Το ΔΝΤ παραδέχεται ότι έλλειμμα και χρέος στην Ελλάδα είναι εκτός στόχων

Aποκλίσεις που ξεπερνούν και το 15,3% του ΑΕΠ, σε σχέση με αυτές του Μαρτίου για την εξέλιξη του χρέους της Ελλάδας μέχρι και το 2017, προβλέπει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τη δημοσιονομική κατάσταση και τις προοπτικές των κρατών μελών του…

Η πρόβλεψη του Μαρτίου ήταν ότι το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ, θα φτάσει το 2012 στο 163,2%, το 2013 το 167,3% και θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται το 2014 στο 160,7%, το 2015 στο 153,1%, το 2016 στο 145,3% και το 2017 στο 137,5%. Με τις νέες προβλέψεις το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ, ξεκινά φέτος από το 170,7%, αυξάνεται στο 181,8% το 2013, φτάνει το 180,2% το 2014, το 174% το 2015, το 164,1% το 2016 και καταλήγει στο 152,8% το 2017 δηλαδή 15,3% του ΑΕΠ μεγαλύτερο της προηγούμενης πρόβλεψης.

Εκτός από το μεγαλύτερο ύψος το ΔΝΤ εκτιμά ότι το χρέος θα έχει σημαντικά βραδύτερη αποκλιμάκωση. Στην έκθεση του Ταμείου που συνόδευε το δεύτερο μνημόνιο γινόταν η εκτίμηση ότι το χρέος θα μειωνόταν, ως ποσοστό του ΑΕΠ, την επταετία 2012 - 2017 κατά 25,7% από το 163,2% για φέτος στο 137,5%.

Σύμφωνα με την έκθεση, η σημαντικά βαθύτερη του αναμενομένου ύφεση της οικονομίας σε συνδυασμό με την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του συνόλου των κρατών μελών της Ευρωζώνης και της καθυστέρησης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είχαν ως αποτέλεσμα την αναθεώρηση της αρχικής πρόβλεψης με του χρέους.

Με τις νεώτερες εκτιμήσεις το χρέος της γενικής Κυβέρνησης ως ποσοστό τους ΑΕΠ μειώνεται την περίοδο 2012 -2017 κατά 17,9% με το σύνολο του χρέους να φτάνει όμως το 152,8% το 2017 από 170,7% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του 2012. Μάλιστα η έκθεση κάνει και μια πιο μακροπρόθεσμη πρόβλεψη για το ελληνικό χρέος σημειώνοντας ότι θα μειωθεί κάτω από το 60% του ΑΕΠ (που αποτελεί και ένα από τα κριτήρια συνθήκης του Μάαστριχτ) μέχρι και το 2030. Τούτο βέβαια με δεδομένο ότι η χώρα θα καταφέρει (μέσω της επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων) να πετύχει την περίοδο 2011- 2020 δημοσιονομική προσαρμογή της τάξης του 10,5% του ΑΕΠ.

Με την εξέλιξη αυτή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει, λόγω καταστατικού, να υπαναχωρήσει από την καταβολή των 28 δισ. ευρώ που έχει εγκρίνει για την Ελλάδα κατά τη σύναψη της δεύτερης δανειακής σύμβασης. Τούτο με δεδομένο ότι το 2020 δεν πετυχαίνει πλέον τη μείωση του χρέους κάτω από το 120% του ΑΕΠ που αποτελεί για το Ταμείο το ανώτατο όριο χρέους που μπορεί να αποπληρωθεί από οποιαδήποτε χώρα.

Σενάρια

Μάλιστα η έκθεση μαζί με τα στοιχεία τονίζει ότι θα πρέπει να υπάρξουν αποφάσεις για αλλαγές που θα επαναφέρουν το ύψους του χρέους των κρατών μελών της Ευρωζώνης σε βιώσιμα επίπεδα.

Πιο ξεκάθαρος στο θέμα είναι ο ίδιος ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Μένο Σνέλ ο οποίος σε δηλώσεις του σε ολλανδική εφημερίδα τόνισε ότι τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να εξετάσουν το σενάριο νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους σε περίπτωση που αποδειχθεί μη βιώσιμο. «Η εισφορά των κυβερνήσεων από εδώ και στο εξής θα αποτελέσει αναμφίβολα αντικείμενο συζήτησης».

