Αθανάσιος Τσαυτάρης : «Να συνεργαστούμε όλοι μαζί για να δημιουργήσουμε ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο μοντέλο της ελληνικής γεωργίας»

Τους στόχους και τις προτεραιότητες που περιλαμβάνει το μοντέλο της Βιώσιμης Γεωργίας για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014 - 2020,  μέσα από το τρίπτυχο της Ποιότητας, της Βιωσιμότητας και της Αειφορίας,  παρουσίασε  ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης στο Συνέδριο για την Περιφερειακή και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα που διοργάνωσε χθες,  Τετάρτη 19 Μαρτίου, στην Αθήνα, το Εμπορικό και Βιομηχανικό

Επιμελητήριο (ΕΒΕΑ) και το Ελληνικό Ινστιτούτο Επιχειρηματικότητας και Αειφόρου Ανάπτυξης, υπό την αιγίδα του ΥπΑΑΤ και της Κεντρικής Ένωσης  Επιμελητηρίων Ελλάδος.

Την έναρξη της εκδήλωσης πραγματοποίησε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ κ. Κ. Μίχαλος, ενώ εκτός από τον κ. Τσαυτάρη,  συμμετείχαν  επίσης ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας κ. Β. Κεγκέρογλου, ο Περιφερειάρχης Αττικής και Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, κ.  Γ. Σγουρός, εκπρόσωποι των Περιφερειών, της τοπικής αυτοδιοίκησης, παραγωγικών φορέων  κ.ά.

Κατά την έναρξη της ομιλίας του ο κ. Τσαυτάρης επεσήμανε την αναγκαιότητα της σύμπραξης των Περιφερειών, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την υλοποίηση του  Εθνικού Σχεδίου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της  Υπαίθρου, επισημαίνοντας: «Ο πρωτογενής  τομέας αποδεικνύει καθημερινά ότι μπορεί να αποτελέσει, όπως και στο παρελθόν και πάλι «πυλώνα» ανάπτυξης του τόπου. Η «μαγική» λέξη στην επόμενη προγραμματική περίοδο είναι το «μαζί». Να συμπράξουμε, να συνεργαστούμε όλοι μαζί για να δημιουργήσουμε ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο μοντέλο της ελληνικής γεωργίας. Το Υπουργείο συνομιλεί με τις Περιφέρειες και την Τοπική Αυτοδιοίκηση και με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να συμπράξουμε και  να ολοκληρώσουμε το Εθνικό Σχέδιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της  Υπαίθρου που θα υλοποιηθεί μέσα από την αποτελεσματική αξιοποίηση των 20 δις € της νέας ΚΑΠ  που εξασφαλίσαμε ύστερα από μεγάλη προσπάθεια».

Στρατηγική επιλογή η ποιότητα και η ενίσχυση της εξωστρέφειας

Ο κ. Τσαυτάρης επεσήμανε χαρακτηριστικά ότι ο αγροτικός τομέας καλείται να κερδίσει το «στοίχημα» της ποιότητας, «πατώντας», όπως είπε, ταυτόχρονα στη γνώση και την καινοτομία για να καταστεί ανταγωνιστικός και οικονομικά βιώσιμος. Μια προσπάθεια που όπως δήλωσε θα ενισχυθεί περαιτέρω και κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο. «Κάναμε  της υγείας των καταναλωτών, π.χ. για καρδιοπαθείς, για διαβητικούς, για καρκινοπαθείς κ.ά. «Πρέπει να σταματήσουμε να βλέπουμε τον καταναλωτή ως μέσο όρο. Κάποιοι είναι διαβητικοί, ενώ άλλοι έχουν αλλεργία στη γλουτένη, πάσχουν από κοιλιοκάκη, άλλοι έχουν προβλήματα με τα νεφρά τους και άλλοι με το νευρικό τους σύστημα. Για αυτούς πρέπει να παράγο

σημαία την ποιότητα των προϊόντων μας και πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο τόπος μας δεν έχει καμία πιθανότητα να παίξει σε μια γεωργία χαμηλού κόστους. Η στροφή στην ποιότητα αποτέλεσε στρατηγική μας επιλογή. Αυτός είναι ο δικός μας δρόμος που πρέπει να υποστηρίξουμε και αυτόν θα στηρίξουμε στο υπόλοιπο της ΚΑΠ, τώρα που τελειώνει η προηγούμενη περίοδος αλλά και στη νέα προγραμματική  περίοδο που τώρα αρχίζει» είπε ο Υπουργός.

