Καλλιεργώντας… χρυσάφι για τις εναλλακτικές καλλιέργειες

Σε «φλέβα χρυσού» εξελίσσονται οι εναλλακτικές καλλιέργειες φαρμακευτικών ή αρωματικών φυτών. Ο Κάσσανδρος Γάτσιος, γεωπόνος και σύμβουλος επιχειρήσεων στην εταιρεία SymAgro, εξηγεί ότι αυτό συμβαίνει λόγω των υψηλών εσόδων που αποδίδουν, φτάνοντας ακόμη και τα 4.000 ευρώ/στρέμμα. Ωστόσο, ξεκαθαρίζει ότι και αυτές οι καλλιέργειες όπως και οι
παραδοσιακές (για παράδειγμα το βαμβάκι) έχουν το ρίσκο τους, καθώς μπορεί να «χτυπηθούν» από απρόβλεπτους παράγοντες με βασικότερο τις άστατες καιρικές συνθήκες.

Η δεκάδα των πιο προσοδοφόρων εναλλακτικών καλλιεργειών, κατά τον Κάσσανδρο Γάτσιο, είναι τα εξής φυτά:

ΣΤΕΒΙΑ

Η στέβια είναι πολυετές ποώδες φυτό που παρουσιάζει μεγάλη ικανότητα εδαφοκλιματικής προσαρμογής. Χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία σε τσάι, καφέ, ποτά, χυμούς, γιαούρτια, τσίχλες, μπισκότα, κέικ, σαλάτες κ.λπ. Χρησιμοποιείται επίσης από τους διαβητικούς, αλλά και ως ουσία βελτίωσης της γεύσης, πηγή αντιοξειδωτικών κ.λπ.

Το κόστος εγκατάστασης ανέρχεται σε 300 ευρώ/στρέμμα. Οι αποδόσεις της σε ξερά φύλλα μετά το δεύτερο έτος είναι 400-500 κιλά/στρέμμα και μπορεί να αποφέρει ένα εισόδημα 600-1.000 ευρώ/στρέμμα.

ΙΠΠΟΦΑΕΣ

Είναι ένα φυτό του οποίου χρησιμοποιούνται όλα τα μέρη: οι καρποί, τα φύλλα, ο φλοιός, οι βλαστοί, οι σπόροι, το ξύλο. Οι καρποί του ιπποφαούς είναι μεταξύ των πλέον θρεπτικών και πλούσιων σε βιταμίνες καρπών. Το ιπποφαές έχει δύο πηγές ελαίου: από τη σάρκα των καρπών και από τα σπέρματα. Το έλαιο αυτό περιέχει μεγάλη ποσότητα πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (ω3, ω6).

Το κόστος εγκατάστασης ανέρχεται σε 800-900 ευρώ/στρέμμα και υπολογίζεται ότι μια μέση παραγωγή 1.000 κιλών/στρέμμα μπορεί να δώσει καθαρό εισόδημα στον παραγωγό 1.700-2.000 ευρώ/στρέμμα.

ΜΥΡΤΙΛΛΟ

Το μύρτιλλο διακρίνεται για τους υπέροχους καρπούς του τόσο από γευστικής άποψης όσο και από το γεγονός ότι περιέχει διάφορες ουσίες, όπως αντιοξειδωτικές ουσίες, βιταμίνες, ανόργανα άλατα κ.λπ. Τα προϊόντα του μύρτιλλου (καρποί, φύλλα) αποτελούν την πρώτη ύλη σε βιομηχανίες τροφίμων, φαρμάκων, καλλυντικών, λειτουργικών τροφίμων κ.λπ.

Το κόστος εγκατάστασης εκτιμάται σε 900-1.000 ευρώ/στρέμμα. Τα ακαθάριστα έσοδα είναι περίπου 3.500-4.000 ευρώ/στρέμμα και το καθαρό εισόδημα φτάνει μέχρι και 2.000-2.500 ευρώ/στρέμμα.

ΓΚΟΤΖΙ ΜΠΕΡΙ

Το γκότζι μπέρι είναι ένας θάμνος που φτάνει σε ύψος 1-3 μέτρα με εύκαμπτους κρεμάμενους βραχίονες.

Οι καρποί του έχουν μεγάλη αντιοξειδωτική δράση, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, μειώνουν το σάκχαρο στο αίμα κ.λπ.

Το κόστος εγκατάστασης ενός στρέμματος φτάνει τα 800 -900 ευρώ/στρέμμα, ενώ μια παραγωγή γύρω στα 800-1.000 κιλά/στρέμμα δίνει ένα καθαρό εισόδημα 1.800-2.000 ευρώ/στρέμμα.

ΚΡΑΝΙΑ

Η κρανιά είναι ένα φυλλοβόλο δέντρο που μπορεί να αναπτυχθεί σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές σε υψόμετρο 300-900 μέτρων.

Ο καρπός της καταναλώνεται νωπός ή χρησιμοποιείται για την παρασκευή ποτών, γλυκών, μαρμελάδων, λικέρ κ.λπ. Το ξύλο της χρησιμοποιείται στην κατασκευή διάφορων μικροκατασκευών και εργαλείων, ενώ ο φλοιός, οι βλαστοί και οι ρίζες χρησιμοποιούνται ως αντιπυρετικά.

