Ιχνη από δεκατέσσερα φυτοφάρμακα τα οποία δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά βρέθηκαν σε δείγματα νερών της Κερκίνης, της Δοϊράνης και της Βόλβης!
Τα δείγματα των τριών λιμνών της Βόρειας Ελλάδας μπήκαν στο μικροσκόπιο των επιστημόνων προκειμένου να διαπιστωθεί τι φυτοφάρμακα περιέχουν και σε ποιες ποσότητες.
Το... κακό της υπόθεσης είναι ότι ανιχνεύθηκαν, μεταξύ των άλλων, φυτοφάρμακα που έχουν απαγορευθεί. Το καλό είναι ότι κανένα φυτοφάρμακο δε βρέθηκε σε υψηλές συγκεντρώσεις.
Είκοσι τρία φυτοφάρμακα ανιχνεύθηκαν συνολικά στη λίμνη Κερκίνη, από τις δύο δειγματοληψίες που έγιναν, χειμερινή και θερινή περίοδο. Πρόκειται για ζιζανιοκτόνα, μυκητοκτόνα καιεντομοκτόνα. Πάντως, το σύνολο των φυτοφαρμάκων δεν ξεπερνά το όριο που έχει θεσπιστεί από την οδηγία της ΕΕ. Ωστόσο, εντοπίστηκαν πέντε φυτοφάρμακα η χρήση των οποίων επιτρεπόταν μέχρι το 2003, το 2004, το 2006, το 2007 και το 2010.
Στη λίμνη Δοϊράνη εντοπίστηκαν 31 φυτοφάρμακα, επίσης χωρίς κάποιο από αυτά να ανιχνευθεί πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Ωστόσο, τα φυτοφάρμακα που ανιχνεύθηκαν στη Δοϊράνη, σε ποσοστό 56% στην πρώτη δειγματοληψία και σε ποσοστό 63% στη δεύτερη δειγματοληψία, ανήκουν στην κατηγορία των τριαζινών, η οποία έχει καταργηθεί στο σύνολό της!
Στη λίμνη Βόλβη, που προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar, εντοπίστηκαν 57 φυτοφάρμακα και παρουσιάζει τη μεγαλύτερη επιβάρυνση, όσον αφορά τη ρύπανση των ιζημάτων από φυτοφάρμακα.
Τα παραπάνω προέκυψαν στο πλαίσιο μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας της χημικού Χρυσαλένας Καλογρίδη, για τον προσδιορισμό και την κατανομή φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε επιφανειακά νερά και ιζήματα σε λίμνες της Βόρειας Ελλάδας. Οπως σημειώνει στην εργασία της η κ. Καλογρίδη, η εκτεταμένη χρήση των φυτοφαρμάκων σε διάφορες εφαρμογές, ιδιαίτερα στη γεωργική πρακτική, θεωρείται ένα σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα. «Η παρουσία και η επιμονή των φυτοφαρμάκων συνιστούν απειλή για το υδάτινο περιβάλλον», αναφέρει η διπλωματούχος χημικός στην εργασία της που αποτελεί την ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ. Η εργασία εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη του καθηγητή Κώστα Φυτιάνου.
Στη μελέτη προσδιορίστηκαν έξι κατηγορίες φυτοπροστατευτικών ουσιών: καρβαμιδικά, τριαζίνες, οργανοφωσφορικά, ανιλίνες, ουρίες και μη κατηγοριοποιημένα. Στην έρευνα συγκεντρώθηκαν επιφανειακά νερά και ιζήματα των λιμνών Βόλβη, Δοϊράνη και Κερκίνη σε δύο χρονικές περιόδους (φθινόπωρο – χειμώνας 2010 και άνοιξη – καλοκαίρι 2011).
Στα ιζήματα τα φυτοφάρμακα ανιχνεύθηκαν σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Στα νερά, τα περισσότερα από τα κατάλοιπα βρέθηκαν σε χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης και πολύ κάτω από τα όρια συγκέντρωσης που καθορίζονται από την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία.
Τι προκύπτει
Στα επιφανειακά νερά, τα φυτοφάρμακα που εντοπίστηκαν σε μέγιστες συγκεντρώσεις ήταν 18, εκ των οποίων μόνον τέσσερα έχουν έγκριση χρήσης από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Στην Κερκίνη εντοπίστηκαν σε μεγάλο ποσοστό φυτοφάρμακα που ανήκουν στις κατηγορίες των καρβαμιδικών και των τριαζινών. Στη Βόλβη ανιχνεύτηκαν περισσότερο φυτοφάρμακα που ανήκουν στις κατηγορίες των τριαζινών και της ουρίας, ενώ στη Δοϊράνη εμφανίστηκαν φυτοφάρμακα που ανήκουν στην κατηγορία των τριαζινών.
Τα περισσότερα φυτοφάρμακα που ανιχνεύτηκαν ανήκουν κατά κύριο λόγο στην κατηγορία των τριαζινών. Λόγω των ιδιοτήτων τους έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν και ανιχνεύονται μέχρι και σήμερα, παρόλο που ένας αριθμός τους έχει καταργηθεί.
Και στις τρεις λίμνες, η συγκέντρωση των φυτοφαρμάκων που ανιχνεύτηκαν αυξάνεται στη δεύτερη δειγματοληψία, που διεξήχθη κατά την εαρινή και καλοκαιρινή περίοδο. Η εποχιακή διακύμανση που παρουσιάζουν τα φυτοφάρμακα είναι αναμενόμενη διότι η εφαρμογή τους πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων.
Επίσης, στα επιφανειακά νερά και των τριών λιμνών που μελετήθηκαν, τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που ανιχνεύτηκαν σε μεγαλύτερο ποσοστό ανήκουν στην κατηγορία των ζιζανιοκτόνων, ακολουθούν τα μυκητοκτόνα και σε μικρότερο ποσοστό τα εντομοκτόνα. Η εικόνα αυτή προφανώς αντανακλά τη χρήση των αντίστοιχων σκευασμάτων στις καλλιέργειες πλησίον των τριών λιμνών.
Η λίμνη Κερκίνη συγκριτικά με τις άλλες δύο λίμνες φαίνεται να είναι πιο επιβαρυμένη, παρόλο που ανιχνεύτηκε μικρότερος αριθμός φυτοφαρμάκων.
Τα σημεία δειγματοληψίας, που παρουσίασαν αυξημένα επίπεδα συγκέντρωσης φυτοφαρμάκων και στις τρεις λίμνες, ήταν τα παραλιακά. Εξαίρεση αποτελεί η λίμνη Βόλβη, όπου το κεντρικό σημείο της εμφανίστηκε περισσότερο επιβαρυμένο.
Στα παράκτια τμήματα των λιμνών επικρατούν κυρίως τα αμμώδη ιζήματα με χαμηλά ποσοστά αργιλικών ορυκτών. Εξαίρεση αποτελούν τέσσερα δείγματα από τη λίμνη Κερκίνη που εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά αργιλικών ορυκτών. Στα παράκτια ιζήματα αναμένεται χαμηλότερη συγκράτηση φυτοφαρμάκων.
Στα ιζήματα ανιχνεύτηκαν πολύ λιγότερα φυτοφάρμακα σε σχέση με τα επιφανειακά νερά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου