Αντιβιοτικά και διατροφή

Το 1929 ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ ανακάλυψε την πενικιλίνη και θεωρήθηκε ότι ταυτόχρονα ανακαλύφθηκε και η σωτηρία της ανθρωπότητας. Τα αντιβιοτικά πράγματι, έσωσαν εκατομμύρια ανθρώπους, και εξακολουθούν να το κάνουν και σήμερα, ερωτηματικά άρχισε παρόλα αυτά να δημιουργεί η επανεμφάνιση ασθενειών που υποτίθεται ότι είχαν εξαλειφθεί..

Τα αντιβιοτικά καταπολεμούν τα μικρόβια, όμως η αλόγιστη χρήση τους δημιουργεί ανθεκτικότητα στους μικροοργανισμούς. Σήμερα, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες τα αντιβιοτικά αποτελούν τη δεύτερη ευρύτερα χρησιμοποιούμενη κατηγορία φαρμάκων μετά τα απλά αναλγητικά, η Ελλάδα όμως κατέχει και αυτή την θλιβερή πρωτιά... με τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό έχει ως επακόλουθο, να είμαστε πρώτοι και στα ποσοστά μικροβίων που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά! Σύμφωνα με έρευνες των τελευταίων ετών, τα ελληνόπουλα καταπίνουν τα αντιβιοτικά ως καραμέλες, ενώ το 50% των ελλήνων γονιών έχουν εφεδρικά αντιβιοτικά στο φαρμακείο του σπιτιού. Σε περίπτωση που ο γιατρός δεν χορηγήσει στο παιδί τους αντιβίωση, το 20% αυτών, του ασκεί πίεση ή αλλάζει γιατρό (!) .

Τα αντιβιοτικά καταπολεμούν λοιμώξεις από μικρόβια. Αν το παιδί μας είναι άρρωστο με συνάχι, βήχα ή πυρετό, συνηθέστερα έχει λοίμωξη από ιό. Οι λοιμώξεις από ιούς είναι πολύ συχνές, ιδιαίτερα στα βρέφη και στα νήπια, και ΔΕΝ καταπολεμούνται με αντιβιοτικά!

Πως θεραπεύεται η λοίμωξη από ιό (ίωση) ;

Όπως μας λέει ο κύριος Στέλιος Παπαβέντσης (Παιδίατρος-σύμβουλος γαλουχίας), ο οργανισμός του παιδιού μας έχει αμυντικά όπλα, όπως αντισώματα και ειδικά κύτταρα στο αίμα που καταπολεμούν κάθε λοίμωξη. Το μικρό παιδί έρχεται συνεχώς σε επαφή με καινούργιους ιούς. Έως ένα βαθμό, η έκθεση αυτή βοηθάει το ανοσοποιητικό σύστημα του μικρού παιδιού να ωριμάσει, είναι δηλαδή θεμιτή και απαραίτητη για το χτίσιμο της άμυνάς του. Ο οργανισμός του, τους αντιμετωπίζει για πρώτη φορά. Αν αντιμετωπίσει έναν ιό επιτυχώς, την επόμενη φορά που ο ίδιος ιός θα μπει στο σώμα του δεν θα αρρωστήσει γιατί θα προστατεύεται από τα αντισώματα που φτιάχτηκαν την πρώτη φορά. Έτσι εξηγείται, το γεγονός ότι το μωρό είναι ευαίσθητο να αρρωστήσει κάθε φορά-ιδιαίτερα όταν ξεκινάει για πρώτη φορά παιδικό σταθμό, ενώ όσο μεγαλώνει τόσο ωριμάζει η άμυνά του κι έτσι δεν πέφτει στο κρεβάτι με το παραμικρό.

