Μερικές ενδεικτικές σκέψεις:
1) Η νομισματική μετάβαση δεν έχει καμία σχέση με το να αποσυνδέσεις την ισοτιμία του νομίσματός σου. Άλλο το peg της Αργεντινής και άλλο η Ευρωζώνη, δεν έχουν καμία συσχέτιση. Η πιο κοντινή περίπτωση είναι η ΕΣΣΔ με το Ρούβλι 1992-1993, η διάλυση της Αυστροουγγαρίας το 1918 κλπ.
2) Δε λαμβάνει υπόψη *καθόλου* το κόστος μετάβασης, που θα ήταν και το βασικό πρόβλημα (π.χ. εξαέρωση τραπεζικού συστήματος και καταθέσεων) ούτε τη σχέση εισαγωγών εξαγωγών, ούτε την εξάρτηση των εξαγωγών από εισαγόμενα αγαθά, ούτε την εξάρτηση της χώρας από αγαθά τύπου φάρμακα/ρεύμα/κρέας και ενός σχεδίου βέλτιστης διαχείρισης.
3) Δεν εξετάζει καθόλου γεωπολιτικούς κινδύνους στην ευρύτερη περιοχή κατά τη φάση μετάβασης και άρα γονατίσματος της χώρας, π.χ. διαφύλαξη συνόρων και ισορροπίας με Τουρκία.
4) Δεν υπάρχει καμία αντίληψη του κόστους της εσωτερικής ασφάλειας στη χώρα, με αρκετό κόσμο να έχει μεταφέρει τις καταθέσεις του στα σπίτια και των δυνατοτήτων των σωμάτων ασφαλείας να ανταποκριθούν.
5) Σαν επακόλουθο, σε μια τέτοια μετάβαση θα ήταν πιθανό η όποια κυβέρνηση να αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει όντως το στρατό ως εγγυητή της εσωτερικής ασφάλειας, πράγμα το οποίο θα την εμπλούτιζε με έκτακτες εξουσίες με προφανή δημοκρατικά ρίσκα.
6) Ελάχιστες επιχειρήσεις έπειτα από την εξαέρωση καταθέσεων (ενέχυρα ELA) και τα capital controls θα είχαν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν και να παραμείνουν ανοικτές. Η ανεργία βραχυπρόθεσμα θα εκτοξευόταν σε δυσθεώρητα επίπεδα και η χώρα θα έμπαινε σε ανθρωπιστική κρίση.
7) Το χρέος της χώρας θα παρέμενε σε ευρώ - άρα θα πολλαπλασιαζόταν - αλλά και με ένα γενναίο κούρεμά του έπειτα από καλή διάθεση των εταίρων μας θα καθόταν σε υψηλότερα επίπεδα του σημερινού τόσο λόγω της υποβάθμισης του ελληνικού ΑΕΠ όσο και λόγω της νομισματικής υποτίμησης της νέας δραχμής. Ακόμα και αν επιλέγαμε 100% κούρεμα του χρέους, αυτό στην πράξη δε θα ήταν δυνατό, ένα 30% θα το πληρώναμε λόγω δικαστικών αποφάσεων - και αυτό σε μια πρό-PSI λογική, τώρα λογικά χωρίς καλή διάθεση των εταίρων το τελικό ποσό θα ήταν αρκετά μεγαλύτερο ενός 30%.
8) Θα παιζόταν η συμμετοχή της χώρας στην Ε.Ε. με προφανείς επιπτώσεις στις αγροτικές επιδοτήσεις, στην ελεύθερη διακίνηση αγαθών και ανθρώπων και με γεωπολιτικές επιπτώσεις στην περιοχή και προφανή ρίσκα. Η έξοδος της Ελλάδας από το *στρατιωτικό* σκέλος του ΝΑΤΟ από τον Καραμανλή έπειτα από την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο που κάποιοι επικαλούνται ως "παράδειγμα" είναι μη συγκρίσιμη διαδικασία ως προς το κόστος της, έτη φωτός μακριά.
Το θέμα δεν είναι απλά να σκέφτεσαι τα ωφέλη του να υποτιμήσεις το νόμισμα και να χτυπήσεις υψηλό πληθωρισμό . Θα πρέπει να σκέφτεσαι και όλα τα βήματα μεχρι να φτάσεις εκεί και τις επιπτώσεις πέρα από τα απλά οικονομικά μοντέλα στο σύνολο των κοινωνικών δομών.
Τέτοιες αναλύσεις ίσως δικαιολογούν εκείνους που λένε πως καλό θα ήταν να μη δίνονται Νόμπελ στις κοινωνικές επιστήμες....
Ο Κρούγκμαν τα τελευταία χρόνια ασχολείται περισσότερο με την πολιτική παρά με την οικονομία. Ωστόσο, παρά τα λάθη του, προτείνει μια λύση για το ελληνικό πρόβλημα. Οι υποστηρικτές του ευρώ τι προτείνουν;
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι οπαδοί του ευρώ βρίσκονται στη δυσάρεστη θέση να αποκρούουν αυτές τις επιθέσεις, χωρίς όμως να προτείνουν τίποτα σε σχέση με το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, την ανεργία, τα ελλείμματα του εμπορικού ισοζυγίου και την αδυναμία αποπληρωμής του χρέους.
Όταν κανείς διαρκώς αμύνεται, κινδυνεύει να φάει γκολ.
Πολλά από τα επιχειρήματα της ανάρτησης είναι μαχητά. Για παράδειγμα, η Ελλάδα μπορεί να φύγει προσωρινά από το ευρώ, με τη σύμφωνη γνώμη των εταίρων της, που θα εγγυηθούν τις ευαίσθητες εισαγωγές. Επίσης η υποτίμηση του νομίσματος μπορεί να συνδυαστεί με τη σύνδεσή του σε ένα σκληρό νόμισμα (όπως έκανε ο Μαρκεζίτης το 1953), ώστε ο πληθωρισμός να μην καταστρέψει τις θετικές συνέπειες της υποτίμησης. Οι επιχειρηματίες έχουν ήδη μεταφέρει τα ευρώ τους εκτός Ελλάδας και άρα η υποτίμηση δεν θα επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα λόγω εισαγωγών κλπ. Η αλλαγή νομίσματος θα επιτρέψει να ανοίξουν ξανά οι τράπεζες, όπου τα ευρώ -που υπάρχουν κάτω από τα στρώματα- θα ανταλλαχθούν με ένα νόμισμα που δεν πρόκειται να χάσει την αξία του αν υπάρξει η σύνδεση με κάποιο σκληρό νόμισμα. Επίσης η ανεργία ασφαλώς αναμένεται να αυξηθεί κατά τη διάρκεια της μετάβασης, αλλά σήμερα έχουμε ανεργία 26% χωρίς προσδοκία αποκλιμάκωσης. Αυτό είναι πολύ χειρότερο.
Τα οικονομικά προβλήματα δεν λύνονται με πολιτικές μεθόδους αλλά με οικονομικές. Ο Βαλερί Ζισκάρ Ντ' Εστέν ανάφερε στην Καθημερινή ότι: «Εάν υπάρξει συμφωνία την Κυριακή, το καλύτερο σενάριο είναι να κερδηθούν 3 μήνες». Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα.