σέρνεται όσο οι τράπεζες δεν προμηθεύουν επαρκή κεφάλαια.
Συγκεκριμένα, αναφέρει το άρθρο:
Οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρώπης έχουν αναγάγει την πρώτη ανάκαμψη στους ευρωπαϊκούς οικονομικές δείκτες, σε απόδειξη ότι οι πολιτικές τους αποδίδουν. Καλά, πώς το σκέφτονται;
Το ΑΕΠ της ευρωζώνης διευρύνθηκε 0,3% στο β΄ τρίμηνο του έτους. Πιθανόν να επεκτάθηκε ξανά στο γ΄ τρίμηνο. Οπότε, αν καθορίζετε την λήξη μιας ύφεσης ως δύο συνεχόμενα τρίμηνα θετικής ανάπτυξης, ίσως μπαίνετε στον πειρασμό να κάνετε την πρόβλεψη ότι η ύφεση θα λήξει ακριβώς στα μεσάνυχτα της Δευτέρας, με την λήξη του τριμήνου. Αν το κάνετε, είτε είστε ανόητος, είτε έχετε μια συγκεκριμένη ατζέντα να πουλήσετε –είτε και τα δύο.
Η ύφεση είναι η ευρεία διολίσθηση της οικονομικής δραστηριότητας. Το επίκεντρο σε δύο συνεχόμενα τρίμηνα του ΑΕΠ μπορεί να εξυπηρετήσει στην καλύτερη περίπτωση ως ένδειξη για τους πρόχειρους υπολογισμούς ενός ομαλού οικονομικού κύκλου. Αλλά εδώ δεν υπάρχει καν ένας ομαλός οικονομικός κύκλος. Δείτε απλά τα τεράστια μεγέθη που παίζονται.
Αν συγκρίνουμε το πρώτο εξάμηνο του 2007 με το πρώτο εξάμηνο του 2013, το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε αθροιστικά 1,3% στην ευρωζώνη, 5,3% στην Ισπανία και 8,4% στην Ιταλία.
Στην ίδια περίοδο οι επενδύσεις μειώθηκαν αθροιστικά 19% στην ευρωζώνη –και 38% στην Ισπανία και 27% στην Ιταλία. Ανάμεσα στο α΄ τρίμηνο 2007 και το α΄ τρίμηνο 2013, η απασχόληση μειώθηκε 17% στην Ισπανία και 2% στην Ιταλία. Εγώ δεν θα μίλαγα για λήξη της ύφεσης, αν δεν έβλεπα σταθερή βελτίωση στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Εφόσον έληγε η ύφεση, θα έπρεπε να έχουμε επιστρέψει στους μέσους όρους που επικρατούσαν πριν την ύφεση.
Το μεγαλύτερο βαρίδι στην ανάπτυξη της ευρωζώνης αυτή την στιγμή, είναι η Ιταλία. Ο κυβερνητικός συνασπισμός του πρωθυπουργού Enrico Letta, ουσιαστικά κατέρρευσε το σαββατοκύριακο, καθώς ο Silvio Berlusconi απέσυρε τους υπουργούς του. Η πρόσφατη πολιτική αναταραχή θα επιμηκύνει την ύφεση, καθώς η αβεβαιότητα θα κρατήσει πίσω τις επενδύσεις.
Μια νέα κυβέρνηση δεν μπορεί να φέρει την λύση. Η Ιταλία είναι κολλημένη σε έναν συνδυασμό από αφόρητα υψηλά επίπεδα δημοσίου χρέους και καθόλου ανάπτυξη στην παραγωγικότητα. Έχει στην ουσία δύο επιλογές για να προσαρμοστεί: Να γίνει σαν την Γερμανία ή να αφήσει την ευρωζώνη.
Δεν μπορεί να κάνει το πρώτο και δεν θέλει να κάνει το δεύτερο. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των οικονομολόγων Francesco Giavazzi και Alberto Alesina σε πρόσφατο άρθρο τους στην Corriere della Sera, θα κοστίσει περίπου 50 δισ. ευρώ για να μειωθεί η φορολογική «σφήνα» (η απόκλιση ανάμεσα στο εργατικό κόστος και τα καθαρά κέρδη) στα γερμανικά επίπεδα. Δεν υπάρχει ούτε καν επαρκής πολιτική πλειοψηφία στην χώρα για τόσο δραστικά μέτρα.
Η κεντροδεξιά βάζει προτεραιότητα σε φορολογικές περικοπές στην κατανάλωση και τα ακίνητα, ενώ το Δημοκρατικό Κόμμα του κ. Letta βάζει βέτο σε περικοπές των δαπανών.