Πώς να ενισχύσω την άμυνα του οργανισμού του παιδιού μου ;

Ένα κατά τα άλλα υγιές παιδί, το οποίο παίρνει βάρος, τρώει και κοιμάται σωστά, έχει όλα τα εφόδια να ανταπεξέλθει στις ιώσεις. Όταν ένα παιδί είναι άρρωστο, του δίνουμε άφθονα υγρά και για μερικές ημέρες πιθανόν θα προτιμήσει το γάλα του, ίσως και λίγο αραιωμένο, δεν θα πρέπει να το πιέζουμε να φάει στέρεα τροφή, εάν δεν το επιθυμεί, τονίζουν οι παιδίατροι. Όταν αναρρώσει η όρεξη του θα επιστρέψει και θα αναπληρώσει το χαμένο έδαφος. Το ενθαρρύνουμε να ξεκουράζεται όσο επιθυμεί, το ανακουφίζουμε από τα συμπτώματα όπως ο πυρετός ή η καταρροή, το ντύνουμε σωστά και το βγάζουμε για λίγο στον καθαρό αέρα, εάν βεβαίως δεν έχει πυρετό. Δεν παραλείπουμε να του δίνουμε πολύ αγάπη και φυσικά αγκαλιές !!! Ας μην παραλείψουμε τέλος, να αναφέρουμε πως ο θηλασμός θωρακίζει την άμυνα του οργανισμού ενός παιδιού.

Οι τροφές που παρατίθενται παρακάτω είναι ιδιαίτερα σημαντικές λόγω της υψηλής διατροφικής τους αξίας και του προληπτικού ρόλου που μπορούν να παίξουν σε κάποιες παθήσεις..

Μούρα: Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες καθώς και σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β και C. Περιέχουν επίσης φλαβονοειδή που βελτιώνουν την κυκλοφορία και βοηθούν τους αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού.

Μπρόκολο: Περιέχει βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία, ιδιαίτερα βιταμίνη C και β-καροτένιο και φολλικό οξύ που προστατεύει από τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο.

Λιναρόσποροι: Είναι πλούσιοι σε ω-3 λιπαρά οξέα που είναι ιδιαίτερα ευεργετικά στην αντιμετώπιση της υπέρτασης και της χοληστερόλης.

Γιαούρτι με λίγα λιπαρά: Πλούσιο σε ασβέστιο που είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των οστών.

Ξηροί καρποί (φυσικοί, ανάλατοι): Γεμάτοι σελήνιο και βιταμίνη Ε, συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης.

Ψάρια: Ο τόνος, ο σολομός, το σκουμπρί και η πέστροφα είναι λιπαρά ψάρια που όμως συμβάλλουν στον έλεγχο των επιπέδων της χοληστερόλης.

Ελαιόλαδο: Αποτελεί εξαιρετική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων.

Πορτοκάλι: Το φρούτο αυτό αποτελεί μία από τις καλύτερες πηγές βιταμίνης C και συμβάλλει στην πρόληψη της βλάβης που επιφέρουν οι ελεύθερες ρίζες στα κύτταρα και στους ιστούς.

Πιπεριές: Αποτελούν βασική πηγή βιταμίνης C και β-καροτένιου, δυο ισχυρών αντιοξειδωτικών.

Όσπρια: Αποτελούν σημαντική πηγή διαλυτών φυτικών ινών που μπορεί να βοηθήσουν στην μείωση της χοληστερόλης και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο, φολλικό οξύ και κάλιο.

Νιφάδες βρώμης: Η βρώμη αποτελεί σημαντική πηγή διαλυτών φυτικών ινών, μαγνησίου και ψευδαργύρου.

Κινόα: Δεν περιέχει γλουτένη και έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες και πρωτεΐνες.

Κόκκινα σταφύλια: Περιέχουν αντιοξειδωτικά.

Σπανάκι: Είναι πλούσιο σε φολλικό οξύ, λουτεϊνη και βιταμίνη Ε. Έχει επίσης αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Ντομάτα: Είναι πλούσια στο αντιοξειδωτικό λυκοπένιο. Η απορρόφησή του βελτιώνεται, όταν οι ντομάτες μαγειρεύονται με λάδι.

Δεν θα πρέπει να παίρνουμε αντιβίωση «προληπτικά» . Κάθε φάρμακο είναι δηλητήριο, με πιθανότητα πολλών ανεπιθύμητων ενεργειών και μιας επιθυμητής, εκείνης για την οποία δίνονται. Κάθε φάρμακο που παίρνουμε άσκοπα, μπορεί να επιβαρύνει τον οργανισμό μας. Τα αντιβιοτικά, μπορεί να προκαλέσουν άμεσες παρενέργειες, πιθανόν σοβαρές, όπως αλλεργική αντίδραση, διάρροιες, πόνο στην κοιλιά.

