Υπάρχουν πολλά μηνύματα, προς πολλούς αποδέκτες.
Σε προσωπικό επίπεδο, αισθάνομαι ότι έμαθα πολλά από αυτή τη διαδικασία. Γνώρισα καλύτερα τη χώρα μου και τη βάση της παράταξης που εκπροσωπώ. Συνάντησα εκατοντάδες ανθρώπους, κατάλαβα σε μεγαλύτερο βάθος τους φόβους, τις ελπίδες, τις προσδοκίες τους. Πάνω από όλα όμως, είναι σαφές πως χρειάζεται να γίνουν ακόμα πάρα πολλά για να ανασυγκροτηθεί ο τόπος και να ξανασταθεί ο πολιτικός χώρος που εκπροσωπώ στα πόδια του.
Το θέμα των ημερών είναι, δίχως άλλο, ο κυοφορούμενος ανασχηματισμός της κυβέρνησης. Ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει αυτός και σε ποιους τομείς θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης, ώστε να είναι αποδοτικός ο ανασχηματισμός και να καλυφθεί η απόσταση από τον ΣΥΡΙΖΑ;
Αν θελήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε το μήνυμα της κάλπης, θα λέγαμε πως αυτό ήταν «όχι αστάθεια, όχι στασιμότητα». Έπειτα από έξι χρόνια ύφεσης και τέσσερα χρόνια μνημονίου, η οικονομία σταθεροποιήθηκε σε ένα κατώτατο σημείο. Η κοινωνία όμως όχι και δεν αναφέρομαι απλά στα ποσοστά της ανεργίας των νέων ή στα άτομα εκείνα που βρίσκονται εκτός των δικτύων πρόνοιας του κράτους. Η Ελλάδα χρειάζεται μια αλλαγή του παραγωγικού της μοντέλου για να μειωθεί η ανεργία. Κάθε διαθέσιμο ποσό -είτε αυτό αφορά το νέο ΕΣΠΑ, είτε το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, είτε τον κρατικό προϋπολογισμό- θα πρέπει να διοχετεύεται στην οικονομία στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου για τη χώρα. Το σχέδιο αυτό δεν πρέπει να έχει μόνο αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, διότι το θέμα δεν είναι μόνο το πώς μεγαλώνει η διαθέσιμη «πίτα», αλλά και το πώς αυτή διανέμεται.
Ταυτόχρονα άνοιξε και πάλι η συζήτηση για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς και εδώ οι γνώμες στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ διίστανται. Το ΠΑΣΟΚ, η «Ελιά» ή κάτι ακόμη πιο ευρύτερο, που θα συστεγάσει και απορροφήσει (ίσως) όλες τις δυνάμεις του χώρου, θα πρέπει να είναι το «όχημα» της ανασυγκρότησης;
Γυρνώντας τη χώρα ως υποψήφιος ευρωβουλευτής είδα την εξής αντιφατική εικόνα: αφ' ενός, η σημερινή βάση του ΠΑΣΟΚ, που κατά κανόνα αφορά άτομα άνω των 50 ετών, είχε επιφυλάξεις για το εγχείρημα της «Ελιάς». Είναι τα πρόσωπα που έμειναν στο ΠΑΣΟΚ παρά την κάμψη του, που παραμένουν εδώ και στηρίζουν τον χώρο. Στη γενιά μου, όμως, είδα την αντίστροφη εικόνα. Το ΠΑΣΟΚ έχει υποστεί συμβολική φόρτιση, αλλά, ταυτόχρονα, τα ίδια νεαρά πρόσωπα δεν έχουν κανένα πρόβλημα να στηρίξουν τον Καμίνη, τον Μπουτάρη και δεκάδες άλλες φυσιογνωμίες του ευρύτερου χώρου σε σωματεία, επιμελητήρια, συλλόγους. Τι μήνυμα θα μπορούσε κανείς να βγάλει από αυτό; Ο ίδιος ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, το 1974, είχε την ευκαιρία να κληρονομήσει το κόμμα του πατέρα του. Αντίθετα, επέλεξε να ιδρύσει ένα καινούργιο, συμβολίζοντας τη νέα σύνθεση που κατά τη γνώμη του χρειαζόταν η ελληνική κοινωνία σε εκείνη την ιστορική συνθήκη.
Γενικά, ο Μιτεράν περιέγραφε την πολιτική ως διαχείριση συμβόλων. Αλλά ξέρετε κάτι; Αρκετά με τα σύμβολα. Όλη η ουσία κρύβεται στο περιεχόμενο. Η Κεντροαριστερά, ο χώρος του δημοκρατικού σοσιαλισμού, χρειάζεται σαρωτική ανασυγκρότηση. Δεν είναι συνταγή ανασυγκρότησης μια μερική επανασυγκόλληση με ένα νέο σύμβολο. Ούτε είναι συνταγή ανασυγκρότησης η περιχαράκωση στο 8%, στη σημερινή και όχι στη δυνητική μας βάση, χωρίς να αλλάξουμε τίποτα, με αναπαραγωγή των πρακτικών του παρελθόντος συχνά μέσα και από νέα πρόσωπα. Η ανασυγκρότηση αφορά απαντήσεις σε άλλου τύπου ερωτήματα: Ποιοι είμαστε; Ποιους εκπροσωπούμε; Ποιους βάζουμε απέναντι; Με ποιους θα πάμε; Ποιους θα αφήσουμε; Αυτή είναι η συζήτηση που πρέπει να ανοίξει, τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα πρέπει να αφορά κατά τη γνώμη μου το συνέδριο του Οκτωβρίου.