Η Ιταλία δεν αντιμετωπίζει άμεση απειλή, όσο μένουν τα μακροπρόθεσμα επιτόκιά της χαμηλά. Η χώρα θα καταφέρει να τα βγάλει πέρα "σέρνοντας" για ένα διάστημα, μέχρι να την υποχρεώσει κάποιο πολιτικό ή οικονομικό σοκ να λάβει μια απόφαση προς την μία ή την άλλη κατεύθυνση.
Εν τω μεταξύ, το μεγαλύτερο εμπόδιο για το ξεκίνημα της ευρωπαϊκής ανάπτυξης δεν είναι η δημοσιονομική πολιτική –που είναι σε γενικές γραμμές ουδέτερη σήμερα σε όλη την νομισματική ένωση- αλλά η συνεχής αποτυχία στο "καθάρισμα" των τραπεζών.
Ο ρυθμός ανάπτυξης των δανείων στον μη τραπεζικό κλάδο έγινε αρνητική το 2009, έδειξε κάποιες διακεκομμένες βελτιώσεις, αλλά και πάλι επιδεινώθηκε πέρσι. Τα πράγματα δεν έχουν βελτιωθεί έκτοτε: Τον φετινό Αύγουστο τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν 2% χαμηλότερα σε σχέση με πέρσι. Ο δείκτης κυκλοφορίας χρήματος Μ3 αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό μόλις 2,3% τον Ιούνιο – Αύγουστο.
Αυτό που μας λένε τα χρηματοπιστωτικά και τραπεζικά δεδομένα, είναι ότι η οικονομία θα παραπαίει στα όρια της μηδενικής ή χαμηλής ανάπτυξης για το ορατό μέλλον, γιατί ο τραπεζικός τομέας δεν προμηθεύει την οικονομία με επαρκή κεφάλαια ώστε να επεκταθεί.
Η τραπεζική ένωση θα μπορούσε να βοηθήσει, μόνο όμως αν κατάφερνε να διαλύσει την σχέση ανάμεσα στις τράπεζες και το κράτος και να καθαρίσει τους ισολογισμούς. Όμως τίποτα από τα δύο δεν θα γίνει. Πιστεύω ότι ο Mario Draghi, διοικητής της ΕΚΤ, είναι στα σοβαρά αποφασισμένος να διεξάγει μια καθαρή και τίμια επιθεώρηση ποιότητας ενεργητικών, που θα αρχίσει τον επόμενο μήνα.
Οπωσδήποτε δεν θέλει να επαναλάβει τα λάθη της European Banking Authority, που έχασε την αξιοπιστία της, διεξάγοντας γελοία stress tests.
Τι μπορούμε όμως να κάνουμε, αν οι κυβερνήσεις δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν για ένα δημοσιονομικό «χειρόφρενο» σε αυτές τις εξετάσεις; Δεν θα ήταν ανευθυνότητα η παραδοχή ότι οι τράπεζες χρειάζονται πολλές εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε φρέσκα κεφάλαια, όταν αυτά τα λεφτά απλά δεν υπάρχουν;Όμως αν δεν καθαρίσει ο τραπεζικός τομέας, προβλέπω να μην αλλάζει καθόλου η τάση στους δείκτες χρηματοπιστωτικού και τραπεζικού δανεισμού- και αυτό θα αναβάλλει περαιτέρω την ανάκαμψη.
Η πιο θετική είδηση που είχαμε στην ευρωζώνη ήταν η ανάπτυξη στις ισπανικές εξαγωγές, που έχουν αυξηθεί 11% σε πραγματικά μεγέθη από το α΄ εξάμηνο 2008 στο φετινό α΄ εξάμηνο. Η βελτίωση στην ανταγωνιστικότητα των ισπανικών εξαγωγών είναι ουσιώδης, αλλά οφείλεται περισσότερο στις περικοπές θέσεων εργασίας, παρά στους μισθούς. Δεν μου είναι σαφές κατά πόσον μια στρατηγική εξαγωγικής ανάπτυξης του είδους που προωθεί η Γερμανία, θα ήταν βιώσιμη και σταθερή για την Ισπανία.
Η πολιτική και οικονομική έκρηξη της Ιταλίας, η πιστωτική αποστράγγιση και η πρόσφατη λιτότητα,συνιστούν τους βασικούς συντελεστές που βαραίνουν την ευρωζώνη σήμερα. Η ύφεση που ξεκίνησε το 2008 συνεχίζεται, αν ξεπεράσουμε την ανόητη εμμονή με τα δύο συνεχόμενα τρίμηνα. Και δεν πρόκειται να λήξει σύντομα www.politikoi.com.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου