Γράφει ο Δημήτρης Καδιανάκης : Φιλελεύθερη Αριστερά ή Φιλελεύθερος Σοσιαλισμός

Από τις απαρχές του σοσιαλισμού, στα μέσα του 19ου αιώνα, βλέπουμε να εμφανίζεται μια αριστερά των ελευθεριών που έχει πολλές κοινές πεποιθήσεις με τον φιλελευθερισμό ήτοι άρνηση της συλλογικής ιδιοκτησίας, υποστήριξη των δημόσιων ελευθεριών και του ρεφορμισμού, φροντίδα για το άτομο, αναγνώριση της

κοινωνικής αυτονομίας, δυσπιστία απέναντι στο κράτος και υπεράσπιση της οικονομικής ελευθερίας και της ελεύθερης αγοράς.

Είναι η περίπτωση που ιστορικά χαρακτηρίζεται ως οι θέσεις των πολιτικών αναλυτών και φιλοσόφων του Προυντόν και των επιγόνων τού Φουριέ. Μετέπειτα οι Ιταλοί πολιτικοί Φιλόσοφοι, ο Κάρλο Ροσέλλι από το 1930 και ο Νορβερτο Μπόμπιο, που πέθανε πρόσφατα, ανέλυσαν εμπεριστατωμένα και με σαφήνεια την ιδεολογία της «Φιλελεύθερης Αριστεράς» ή του «Φιλελεύθερου Σοσιαλισμού», που θεωρείται σήμερα το μόνο ιδεώδες, που απλώνει τις ρίζες του στην ευρωπαϊκή ηθική και πολιτική παράδοση και που διαθέτει μια ηπειρωτική και οικουμενική εμβέλεια.

Επίσης από τους πρώτους ο Αλμπερτ Αϊνστάιν εκφράζοντας τους προβληματισμούς του, στο 1ο τεύχος του περιοδικού Monthly Review το 1949, διερευνούσε το πώς μπορούν να προστατευτούν τα δικαιώματα του ατόμου και να εξασφαλιστεί ένα δημοκρατικό αντίβαρο στην εξουσία της γραφειοκρατίας της αριστεράς, καταλήγοντας στο συμπέρασμα : «ότι πρέπει να μπολιάσουμε τον σοσιαλισμό με τις βασικές αρχές της φιλελεύθερης σκέψης».

Στην συνέχεια τον Νοέμβριο του 1945, ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση στα προεόρτια του Εμφυλίου και στην «Εταιρεία Σοσιαλιστικών Μελετών» ο δικός μας καθηγητής Ξενοφών Ζολώτας τοποθετεί τον εαυτό του ξεκάθαρα στον χώρο της Φιλελεύθερης Αριστεράς διακηρύσσοντας ότι: «Η Φιλελεύθερη Αριστερά» αρνείται τόσο την διοικούμενη οικονομία όσο και την ιδέα ότι ο καπιταλισμός μπορεί να αυτορυθμίζεται αυθόρμητα.

Η σύνθεση των δύο παραδόσεων, της φιλελεύθερης και της σοσιαλιστικής σκέψης, που εφάρμοσε και ο καγκελάριος της Δ.Γερμανίας Βίλι Μπραντ (διαπρύσιος κήρυκας του Φιλελεύθερου Σοσιαλισμού) μετά το συνέδριο στο GODESBERG (1959), οδηγεί σ΄αυτό που ο άλλος Γερμανός πολιτειολόγος BILCHER REPKE αποκαλεί «συνεννόηση» σοσιαλιστών και φιλελεύθερων, μια «συνεννόηση» που στις μέρες μας φαντάζει ολοένα και περισσότερο μονόδρομος για την επιτυχή υπεράσπιση των ανοικτών κοινωνιών απέναντι στην μισαλλοδοξία, τον ανορθολογισμό και τον επιθετικό κοινοτισμό.

Μια επινόηση που παίρνει ακόμα και την μορφή εκλογικής συμπόρευσης και κυβερνητικών συνεργασιών κυρίως στα σκανδιναβικά και κεντροευρωπαϊκά κράτη με πολύ θετικά αποτελέσματα. Μια συνεννόηση που σήμερα επιτρέπει στην Ευρώπη να πραγματοποιεί σημαντικά βήματα προς περισσότερη δημοκρατία κάτι που δεν αρέσει καθόλου στους φαιοκόκκινους εχθρούς των ανοικτών κοινωνιών.

Η τελευταία οικονομική κρίση καθώς και τα τεράστια προβλήματα κοινωνικής συνοχής αποδεικνύουν την εγγενή αστάθεια και τα αδιέξοδα τόσο του νεοφιλελευθερισμού όσο και του κρατικά διευθυνόμενου σοσιαλισμού. Ο νεοφιλελευθερισμός απέτυχε, αποδεικνύοντας την αδυναμία του να διαχειριστεί την παγκοσμιοποίηση προς όφελος των ανθρώπων αλλά και η κρατικά διευθυνόμενη οικονομία είναι ένας τρόπος διαχείρισης που ανήκει οριστικά στο παρελθόν. Η μόνη ελπίδα επιβίωσης ενός αξιόπιστου κοινωνικού κινήματος για τον σημερινό κόσμο είναι η ανάδειξη ενός «σοσιαλισμού

των ελευθεριών», που τοποθετείται ενάντια σ΄όλες τις μορφές του αυταρχισμού και του σχεδιοποιημένου και κρατικοποιημένου σοσιαλισμού και εκφράζει συγχρόνως και τις φιλελεύθερες ιδέες του 18ου αιώνα αυτές που τελικά οδήγησαν και στην Γαλλική Επανάσταση.

Αλλά επιγραμματικά γιατί Φιλελεύθερη Αριστερά;

Γιατί η δυνατότητα να προσφέρουμε ταυτόχρονα οικονομική αποτελεσματικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ατομική ελευθερία είναι εφικτή.

Γιατί η διασφάλιση της δίκαιης διανομής του εισοδήματος και των επενδύσεων, μπορούν να διαμορφώσουν την ενεργό ζήτηση στο επίπεδο επίτευξης της πλήρους απασχόλησης των διαθέσιμων πόρων.

Γιατί η μεγάλη ακίνητη περιουσία, όταν είναι απούσα από τις παραγωγικές δραστηριότητες της κοινωνίας, λειτουργεί ενάντια στα συμφέροντα των ενεργών κοινωνικών ομάδων.

Γιατί η κερδοσκοπία στην αγορά χρεογράφων και ειδικότερα στην αγορά κεφαλαίου είναι παράγοντας διαταραχής του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Φιλελεύθερη Αριστερά είναι εκείνη η Αριστερά που συνενώνει ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Ο Ιταλός καθηγητής της φιλοσοφίας Νορβερτο Μπόμπιο διακήρυσσε συνέχεια ότι : «ο άνθρωπος πρέπει να είναι συγχρόνως ένας αυστηρός φιλελεύθερος και ένας παθιασμένος σοσιαλιστής και ποτέ να μην απαρνιέται καμία από αυτές τις δυο ψυχές του». Ο ίδιος καθηγητής δίδει συγχρόνως και τον ορισμό του Φιλελεύθερου Αριστερού:

1. Φιλελεύθερος είναι ο φίλος της Ελευθερίας σ΄όλα τα επίπεδα.

2. Αριστερός είναι ο πολίτης, που παλεύει για μια κοινωνία αλληλεγγύης, μια ανοιχτή κοινωνία, μια ισχυρή Δημοκρατική κοινωνία πολιτών με επίκεντρο τον άνθρωπο.

athensvoice.gr