Νέο Μοντέλο Ανάπτυξης και Θετικό Πρόσημο Προοδευτικότητας

Tου Μανόλη Σοφ. Στρατάκη

Είναι γεγονός ότι η οικονομική κρίση και η εξ’ αυτής ύφεση προέκυψε σε μεγάλο βαθμό από την κρίση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος, που δυστυχώς κυριαρχεί, με δυσμενή αποτελέσματα σε όλους τους τομείς και κυρίως στην αύξηση της ανεργίας. 

Σ' αυτή τη νέα πραγματικότητα συγκρούονται τα συμφέροντα των πολλών με τα συμφέροντα των πολύ ολίγων, τα οποία αξιοποιώντας νέες δομές της εικονικής
οικονομίας που δημιούργησαν, αλλά και πρωτόγνωρους μηχανισμούς, πετυχαίνουν σε πολύ λίγο χρόνο μεγάλη συγκέντρωση πλούτου σε βάρος των πολλών. Γι’ αυτό είναι ανάγκη αλλά και υποχρέωση, το
παγκόσμιο προοδευτικό κίνημα, αφού δει κατάματα την πραγματικότητα, να χαράξει νέους δρόμους που θα λύνουν προβλήματα και δεν θα οδηγούν σε αδιέξοδα. 

Εχθρός αυτής της προσπάθειας είναι η στασιμότητα, η εμμονή σε ξεπερασμένα πρότυπα, η απόκρυψη της αλήθειας, η επιλογή εύκολων και πρόσκαιρων λύσεων, καθώς και ο λαϊκισμός που αποπροσανατολίζει και δεν αφήνει περιθώρια για μία καθολική, ουσιαστική και αποτελεσματική αντίδραση στα τεκταινόμενα. 

Από μερίδα όσων έχουν συμφέρον να αντιδράσουν και είναι οι πολλοί, λέγεται ότι ο ανταγωνισμός είναι εχθρός σ’ αυτή την προσπάθεια, θα είναι όμως ουτοπία στα πλαίσια μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας αν ο ανταγωνισμός με τη μορφή του συναγωνισμού και της άμιλλας, δεν είναι συστατικό στοιχεία της νέας προσπάθειας. 

Το προοδευτικό κίνημα σε όλο τον κόσμο, πρέπει να χαράξει με βάση κοινές δεδομένες αρχές και αποδεκτές αξίες, το νέο μοντέλο ανάπτυξης που πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας και κάθε περιοχής του κόσμου. 

Όσο το νέο μοντέλο ανάπτυξης είναι σωστά προσαρμοσμένο στις νέες συνθήκες και αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής, τόσο θα περιορίζονται τα προβλήματα που συμβάλλουν στη μείωση του παραγόμενου προϊόντος και του πλούτου και έχουν ως συνέπεια την αύξηση της ανεργίας, άρα τη μη αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού που διανύει την παραγωγική ηλικία. 

Ποιά θα μπορούσε να είναι μια σωστή προσέγγιση στο νέο μοντέλο ανάπτυξης, χωρίς να σημαίνει ότι είναι και η μοναδική για την ελληνική πραγματικότητα; 

Αν δεχτούμε ότι στη χώρα μας, οι δύο τομείς που έχουν ιδιαίτερη αξία και χρίζουν προσοχής, ο πρωτογενής και ο τριτογενής τομέας, τότε πρέπει να συνδιάσουμε την ανάπτυξή τους με την ανάπτυξη κλάδων του δευτερογενούς τομέα που θα υποστηρίζουν τους δύο άλλους, για να μπορεί να δοθεί και περισσότερη έμφαση στην εξωστρέφεια της οικονομίας μας που είναι και το κερδοφόρο στοίχημα, στα πλαίσια του διεθνούς καταμερισμού. 