Το κόστος εγκατάστασης κυμαίνεται μεταξύ 400-500 ευρώ/στρέμμα, ενώ μπορεί να δώσει μία πρόσοδο 800-1.300 ευρώ/στρέμμα.

ΛΕΒΑΝΤΑ

Η συγκομιδή ξεκινά από τον πρώτο χρόνο της φύτευσης, η δε παραγωγή είναι μικρή (50 κιλά/στρέμμα). Το δεύτερο και τρίτο έτος αποδώσει 100-200 κιλά/στρέμμα, ενώ από το τέταρτο και μετά 500-600 κιλά/στρέμμα. Οι ποσότητες αυτές αφορούν το υβρίδιο, ενώ η Lavandula vera δίνει 400 κιλά/στρέμμα.

Η οικονομική ζωή μιας φυτείας διαρκεί 7-10 χρόνια. Το κόστος εγκατάστασης είναι 300 ευρώ/στρέμμα και το καθαρό εισόδημα που αποφέρει είναι 1.000-1.200 ευρώ/στρέμμα.

ΑΛΟΗ

Ο χυμός που ονομάζεται αλόη προέρχεται από τις αγγειώδεις δεσμίδες του φύλλου, που χρησιμοποιείται είτε νωπό είτε αποξηραμένο. Χρησιμοποιείται ως καθαρτικό, αλλά και σε δερματικές παθήσεις. Η γέλη της αλόης, που προέρχεται από το κεντρικό τμήμα του φύλλου, έχει και αυτή πολλαπλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Απαντάται ως συστατικό σε πολλά καλλυντικά για την ενίσχυση και βελτίωση του δέρματος.

Το κάθε φυτό μπορεί να δώσει 12 φύλλα το χρόνο. Με μια πυκνότητα 1.200 φυτών/στρέμμα δίνει 13.000-14.000 φύλλα σε τέσσερα χρόνια και με μέσο βάρος ανά φύλλο τα 0,5 κιλά οι αποδόσεις ανέρχονται σε 7 τόνους/στρέμμα, που αντιστοιχούν σε 5 τόνους γέλης. Η αλόη μπορεί να αποφέρει εισόδημα 3.000-4.000 ευρώ/στρέμμα.

ΑΡΟΝΙΑ

Σε διεθνές επίπεδο η ζήτηση είναι πολύ μεγαλύτερη από την προσφορά. Η ζήτηση αυτή προέρχεται κυρίως από τις ΗΠΑ και τις χώρες της Ευρώπης, όπου η αρόνια χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία μεταποίησης των τροφίμων αλλά και ως λειτουργικό τρόφιμο. Επίσης υπάρχει μεγάλη ζήτηση και για τους χυμούς, το ξίδι και τα σιρόπια, αλλά και άλλα προϊόντα, με βάση την αρόνια.

Το κόστος εγκατάστασης φτάνει τα 800 ευρώ/στρέμμα. Μπορεί να δώσει καθαρό εισόδημα 1.200-1.400 ευρώ/στρέμμα, υπολογίζοντας μια μέση παραγωγή 3-5 κιλών ανά φυτό μετά το πέμπτο έτος και μια μέση τιμή 3-4 ευρώ/κιλό.

ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ

Χρησιμοποιείται ως αφέψημα (φρέσκος και ξηρός), σε σαλάτες, αλλά και στην αρωματοποιία, την ποτοποιία, την κονσερβοποιία, τη φαρμακοποιία και τη σαπωνοποιία για το αιθέριο έλαιο που περιέχει. Χρησιμοποιείται επίσης ως αντικαταθλιπτικό, αντισηπτικό, διουρητικό, εντομοαπωθητικό, χωνευτικό κ.ά.

Το κόστος εγκατάστασης και καλλιέργειας του βασιλικού ανέρχεται σε 250 ευρώ το στρέμμα. Με 2.000 κιλά νωπού ή 400-500 κιλά ξηρής δρόγης η καλλιέργεια αυτή μπορεί να αποφέρει ένα εισόδημα 800-1.000 ευρώ/στρέμμα στη συμβατική και 1.200-1.800 ευρώ/στρέμμα στη βιολογική καλλιέργεια.

ΡΙΓΑΝΗ
Στη χώρα μας αυτοφύεται κυρίως σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές – όπως, για παράδειγμα, στους νομούς Καρδίτσας, Τρικάλων, Θεσσαλονίκης και  Ροδόπης. Η ελληνική ρίγανη θεωρείται η καλύτερη στον κόσμο. Η ξηρή ρίγανη περιέχει 3-5% αιθέριο έλαιο. Το οριγανέλαιο είναι ένα μείγμα οργανικών ουσιών, κυριότερη των οποίων είναι η καρβακρόλη. Είναι πολυετής καλλιέργεια (διαρκεί 12-15 χρόνια) και μετά το τρίτο έτος αποδίδει 120-180 κιλά/στρέμμα. Το κόστος εγκατάστασης είναι 250 ευρώ/στρέμμα και δίνει καθαρό εισόδημα 500-600 ευρώ/στρέμμα.

 Tης Δέσποινας Καραγιαννοπούλου 
karfi