ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 6Η ΜΑΙΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ.Η μεγάλη απόφαση

Η αντίστροφη μέτρηση για την πιο κρίσιμη εκλογική μάχη στη μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας έχει ξεκινήσει, με το τοπίο να παραμένει θολό, μεγαλώνοντας έτσι την αβεβαιότητα, αλλά και την αγωνία για την επόμενη μέρα, καθώς θα κριθεί εάν οι πολίτες θα δώσουν ψήφο «εμπιστοσύνης» στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις ή εάν θα κάνουν διαφορετική επιλογή που οδηγεί σε περιπέτειες.

Η αντίστροφη μέτρηση για την πιο κρίσιμη εκλογική μάχη στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας έχει ξεκινήσει με το τοπίο να παραμένει θολό, μεγαλώνοντας έτσι την αβεβαιότητα αλλά και την αγωνία για την επόμενη ημέρα, καθώς κρίνεται όχι μόνο η τύχη της χώρας αλλά και η πορεία ολόκληρης της Ευρωζώνης.

Σε λίγο θα κριθεί εάν οι πολίτες θα δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις ή εάν θα κάνουν διαφορετική επιλογή, η οποία κάθε άλλο όμως παρά αποδεικνύεται εύκολη, όπως φαίνεται από τις πρώτες διακριτικές αντιδράσεις από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αλλά και τις αγορές.

Ηδη οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον μετά την προεξοφλημένη νίκη του σοσιαλιστή υποψηφίου Φ. Ολάντ στη Γαλλία έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στην Ελλάδα, όπου η άνοδος της ακροδεξιάς και η δημοσκοπική αμφισβήτηση της κυβερνητικής σταθερότητας προκαλούν τεκτονικές αναταράξεις στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.Από τη Δευτέρα πάντως η αντίδραση των αγορών και των δανειστών δεν θα είναι τόσο «διακριτική» όσο είναι μέχρι σήμερα, και αυτό είναι ένα δεδομένο το οποίο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. Μεγάλο στοίχημα αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων το εάν οι «φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις» θα μπορέσουν να επιτύχουν μια σημαντική σε αριθμό κοινοβουλευτικών εδρών πλειοψηφία αλλά και μια ευρύτερη πλειοψηφία σε επίπεδο ποσοστών, αγγίζοντας ή και ξεπερνώντας το 50% των ψήφων.

Αυτός ο «συνδυασμός» θα αποδειχθεί αναγκαίος ώστε την επόμενη ημέρα να διαμορφωθούν οι αναγκαίες συνθήκες για την πολιτική νομιμοποίηση των επιλογών που θα γίνουν και για την εξασφάλιση της πολιτικής ισχύος ώστε να εφαρμοσθούν οι μεταρρυθμίσεις και να προωθηθούν οι διαρθρωτικές αλλαγές, που συνεπάγονται όμως νέες θυσίες τόσο σε μισθούς και παροχές όσο και σε θέσεις εργασίας.

Η διαμόρφωση ενός φιλοευρωπαϊκού μετώπου προϋποθέτει ότι την Κυριακή το βράδυ θα καταγραφεί ένα ποσοστό που θα ξεπερνά το 50% των ψηφοφόρων που θα τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ της παραμονής της χώρας στο ευρώ και θα είναι πρόθυμο να αναλάβει από κάθε θέση το κόστος για τις επιλογές που θα επακολουθήσουν.

Το μέτωπο αυτό απλώνεται και προς τα αριστερά, όπου η ΔΗΜΑΡ και ο Φ. Κουβέλης βρίσκονται πολύ κοντά σε αυτή την επιλογή, αλλά και προς τα δεξιά, όπου η ΔΗΣΥ της κ. Μπακογιάννη αλλά και η Δράση του Στ. Μάνου ακόμη κι αν δεν εκπροσωπηθούν στη Βουλή προσθέτουν «επιρροή» με τις ψήφους που θα έχουν συγκεντρώσει. Η διαμόρφωση ενός τέτοιου μετώπου θα διευκολύνει τις εξελίξεις της επόμενης ημέρας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη βασική επιλογή, της παραμονής της χώρας στο ευρώ.

Οι εκτιμήσεις για το σκηνικό που θα διαμορφωθεί τη Δευτέρα το μεσημέρι καθορίζουν και την τακτική των κομμάτων τις επόμενες ώρες μέχρι που θα κλείσουν οι κάλπες.

Θεωρώντας ως επικρατέστερο σενάριο την ανάδειξη της Νέας Δημοκρατίας σε πρώτη δύναμη (χωρίς φυσικά να αποκλείεται η έκπληξη της ανατροπής από το ΠΑΣΟΚ, σενάριο μάλλον απομακρυσμένο), διαμορφώνονται διαφορετικές εκδοχές του σεναρίου της επόμενης ημέρας. Στις σημερινές προβλέψεις μεγάλη αβεβαιότητα δημιουργεί το ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό αναποφάσιστων που εντοπίζουν οι δημοσκόποι, το οποίο έφθανε τρεις ημέρες πριν από το άνοιγμα της κάλπης σε... διψήφιο αριθμό.

Η διαφορά πρώτου - δεύτερου
Ολα όμως θα κριθούν από τα ποσοστά που θα συγκεντρώσουν τα κόμματα και τη διαφορά που θα υπάρξει μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κόμματος. Ο κ. Σαμαράς επιμένει ότι εάν κερδίσει την πρώτη θέση, δικαιωματικά θα αναλάβει τον σχηματισμό κυβέρνησης που θα έχει τη στήριξη των υπόλοιπων φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων, στις οποίες περιλαμβάνονται τουλάχιστον το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ. Αυτό είναι το σενάριο που κάθε άλλο παρά συγκινεί τα κορυφαία στελέχη της ΝΔ αλλά βρίσκει ισχυρές αντιδράσεις και στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ.

Εφόσον η ΝΔ πάρει ισχυρό προβάδισμα έναντι του ΠΑΣΟΚ, τότε τα πράγματα είναι αρκετά πιο απλά, καθώς δεν θα μπορεί να αμφισβητηθεί το δικαίωμα του κ. Σαμαρά να σχηματίσει κυβέρνηση με την υποχρέωση των άλλων φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων να στηρίξουν κοινοβουλευτικά τη νέα κυβέρνηση ή ακόμη και να συμμετάσχουν με στελέχη τους σε αυτήν. Εάν η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων είναι όμως μικρή και αποφασίσουν να συμμετάσχουν στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης και άλλα κόμματα, τότε θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τον Αντ. Σαμαρά να διεκδικήσει για λογαριασμό του την πρωθυπουργία και θα πρέπει να αναζητηθεί εναλλακτική λύση.

το μηνυμα του Παπούλια
Αυστηρή προσήλωση στο πνεύμα του Συντάγματος

Κρίσιμος και καθοριστικός είναι ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κ. Παπούλια. Η Προεδρία της Δημοκρατίας στέλνει πάντως σταθερά το ισχυρό μήνυμα ότι ο κ. Παπούλιας θα παραμείνει προσηλωμένος στα καθήκοντα που του αναθέτει το Σύνταγμα. Αυτό σημαίνει ότι ο κ. Παπούλιας δεν πρόκειται να υπερβεί τις καθορισμένες από το Σύνταγμα αρμοδιότητές του στη διαδικασία των διερευνητικών εντολών και συνεπώς δεν πρόκειται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης εφόσον δεν έχει διαπιστωθεί εκ των προτέρων ότι το συγκεκριμένο προτεινόμενο κυβερνητικό σχήμα μπορεί βασίμως να αποσπάσει ψήφο εμπιστοσύνης ή ανοχής από τη Βουλή.

Αυτό συνιστά απάντηση και στον κ. Τσίπρα ο οποίος με μια υπερβατική ερμηνεία του Συντάγματος δηλώνει ότι δικαιούται όχι απλώς τη διερευνητική εντολή, αλλά απαιτεί να λάβει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον κ. Παπούλια.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στο πλαίσιο των διερευνητικών εντολών θα πρέπει να κρίνει και να αποφασίσει κατά πόσο οι ισχυρισμοί των εντολοδόχων πρωθυπουργών είναι ρεαλιστικοί και μπορούν να οδηγήσουν στην ανάδειξη βιώσιμης κυβέρνησης με αποφασιστικό ρόλο για τις εξελίξεις.
Οι συνταγματικές προβλέψεις κάθε άλλο παρά αποκλείουν τις «παρεξηγήσεις», καθώς ήδη ο κ. Τσίπρας υποστηρίζει ότι η διερευνητική εντολή που ενδεχομένως θα λάβει ισοδυναμεί με εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, κάτι που δεν έχει σχέση όμως με τη συνταγματική πραγματικότητα.

Σύγκληση σύσκεψης
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, θα υπάρξουν τρεις διερευνητικές εντολές. Πρώτα στον αρχηγό του πρώτου κόμματος, μετά στον αρχηγό του δεύτερου και μετά στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Καθεμία εντολή έχει διάρκεια τριών ημερών εντός των οποίων θα διερευνηθεί η δυνατότητα σχηματισμούν κυβέρνησης.

Εάν δεν υπάρξει αποτέλεσμα συγκαλείται σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να διερευνηθεί η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης που θα μπορεί να αποσπάσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής. Εάν αποβεί ατελέσφορη και αυτή η προσπάθεια τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τα κόμματα να συμφωνήσουν στο σχηματισμό κυβέρνησης ευρείας συναίνεσης που θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές και σε περίπτωση που ούτε αυτό καταστεί δυνατόν σχηματίζεται υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον πρόεδρο του ΣτΕ ή του ΑΠ ή του ΕΣ που αναλαμβάνει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές.

Σε περίπτωση που υπάρξει συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορκίζει τον νέο πρωθυπουργό και τη νέα κυβέρνηση η οποία εντός 15 ημερών πρέπει να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής, η οποία θα συγκληθεί σε πρώτη συνεδρίαση στις 17 Μαΐου.

Η ψήφος εμπιστοσύνης δίνεται με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών που δεν μπορεί να είναι όμως μικρότερη των 2/5 του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
Αυτή η πρόβλεψη δίνει τη δυνατότητα για εξασφάλιση ψήφου ανοχής με 120 ψήφους εφόσον 61 βουλευτές απέχουν της ψηφοφορίας.

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ
nmeletis@pegasus.gr

ethnos.gr