κατέδειξαν το μέγεθος του προβλήματος. Το πρώτο ήταν στις 22 Αυγούστου του 2023 και το δεύτερο στις 15 Φεβρουαρίου του 2024, όταν ξαφνικά από το σύστημα χάθηκαν περίπου 1.000 MW. Αυτομάτως οι ροές ενέργειας από τις βόρειες διασυνδέσεις της χώρας αυξήθηκαν για να καλύψουν την ενεργειακή τρύπα, αλλά, όπως εξηγούν στην Καθημερινή στελέχη του ΑΔΜΗΕ, η χώρα θα είχε βυθιστεί στο σκοτάδι εάν οι διασυνοριακές γραμμές ήταν υπερφορτωμένες, όπως θα μπορούσε να συμβαίνει κατά την περίοδο του καλοκαιριού.
Μέτρα από το υπουργείο και ο λογαριασμός στους ιδιώτες παραγωγούς

Κατά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ο ΔΕΔΔΗΕ ανέλαβε την υποχρέωση να συντονίσει τους παραγωγούς φωτοβολταϊκών ώστε να αλλάξουν τα όρια ενεργοποίησης των συστημάτων προστασίας και να μην ανοιγοκλείνουν οι διακόπτες σε παροδικά σφάλματα μικρής διάρκειας. Μάλιστα, όπως υπογραμμίζουν ειδικοί, το πρόβλημα μπορεί να λυθεί σχετικά εύκολα με μια απλή επίσκεψη τεχνικού στις μονάδες ΑΠΕ.


Επιπλέον το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα προωθήσει μια νομοθετική ρύθμιση, καθιστώντας υποχρεωτική αυτή την παρέμβαση εντός ενός τριμήνου και μάλιστα με πρόβλεψη για αποσύνδεση από το δίκτυο για όσες μονάδες δεν ανταποκριθούν στις τροποποιήσεις του συστήματος. Επίσης ο ΔΕΔΔΗΕ αναλαμβάνει την υποχρέωση να εγκαταστήσει κατάλληλα συστήματα τηλεποπτείας και ελέγχου σε όλους τους σταθμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (Συμπαραγωγή Hλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης) με ισχύ μεγαλύτερη των 400 kW, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στις περικοπές ισχύος και να μην πέφτει όλο το βάρος στις μεγάλες μονάδες ΑΠΕ, όπως συμβαίνει σήμερα.

Με την ίδια νομοθετική ρύθμιση θα υποχρεώνονται όλοι οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΥΘΗΑ να εγκαταστήσουν με δικές τους δαπάνες, έπειτα από υπόδειξη και σύμφωνα με τις τεχνικές απαιτήσεις και προδιαγραφές που θα ανακοινώσει ο ΔΕΔΔΗΕ, εντός των σταθμών τους τον αναγκαίο εξοπλισμό για να καταστεί δυνατή η λήψη και εφαρμογή των εντολών τηλεποπτείας και ελέγχου από τον αρμόδιο διαχειριστή.