Το κράτος, όπως έχει δομηθεί στην Ελλάδα, δεν μπορεί να παίξει με τη μορφή που έχει σήμερα, κανένα ρόλο σ’ αυτή την προσπάθεια, εκτός αν αλλάξει και αποκτήσει συμβουλευτικό χαρακτήρα και υποβοηθητικό ρόλο σε νέες οργανωμένες κοινωνικές δομές, που πρέπει, μαζί με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, να παίξουν καθοριστικό ρόλο, όχι μόνο στην ανάπτυξη αλλά και την πρόοδο της ιδιωτικής αλλά και της κοινωνικής οικονομίας. 

Ο Έλληνας είναι από τη φύση του δημιουργικός και αποτελεσματικός, όταν λειτουργεί σε περιβάλλον εμπιστοσύνης και καλής οργάνωσης, που δυστυχώς, είναι αυτό που μας λείπει και γι’ αυτό πολλές φορές ακολουθούμε ξεπερασμένα πρότυπα, τα οποία προδιαγράφουν νέα αδιέξοδα και αποτυχίες. 

Μια προσπάθεια αυτής της αντίλησης και μορφής πρέπει καταρχήν να σχεδιαστεί, και κατά δεύτερον να αξιολογεί όλα τα επιμέρους βήματα που απαιτούνται είτε είναι βήματα των φορέων υλοποίησης (ιδιώτες, φορείς κοινωνικής οικονομίας), είτε βήματα των φορέων υποστήριξης (υπηρεσίες, εκπαίδευση, τεχνολογίες) και βέβαια όλα να εξαρτώνται από το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα και όλα να επανασχεδιάζονται με βάση και αυτό. 

Όλοι οι δημιουργικοί άνθρωποι καλής θέλησης που σήμερα πασχίζουν από μόνοι τους, χωρίς καμία στήριξη και άλλοι τα καταφέρνουν ολικώς ή μερικώς, και άλλοι αποτυγχαίνουν, μπορούν να κάνουν θαύματα, να κερδίσουν αγορές, να δώσουν θετικά αποτελέσματα και να δώσουν προοπτική στις νέες γενεές, αρκεί από κοινού να βάλουν στόχους και να σχεδιαστεί σωστά η υλοποίησή τους. 

Αυτή η νέα προσπάθεια πρέπει να γίνει χωριστά σε κάθε κλάδο παραγωγής, σε κάθε περιοχή με την ελεύθερη συμμετοχή όλων. Μόνο έτσι θα ανοιχτούν νέα μονοπάτια και αυτά θα δημιουργήσουν από κοινού τη μεγάλη λεωφόρο ανάπτυξης, που θα προσφέρει νέες θέσεις εργασίας, εξωστρέφεια στην ελληνική οικονομία και προοπτική για το μέλλον. 

Πρέπει να αντιληφθούμε όλοι ότι θετικό προοδευτικό πρόσημο, αποτελεί μόνο η επίλυση των προβλημάτων των πολλών για να έχει συνοχή η κοινωνίας μας και να έχει προοπτική ο τόπος. 

Σ’ αυτή την προσπάθεια καθοριστικό ρόλο πρέπει και μπορεί να έχει η έρευνα, η εκπαίδευση όλων των βαθμίδων και μια Πολιτεία που θα έχει κατεύθυνση να στηρίξει και όχι να βάζει εμπόδια, όπως δυστυχώς γινόταν μέχρι σήμερα. 

Αν στο παρελθόν η προοδευτικότητα αφορούσε την κατάκτηση της ελευθερίας και της δημοκρατίας, σήμερα που αυτά σε μεγάλο βαθμό είναι δεδομένα, οι νέες γενιές θα κριθούν από το κατά πόσο θα μπορέσουν να αντιληφθούν αυτές τις νέες πραγματικότητες, και όσοι θα θελήσουν να τις στηρίξουν ή να τις υλοποιήσουν, θα έχουν κατακτήσει στην πράξη την ιδεολογική προοδευτική υπεροχή που είναι αναγκαία για να συνεγείρει ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις στο δρόμο της προόδου, γιατί το πρόσημα θα είναι θετικό για τον καθένα χωριστά, άρα και για την κοινωνία. 

του Μανόλη Σοφ. Στρατάκη

Μέλους Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής

και πρ.βουλευτή ΠΑΣΟΚ