Το βράδυ των ευρωεκλογών ο Ευάγγ. Βενιζέλος ανακοίνωσε, αιφνιδιαστικά μάλλον, τη διενέργεια Συνεδρίου τον Οκτώβριο για την ανασυγκρότηση της Προοδευτικής Παράταξης. Σε ποιους απευθύνεται το κάλεσμα του ο κ. Βενιζέλου; Σε ένα προαναγγελθέν από τα πάνω Συνέδριο πόσο εύκολα μπορεί να προσέλθει η ΔΗΜΑΡ, με δεδομένα τα δικά της εσωκομματικά προβλήματα, η Πρωτοβουλία των «58», προσωπικότητες του ευρύτερου χώρου ή ακόμη και στελέχη που αποχώρησαν κατά καιρούς από το ΠΑΣΟΚ;
Κατ' αρχάς, το κάλεσμα του κ. Βενιζέλου αντανακλά την ίδια την πραγματικότητα. Ο χώρος της Κεντροαριστεράς είναι εκλογικά πολυδιασπασμένος σε εθνικό επίπεδο. Αντίθετα, βλέπουμε ότι η κοινωνική βάση της Κεντροαριστεράς, όταν υπάρχει η δυνατότητα να εκφραστεί με συμπαγή τρόπο πίσω από ένα πρόσωπο, όπως συνέβη σε δήμους και περιφέρειες, η πρόταση αυτή συχνά καθίσταται πλειοψηφική. Επίσης, η Χρυσή Αυγή είναι τρίτο κόμμα και μάλιστα μετά τη δολοφονία Φύσσα. Το μήνυμα της κοινωνίας είναι λοιπόν σαφές και αφορά υπερβάσεις. Υπερβάσεις πρωτίστως εγωισμών και φιλοδοξιών αλλά επίσης και μικροσυμφερόντων. Η ΔΗΜΑΡ, το Ποτάμι, κινήσεις και προσωπικότητες του ευρύτερου χώρου, θα σας έλεγα όχι μόνο κεντρογενείς αλλά και πρόσωπα του χώρου της Αριστεράς που δεν εκφράζονται από το ΣΥΡΙΖΑ και θα εξέταζαν το ενδεχόμενο να συμπορευτούμε, θα πρέπει όλοι να προσκληθούν και να αναζητήσουμε μαζί μια νέα πορεία και για τη χώρα και για την ευρύτερη παράταξη. Αν υπάρχει πραγματικά η βούληση, η «φόρμουλα» θα βρεθεί. Προσωπικά, το θεωρώ μονόδρομο.
Ανασυγκρότηση
Η Κεντροαριστερά, ο χώρος του δημοκρατικού σοσιαλισμού, χρειάζεται σαρωτική ανασυγκρότηση. Δεν είναι συνταγή ανασυγκρότησης μια μερική επανασυγκόλληση με ένα νέο σύμβολο. Ούτε είναι συνταγή ανασυγκρότησης η περιχαράκωση στο 8%.
Αυτοτέλεια
Αν μιλάς ανοικτά για προτίμηση σε κυβέρνηση με το ΣΥΡΙΖΑ, π.χ., τότε γιατί οι πολίτες να προτιμήσουν εσένα και όχι εξαρχής το ΣΥΡΙΖΑ; Άρα, η στάση του χώρου μου θα πρέπει κατ' εμέ να κατατείνει στην προγραμματική του αυτονομία και αυτοτέλεια και από εκεί και πέρα να είμαστε ανοικτοί στο να διαπραγματευτούμε με άλλους χώρους πάνω σε προγραμματικές θέσεις και πρακτικές.
Προγραμματική αυτονομία και μετά συνεργασίες...
Το ζητούμενο και το ερώτημα της επόμενης φάσης είναι τι είδους κυβερνητικές συμμαχίες και με ποιους, θα πρέπει να διαμορφώσει το ΠΑΣΟΚ ή το ευρύτερο (αν υπάρξει) σχήμα της Κεντροαριστεράς. Κάποιοι τόσο στο κόμμα σας όσο και στη ΔΗΜΑΡ υποστηρίζουν ότι στόχος θα πρέπει να είναι η συγκρότηση μιας προοδευτικής κυβέρνησης, μιλώντας αμέσως ή εμμέσως για συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Στον αντίποδα κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ποια η δική σας άποψη;
Η άποψή μου είναι κατ' αρχάς ότι η φάση των μονοκομματικών κυβερνήσεων έχει παρέλθει. Πλέον ο κανόνας θα είναι οι κυβερνήσεις συνεργασίας. Οι συνεργασίες διαμορφώνονται στο δικό μας πολιτικό πλαίσιο από δυο παραμέτρους: το αποτέλεσμα των εκλογών, που κατανέμει τις έδρες στα κόμματα και τις προγραμματικές επεξεργασίες των κομμάτων. Δηλαδή, εκτιμώ πως σε ό,τι αφορά το ΠΑΣΟΚ, θα είναι εγκληματικό το να ορίσει ότι έχει κάποια ρητή προτίμηση ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν το πράξει, τότε θα αναιρεί τη δική του πρόταση, την οποία θα πρέπει να καταστήσει εκ νέου πλειοψηφική.
Αν μιλάς ανοικτά για προτίμηση σε κυβέρνηση με το ΣΥΡΙΖΑ, π.χ., τότε γιατί οι πολίτες να προτιμήσουν εσένα και όχι εξαρχής το ΣΥΡΙΖΑ; Άρα, η στάση του χώρου μου θα πρέπει κατ' εμέ να κατατείνει στην προγραμματική του αυτονομία και αυτοτέλεια και από εκεί και πέρα στο να είμαστε ανοικτοί στο να διαπραγματευτούμε με άλλους χώρους πάνω σε προγραμματικές θέσεις και πρακτικές.
Συνέντευξη στον Δημήτρη Τσιούφο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου