Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς

Μόλις μια μέρα μετά την ορκωμοσία του ως πρωθυπουργός, ο Αντώνης Σαμαράς μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, μια επείγουσα κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα προκειμένου να αποφευχθεί απώλεια όρασης. 

Το θετικό είναι ότι, σύμφωνα με τη διάγνωση στο Αττικό Νοσοκομείο, το πρόβλημα του κ. Σαμαρά βρίσκεται στο αρχικό στάδιο και ίσως δεν θα εμποδίσει τον πρωθυπουργό να ταξιδέψει με αεροπλάνο και γενικά να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.

Ο αμφιβληστροειδής είναι μια ημιδιαφανής μεμβράνη που καλύπτει το εσωτερικό πίσω μέρος του βολβού του ματιού. Περιέχει τα φωτοευαίσθητα νευρικά κύτταρα τα οποία μετατρέπουν τα οπτικά ερεθίσματα σε ηλεκτρικά σήματα που διαβιβάζονται στον εγκέφαλο.

Στην περίπτωση αποκόλλησης, ένα τμήμα του αμφιβληστροειδούς χιτώνα ξεκολλάει από τη θέση του. 

Ο ασθενής συνήθως δεν νιώθει πόνο, εμφανίζει όμως ενοχλήσεις ή διαταραχές της όρασης τις οποίες σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγνοήσει:

• Θόλωση της όρασης ή απώλεια όρασης σε μέρος του οπτικού πεδίου.
• Ξαφνικές λάμψεις ή «αστραπές» στο οπτικό πεδίο (φωταψία)
• Στίγματα ή «μυγάκια» που φαίνονται να πηγαινοέρχονται στο οπτικό πεδίο
• Εμφάνιση ενός θολού «πέπλου» ή «σύννεφου καπνού» που εμποδίζει την όραση

Αντιμετώπιση

Στις περισσότερες περιπτώσεις ο ασθενής υποβάλλεται σε θεραπεία με λέιζερ (φωτοπηξία), το οποίο καίει τοπικά τον ιστό και δημιουργεί ουλή, η οποία λειτουργεί σαν κόλλα και συγκρατεί τον αμφιβληστροειδή στην κανονική του θέση.

Εναλλακτικά, η συγκόλληση του κερατοειδούς μπορεί να γίνει με επέμβαση κατά την οποία καταψύχεται απότομα ο ιστός στην περιοχή της αποκόλλησης. Και σε αυτή την περίπτωση η ουλή που σχηματίζεται λειτουργεί σαν κόλλα.

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η θεραπεία με λέιζερ ή κρυοπηξία μπορεί να συνδυαστεί με χειρουργική επέμβαση. Υπάρχουν τρία είδη:

• Ρετινοπηξία με αέριο: διοχετεύεται μέσα στο μάτι μια φυσαλίδα αδρανούς αερίου που ασκεί πίεση και σπρώχνει τον αμφιβληστροειδή πίσω στην κανονική του θέση. Το αέριο απορροφάται από τον οργανισμό και εξαφανίζεται σε διάστημα μερικών εβδομάδων.Μέχρι να γίνει αυτό, ο ασθενής δεν μπορεί να ταξιδέψει με αεροπλάνο, καθώς η πίεση στο εσωτερικό του ματιού μπορεί να αυξηθεί επικίνδυνα. Επιπλέον, ο ασθενής μπορεί να κληθεί να κρατά το κεφάλι του σε συγκεκριμένη στάση για αρκετές ημέρες. Αυτό πιθανώς θα εμπόδιζε τον πρωθυπουργό από το να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του.
• Εναλλακτικά, αντί για αέριο μπορεί να διοχετευτεί στο μάτι ένα λάδι σιλικόνης, το οποίο όμως πρέπει να αφαιρεθεί αργότερα με δεύτερο χειρουργείο.
• Ελαστικά μοσχεύματα: μια ελαστική ταινία τοποθετείται στο εξωτερικό του ματιού και το πιέζει ελαφρά πάνω στον αμφιβληστροειδή.
• Υαλοειδεκτομή: Σε αυτή την περίπτωση ο χειρουργός αφαιρεί και αντικαθιστά με αέριο το υαλώδες σώμα, το ημίρρευστο υλικό που υπάρχει μέσα στο μάτι προκειμένου να διατηρεί το σχήμα του. Αυτό εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που το υαλώδες σώμα συρρικνώνεται, αποκολλάται από το τοίχωμα του ματιού και δημιουργεί τάση που τραβά τον αμφιβληστροειδή προς τα εμπρός.

Τρεις τύποι αποκόλλησης

Στις περισσότερες περιπτώσεις η αποκόλληση είναι «ρηγματογενής», οφείλεται δηλαδή σε σχίσιμο του αμφιβληστροειδή ή στη δημιουργία οπής. Σε αυτή την περίπτωση, το υγρό του υαλώδους σώματος περνά κάτω από τον αμφιβληστροειδή και τον ξεκολλάει από τη θέση του, όπως μια φυσαλίδα υγρασίαςμπορεί να ξεκολλήσει την ταπετσαρία από τον τοίχο.

Σπανιότερη είναι η εξιδρωματική αποκόλληση, η οποία οφείλεται σε αγγειακό πρόβλημα, φλεγμονή ή τραύμα. Σε αυτή την περίπτωση συσσωρεύεται υγρό κάτω από τον αμφιβληστροειδή που τον αποκολλά από τη θέση του.

Ένας τρίτος τύπος είναι η ελκτική αποκόλληση, η οποία οφείλεται σε συρρίκνωση του υαλώδους σώματος, το οποίο με τη σειρά του παρασύρει τον αμφιβληστροειδή από τη θέση του.

Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι συχνότερη σε άνδρες, σε άτομα με μεγάλη μυωπία (πάνω από 6 βαθμούς), σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση καταρράκτη και σε όσους έχουν εμφανίσει άλλες παθήσεις του ματιού ή έχουν οικογενειακό ιστορικό.

Η θεραπεία δίνει καλά αποτελέσματα από την πρώτη φορά περίπου στο 85% των περιπτώσεων.

Η όραση, όμως, δεν επανέρχεται πάντα.

Χωρίς άμεση αντιμετώπιση, η αποκόλληση οδηγεί πάντα σε απώλεια όρασης.

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες στο Μedline Plus, μια πύλη υγείας της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ιατρικής και των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ (στα αγγλικά).

in.gr