Πρόσφατες έρευνες, δείχνουν ότι τα μωρά που παίρνουν αντιβίωση συχνά ή χωρίς λόγο, ίσως έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αλλεργίες μελλοντικά, όπως έκζεμα ή άσθμα.

Στο σώμα μας, (στη μύτη, στο λαιμό, στο δέρμα, στην στοματική κοιλότητα, στο έντερο) ζουν «καλά» μικρόβια που αποτρέπουν τα επικίνδυνα να εισβάλλουν σε αυτό. Τα αντιβιοτικά σκοτώνουν όλα τα μικρόβια, χωρίς εξαίρεση, ακόμα και τα καλά. Έτσι μπορούν να βλάψουν την άμυνα του οργανισμού εάν δεν χρειάζονται και να δημιουργήσουν το έδαφος για την ανάπτυξη μιας λοίμωξης από πιο επικίνδυνα μικρόβια.

Τα κυριότερα διατροφικά λάθη που κάνουμε όταν παίρνουμε αντιβίωση :

• Η πλειοψηφία του κόσμου πιστεύει πως όταν παίρνει αντιβίωση, πρέπει υποχρεωτικά να τρώει γιαούρτι. Κι όμως, οι τετρακυκλίνες ή κινολόνες δεν πρέπει να συνδυάζονται με τροφές που περιέχουν ασβέστιο όπως τα γαλακτοκομικά γιατί αλληλεπιδρούν με το ασβέστιο και σχηματίζουν ενώσεις οι οποίες μειώνουν σε μεγάλο βαθμό την απορρόφησή τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, η ποσότητα που φτάνει στον οργανισμό να μην επαρκεί για να σκοτώσει τα μικρόβια.
• Όσον αφορά, στα υπόλοιπα αντιβιοτικά, (πενικιλίνες, κεφαλοσπορίνες, μακρολίδες, αμινογλυκοσίδες) η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, όχι μόνο δεν επηρεάζει αρνητικά την απορρόφηση τους, αντίθετα μάλιστα, η ταυτόχρονη λήψη τους ταυτόχρονα με γιαούρτι, μπορεί να συμβάλλει θετικά στην αποκατάσταση της χλωρίδας του εντέρου που επιβαρύνεται από αυτά.
• Οι τετρακυκλίνες και οι κιναλόνες αντιδρούν με το σίδηρο που περιέχουν διάφορα τρόφιμα (μοσχάρι, οστρακοειδή, σπανάκι, φακές κ.α.) εμποδίζοντας την απορρόφηση και του σιδήρου και την δική τους. Για αυτό το λόγο, πρέπει να λαμβάνονται με διαφορά τουλάχιστον δυο ωρών μεταξύ τους.
• Κατά την διάρκεια της περιόδου που παίρνουμε κάποιο αντιβιοτικό, καλό θα ήταν να αποφεύγουμε τους πολλούς καφέδες, τις ντομάτες και τα όξινα φρούτα και ως εκ τούτου, και τους χυμούς αυτών (π.χ. πορτοκάλι, μανταρίνι, γκρεϊπ-φρουτ κ.λπ.) μιας για επηρεάζουν την απορρόφησή του. Ο καφές, όπως και το τσάι, η μέντα, το κακάο και τα αναψυκτικά τύπου κόλα που περιέχουν καφεΐνη, θα πρέπει να αποφεύγονται ιδιαίτερα αν λαμβάνουμε τετρακυκλίνες ή κινολόνες γιατί μπορεί να προκαλέσουν ταχυκαρδία, αρρυθμία ή υπερένταση.
• Αποφεύγουμε ακόμα να παίρνουμε ερυθρομυκίνη μαζί με όξινα φρούτα ή χυμούς γιατί τα οξέα τους μειώνουν τη δράση της.
• Τέλος, τα περισσότερα αντιβιοτικά για να είναι πιο αποτελεσματικά, πρέπει να λαμβάνονται με άδειο στομάχι, 1 ώρα πριν ή τουλάχιστον 2 ώρες μετά το φαγητό.
• Σε κάθε περίπτωση, διαβάζουμε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης και ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες τουγιατρούμας.                                                                   Μαρίνα Παπάζογλου Διαιτολόγος Διατροφολόγος

diatrofi.gr