Ο κ. Τσαυτάρης έκανε επιπλέον λόγο για την ανάγκη της δικτύωσης της  καινοτομίας των επιχειρήσεων (clusters) και προσαρμογής της παραγωγής στις ανάγκες του καταναλωτή, διευκρινίζοντας ότι αποτελεί ευκαιρία για την ανάπτυξη της χώρας να στραφεί σε εξειδικευμένες ποικιλίες, οι οποίες να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες ανάγκες

νται τρόφιμα τέτοια που να αντιμετωπίζουν, ή να τα καθυστερούν και να τα προλαμβάνουν όλα αυτά», τόνισε ο κ. Τσαυτάρης.

Παράλληλα, πρόσθεσε ότι σημαντική παράμετρος για την ανάδειξη της ποιότητας των αγροτικών μας προϊόντων, αλλά και την εξωστρέφεια του αγροδιατροφικού τομέα, είναι οι δράσεις προώθησης των ελληνικών προϊόντων στις μεγάλες διεθνείς αγορές, λέγοντας: «στη νέα ΚΑΠ θα έχουμε ακόμα περισσότερα εργαλεία για την προώθηση και την εξωστρέφεια, εργαλεία που θέλουμε να αξιοποιήσουμε σε συνεργασία με επιμελητήρια και λοιπούς παραγωγικούς φορείς που γνωρίζουν ένεκα της ενασχόλησής τους τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε αγοράς». 

Ολοκληρωμένη Στρατηγική Ανάπτυξης για τη Βιώσιμη Γεωργία

Στη συνέχεια ο  κ. Τσαυτάρης ανέπτυξε τις  τρεις βασικές προτεραιότητες  για τη νέα προγραμματική περίοδο και επικεντρώνονται, όπως είπε, στην Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα, στην Ανταγωνιστικότητα και στην Κοινωνική Βιωσιμότητα, με βασικό άξονα την Αειφορία, επισημαίνοντας: «Καλούμαστε να σχεδιάσουμε, να προγραμματίσουμε και να υλοποιήσουμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών της χώρας, που εκτός των άλλων να είναι και κοινωνικά βιώσιμη. Μόνο έτσι θα δημιουργήσουμε ένα μοντέλο Βιώσιμης Γεωργίας, η οποία επιβάλλεται: Πρώτον, να είναι Βιώσιμη Περιβαλλοντικά, δηλαδή να είναι αειφόρα πραγματοποιώντας ορθή διαχείριση και απόδοση των πόρων, του εδάφους, του νερού, της ενέργειας, της βιοποικιλότητας, των βοσκοτόπων, της άγριας χλωρίδας και πανίδας,  και των θαλασσών. Δεύτερον, να είναι Βιώσιμη Οικονομικά, όπως κάθε επιχειρηματίας, έτσι και ο γεωργός  θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμος και ανταγωνιστικός, ώστε η εκμετάλλευσή του να επιβιώνει αξιοπρεπώς στην ύπαιθρο. Τρίτον, να είναι Βιώσιμη Κοινωνικά, γιατί όσο καλός και πετυχημένος μπορεί να είναι ένας αγρότης στην εκμετάλλευσή του, στα προϊόντα του και την οικογένεια του, δεν θα είναι κοινωνικά βιώσιμος μόνος του σε ένα νησί ή σε μια κορφή του βουνού ή σε ένα χωριό που δεν έχει πρόσβαση σε βασικές υποδομές».

Αποκέντρωση του νέου ΠΑΑ και των αρμοδιοτήτων για τη διαχείριση των φυσικών πόρων

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναφέρθηκε στη σημασία που έχει στην επιτυχία αυτής της προσπάθειας η συνεισφορά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Περιφερειών, καθώς και η αποκέντρωση των δράσεων του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ).

Αναφερόμενος διεξοδικά στην ορθή διαχείριση των φυσικών πόρων και ιδιαίτερα του νερού, τόνισε τα εξής:  «Κάθε φορά που μιλούσαμε στη χώρα μας για νερό το βλέμμα μας ήταν στραμμένο στα υπόγεια νερά, δηλαδή να τα βρούμε και να τα ανεβάσουμε με ρεύμα και πετρέλαιο, μέσω αντλιών  και να ποτίσουμε. Νομίζαμε ότι τα νερά αυτά είναι ανεξάντλητα και αποδεικνύεται τώρα ότι δεν ήταν ανεξάντλητα. Πηγαίναμε όλο και πιο βαθιά για να τα αντλήσουμε,  έως ότου αυτά στέρεψαν. Από το κενό που άφησαν  άρχισαν να καταρρέουν τα εδάφη μας, ενώ όταν ήταν κοντά στην θάλασσα όλες αυτές οι δεξαμενές γέμισαν θαλάσσια νερά, αρχίσαμε να ποτίζουμε  με αυτά, έχουμε υποστεί μεγάλη υποβάθμιση σε όλα τα νησιά και τα παράλια. Απεδείχθη ότι δεν ήταν σωστός ο προσανατολισμός. Μήπως είναι καλύτερα να προσανατολιστούμε προς τα πάνω, στα βρόχινα νερά. Πέφτουν τόσα νερά τον χειμώνα, δεν πρέπει να αφήσουμε κανέναν χείμαρρο χωρίς να έχει όχι  μόνον ένα αλλά τρία φράγματα. Αν μάλιστα κρατήσουμε τα νερά ψηλά δεν υπάρχει λόγος να δαπανήσουμε ενέργεια για να ποτίσουμε τα χωράφια μας».

