Οι δίαιτες που απειλούν την καρδιά

Οι δημοφιλείς δίαιτες αδυνατίσματος, όπως η δίαιτα Ατκινς και η δίαιτα Ντουκάν, που βασίζονται στις πολλές πρωτεΐνες και στους.ελάχιστους υδατάνθρακες, είναι επικίνδυνες για την καρδιά, τα αγγεία και τον εγκέφαλο. Οι δίαιτες που είναι πτωχές σε υδατάνθρακες και υψηλές σε πρωτεΐνες και οι συνδυασμοί τους έχουν γίνει διεθνώς οι πιο διάσημες και συχνά υιοθετούνται για τη μείωση του βάρους, όχι μόνον από πολλούς επώνυμους,
αλλά και από μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Μια μελέτη σε 43.396 γυναίκες 30-49 ετών στη Σουηδία, η οποία διήρκεσε σχεδόν 16 χρόνια και δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην επιθεώρηση «British Medical Journal», διαπιστώνει ότι τα βραχυπρόθεσμα οφέλη από τις δίαιτες αυτές δεν αντισταθμίζονται από τις μακροπρόθεσμες καρδιαγγειακές βλάβες, όπως αναφέρεται και στο κύριο άρθρο (editorial) της επιθεώρησης. Η μελέτη κτυπά το καμπανάκι ενός νέου γύρου επιστημονικών ντιμπέιτ για τη χρησιμότητα των διαιτών με πολλές πρωτεΐνες. Η υπεύθυνη της μελέτης, καθηγήτρια Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίων Αθηνών και Χάρβαρντ Παγώνα Λάγιου εξηγεί τους κινδύνους των διαιτών αδυνατίσματος, οι οποίες ενοχοποιούν τους υδατάνθρακες και εξυμνούν τις πρωτεΐνες. Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης; Κάθε μείωση κατά 20 γραμμαρίων της ημερήσιας πρόσληψης υδατανθράκων και κάθε αύξηση κατά 5 γραμμάρια της πρόσληψης πρωτεϊνών βρέθηκε να συνδέεται με 5% αύξηση της συχνότητας όλων των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Τα νοσήματα αυτά είναι η ισχαιμική καρδιοπάθεια, το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, το αιμορραγικό εγκεφαλικό, η υποαραχνοειδής αιμορραγία και η περιφερική αρτηριακή νόσος. Συμπεράναμε, λοιπόν, ότι οι δίαιτες που είναι χαμηλές σε υδατάνθρακες - υψηλές σε πρωτεΐνες, όταν χρησιμοποιούνται σε τακτική βάση και χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τη φύση των υδατανθράκων (απλοί - σύνθετοι) και ή την πηγή των πρωτεϊνών (ζωικές -φυτικές), σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο. Ποιο ποσοστό των ημερήσιων θερμίδων καλύπτουν οι πρωτεΐνες και ποιο οι υδατάνθρακες στις γνωστές δίαιτες αδυνατίσματος; Σε δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες που προτείνονται για τον έλεγχο του σωματικού βάρους, συχνά λιγότερο από το 15% της ενεργειακής πρόσληψης προέρχεται από υδατάνθρακες και περίπου 30% από πρωτεΐνες. Σε μία συνήθη διατροφή, το ποσοστό της ενέργειας που προέρχεται από πρωτεΐνες είναι 10 -15% και από υδατάνθρακες 50 - 55%. Στο πλαίσιο μίας υγιεινής διατροφής όμως, σημασία έχει και το είδος των υδατανθράκων (οι σύνθετοι, όπως αυτοί που περιέχονται στα λαχανικά ή τα δημητριακά, σαφώς υπερέχουν έναντι των απλών σακχάρων). Λέμε, λοιπόν, όχι στις πρωτεϊνούχες δίαιτες της μόδας; Παρά τη δημοτικότητα αυτών των διαιτών, οι γιατροί θα πρέπει να συμβουλεύουν κατά της χρήσης τους για τον μακροπρόθεσμο έλεγχο του σωματικού βάρους. Η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά μεγάλη πρόσληψη φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής αλέσεως και μειωμένη πρόσληψη λίπους, ένα πρότυπο που δεν ταιριάζει με τις δίαιτες αδυνατίσματος με τις πολλές πρωτεΐνες και τους λίγους υδατάνθρακες. Μάλιστα, ακόμα και στις κατηγορίες γυναικών της μελέτης που είχαν τη διατροφή με τη μεγαλύτερη πρόσληψη πρωτεϊνών και τη χαμηλότερη πρόσληψη υδατανθράκων, αυτές δεν έφθαναν τις (υψηλές) ποσότητες των πρωτεϊνών και τις ( χαμηλές) ποσότητες των υδατανθράκων που συνιστούν οι εμπορικές δίαιτες αδυνατίσματος. Ποια είναι η συμβουλή προς τους αμετανόητους οπαδούς αυτών των διαιτών; Θα πρέπει να κάνουν προσεκτικές επιλογές τροφών (όπως κατανάλωση φυτικών πρωτεϊνών π.χ. όσπρια) και να ελέγχουν προσεκτικά το κορεσμένο λίπος. To πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο έντονο εάν σκεφθεί κανείς πως τέτοιοι τύποι διαιτών απευθύνονται κυρίως σε υπέρβαρους και παχύσαρκους ανθρώπους, των οποίων η διατροφή είναι συνήθως χαμηλής ποιότητας. tanea