Στο κρίσιμο μέγεθος της ανάπτυξης η έκθεση για την πορεία και τις προοπτικές της οικονομίας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ύφεση 6% του ΑΕΠ για το 2012 (από 6,9% του ΑΕΠ που έφτασε το 2011) και 4% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσει το 2013. Με την πρόβλεψη του ειδικά για φέτος πέφτει πολύ μακριά από την πρόβλεψη του υπουργείο Οικονομικών για ύφεση στο 6,5% του ΑΕΠ, ενώ αναιρεί και τη δυσμενή πρόβλεψη που αποδίδεται στον εκπρόσωπο του ΔΝΤ στην Αθήνα, Πολ Τόμσεν σύμφωνα με την οποία προβλέπεται για τον επόμενο χρόνο ύφεση της οικονομίας στο 5% του ΑΕΠ. Στο θέμα του πληθωρισμού εκτιμάται ότι θα συνεχίζει η πτώση των τιμών με το δείκτη τιμών καταναλωτή να μειώνεται από το 3,3% στο 0,9% για φέτος, ενώ αναμένεται αρνητικός πληθωρισμός κατά 1,1% το 2013. Δυσμενέστατη είναι και η πρόβλεψη για την εξέλιξη της ανεργίας η οποία εκτιμάται ότι θα φτάσει από το 17,3% το 2011 στο 23,8% μέχρι και το τέλος του χρόνου και θα αυξηθεί περαιτέρω στο 25,4% το 2013. Μόνη καλή είδηση από την έκθεση είναι η συνεχής αποκλιμάκωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το οποίο, ως ποσοστό του ΑΕΠ, αναμένεται να υποχωρήσει στο 5,8% μέχρι και τέλος του 2012 και στο 2,9% στο τέλος του 2013 αυξάνοντας σημαντικά και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας η οποία όμως συνεχίζει μια πολύ χαμηλή παραγωγική βάση.

Εμπροσθοβαρή προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής

Σε ό,τι αφορά τη μείωση του ελλείμματος η έκθεση υποστηρίζει την αρχή για εμπροσθοβαρή προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής όπως αυτό που διαπραγματεύεται αυτές τις μέρες με την Ελλάδα. Κάνοντας μια γενική θεώρηση σημειώνει ότι όλες οι ανεπτυγμένες οικονομίες (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία) παίρνοντας από την αρχή όλα τα μέτρα, αναμένεται να πετύχουν το διάστημα από το 2009 μέχρι και το 2014 μια μέση μείωση του ελλείμματός τους κατά 11% του ΑΕΠ.

Η πρόβλεψη σε ό,τι αφορά τη μείωση του ελλείμματος είναι ότι στο τέλος του χρόνου, ως ποσοστό του ΑΕΠ, αναμένεται να φτάσει στο 7,5% και να μειωθεί περαιτέρω στο 4,7%, 3,4% και το 2,5% το 2013 ,2014 και 2015 αντίστοιχα. Το 2016 και το 2017 αναμένεται να σταθεροποιηθεί στο -1,4% του ΑΕΠ.

Αντιστοίχως το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, από το 2,2% το 2011 στο 1,7% φέτος να είναι μηδενικό το 2013 και να μετατραπεί σε πλεόνασμα 1,5% το 2014, το 3% του 2015, το 4,5% το 2016 και το 4,7% το 2017.

Ωστόσο το Ταμείο φαίνεται να εκφράζει αντιρρήσεις ακόμη και για τις προβλέψεις που κάνει σχετικά με την εξέλιξη του ελλείμματος για τα επόμενα χρόνια.

Αμφιβολία

Στην έκθεσή του το Ταμείο τονίζει ότι οι χώρες με σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα, όπως η Ελλάδα, θα πρέπει να λάβουν ιδιαίτερη μέριμνα στον τομέα των εσόδων όπου εντοπίζονται μεγάλα προβλήματα.

Διαρθρωτικές αλλαγές και ενίσχυση των εσόδων

Κάνοντας κάποιες γενικές προτάσεις στο φορολογικό η έκθεση εκτιμά ότι θα είχε αποτέλεσμα αν οι χώρες που είναι σήμερα δημοσιονομικά στριμωγμένες:

* Θεσπίσουν ένα ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ προκειμένου να περιοριστούν τα περιθώρια φοροδιαφυγής.

* Περιορίσουν όσο είναι δυνατό τις φορολογικές απαλλαγές και όπου είναι απαραίτητο να τις αντικαταστήσουν με επιδόματα ειδικά στοχευμένα.

* Λάβουν μέτρα να αυξηθεί το ποσοστό της φορολογικής συμμόρφωσης τηρώντας την αρχή των λελογισμένων κινήτρων.

* Επανεξετάσουν τη φορολογία των συντάξεων που δίνονται από τα κράτη-μέλη, προκειμένου να μην είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή σε σύγκριση με αυτή των μισθωτών και αποθαρρύνει τη συνέχιση του εργασιακού βίου.

Τονίζεται επίσης ότι οι χώρες με τις μεγαλύτερες ανάγκες προσαρμογής θα πρέπει να λάβουν μέτρα για την ενίσχυση των εσόδων και να αυξήσουν τους φόρους στην εργασία και στο κεφάλαιο. Η τοποθέτηση αυτή έρχεται σε αντίθεση με άλλες προηγούμενες εκθέσεις του Ταμείου όπου υπήρχε προτροπή για μείωση των φόρων στην εργασία με στόχο την αύξηση της απασχόλησης. Τονίζεται επίσης ότι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2010 αναμένεται ότι θα μειώσει σημαντικά το ΑΕΠ και τις δαπάνες για συντάξεις την περίοδο 2010 έως 2050.

Πηγή: naftemporiki.gr