Πρόσθεσε δε ότι μέσα από τη νέα ΚΑΠ η χώρα μας θα εκσυγχρονίσει τα αρδευτικά δίκτυα, πράγμα το οποίο δεν επέτρεπε η παλαιότερη ΚΑΠ και θα κατασκευαστούν νέα δίκτυα και νέα φράγματα. «Εσείς οι εκπρόσωποι της Περιφέρειας γνωρίζετε  καλύτερα ποια είναι τα παλιά δίκτυα και ποιά πρέπει να εκσυγχρονιστούν. Η Περιφέρεια ξέρει πολύ καλύτερα για το νερό, που μπορεί να κατασκευαστούν αυτά τα φράγματα και οι λιμνοδεξαμενές. Δεν μπορεί να τα ξέρουμε εμείς καλύτερα στην Αθήνα. Αυτές οι δράσεις μπορούν να εκχωρηθούν στις Περιφέρειες για να μας βοηθήσουν στην υλοποίησή τους».

Επίσης, τόνισε  ότι όλα τα έργα που θα εκχωρηθούν στις Περιφέρειες  θα πρέπει να πληρωθούν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς, όπως είπε, ο Υπουργός «αυτή είναι η μόνη Κεντρική Αρχή Πληρωμών που αναγνωρίζει η ΕΕ για το γεωργικό ταμείο για να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες».

Σύνδεση των ενισχύσεων με την παραγωγική διαδικασία

Η πιο σημαντική τομή που φέρνει η Νέα ΚΑΠ, όπως τόνισε, ο κ. Τσαυτάρης δεν είναι ούτε τα περισσότερα χρήματα, ούτε τα άλλα διαρθρωτικά μέτρα, αλλά η σύνδεση της πραγματικής παραγωγής με το καθεστώς ενισχύσεων. «Το πιο σημαντικό που φέρνει είναι ότι συνδέει την υποστήριξη με την παραγωγική διαδικασία. Άρα λοιπόν η κάθε είδους στήριξη μέσα από τη νέα ΚΑΠ, απευθύνεται αποκλειστικά σε όσους παράγουν, διορθώνοντας στρεβλώσεις του παρελθόντος».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Τσαυτάρης στην ενσωμάτωση της έρευνας, της γνώσης και της καινοτομίας στον πρωτογενή τομέα, επισημαίνοντας: «Επιδιώκουμε αύξηση της κατανομής των πόρων για την έρευνα, την καινοτομία, την εκπαίδευση την κατάρτιση και τις συμβουλές, πεδίο που στην προηγούμενη περίοδο αγνοήθηκε παντελώς».

Εφαρμογή του «πρασινίσματος» των καλλιεργειών για την Αειφόρο Ανάπτυξη 

Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Τσαυτάρης έκανε λόγο για το «πρασίνισμα» των καλλιεργειών που προβλέπει η νέα ΚΑΠ το οποίο και αποκάλεσε ευεργέτημα, λέγοντας:  «Δεν θα πρέπει να βλέπουν οι γεωργοί το πρασίνισμα ως δυσκολία, ίσα - ίσα θα είναι ευεργέτημα. Καταφέραμε δε να απαλλάξουμε από τις υποχρεώσεις του πρασινίσματος συγκεκριμένες καλλιέργειες (δενδρώνες, βοσκότοποι, χορτονομές, ρύζι, ψυχανθή αλλά και τις μικρές εκμεταλλεύσεις της χώρας μας) κάνοντας πιο ρεαλιστική την εφαρμογή του μέτρου. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην κτηνοτροφική  παραγωγή, ώστε να καλύψουμε το έλλειμμα του ισοζυγίου στα ζωοκομικά και γαλακτοκομικά προϊόντα και τις εισαγωγές πρωτεϊνούχων ζωοτροφών».