Ανάμεσα στο προαιώνιο ερώτημα να τυπώσει χρήμα ή να μετατρέψει την ευρωζώνη σε transfer union, δηλαδή σε «ένωση μεταβιβάσεων», βρίσκεται η Γερμανία, καθώς η κρίση χρέους χτυπάει σιγά σιγά και τη δική της πόρτα. Η γερμανική πολιτική ελίτ αναγκάζεται να μελετήσει επιλογές που, όπως ακούγεται, «αγγίζουν τα ιερά και τα όσια» της μεταπολεμικής οικονομικής της φιλοσοφίας.
Οι αγορές δυσπιστούν, ο EFSF έχει πέσει στα βράχια, αδυνατώντας να εκτελέσει τη νέα αποστολή του -πριν καλά καλά την αναλάβει- και οι Αγγλοσάξονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μια νέα βαθιά ύφεση που πλησιάζει και απειλεί να πλήξει τα θεμελιώδη του δυτικού τρόπου ζωής, την υψηλή απασχόληση, την ικανοποιητική αμοιβή και, στο βάθος, το ίδιο το κράτος δικαίου.
Προφανώς, στο εσωτερικό της Ε.Ε. και στους διαδρόμους των ευρω-στρατηγείων υπάρχει ακόμη μια μεγάλη μερίδα στελεχών που διαβεβαιώνει ότι η Γερμανία έχει σχέδιο και δεν θα κινηθεί παρά μόνο όταν η κρίση αγγίξει σοβαρά τη Γαλλία. Ομως, πλέον είναι εξαιρετικά αβέβαιο αν και η ίδια η Γερμανία μπορεί να αντέξει πάνω από 1-2 μήνες, όταν εκ παραδρομής η κρίση της χτυπήσει την πόρτα. Η παγκόσμια εξαγωγική μηχανή της κρέμεται από σε κλωστή και η επιχειρηματική ελίτ πνέει τα μένεα εναντίον της καγκελαρίου και των αργών της αντιδράσεων.
Γαλλογερμανικές κόντρες
Η διαφωνία για τον ρόλο της ΕΚΤ και την ενίσχυση του EFSF έχει δημιουργήσει σκληρή κόντρα στο εσωτερικό του γαλλογερμανικού άξονα. Πιθανολογείται μάλιστα και μια νέα συνάντηση κορυφής Μέρκελ - Σαρκοζί πριν από το Eurogroup της 29ης Νοεμβρίου ή και μια μίνι παρα-Σύνοδος μεταξύ των Σαρκοζί, Μέρκελ, Ντράγκι, Μπαρόζο, Βαν Ρομπάι και Γιούνκερ, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της 9ης Δεκεμβρίου.
Δεδομένο είναι, πάντως, ότι η κρίση χρέους της ευρωζώνης έχει αγγίξει πλέον το «βαθύ» ευρώ, καθώς χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία και η Ολλανδία βλέπουν με ιδιαίτερη ανησυχία τη μικρή, αλλά σταδιακή και συνεχιζόμενη αύξηση των spreads των ομολόγων τους, σε σχέση με το γερμανικό bund. Οι διεθνείς επενδυτές δεν γνωρίζουν και δεν έχουν καμία διάθεση να μάθουν για τις δυνατότητες αποπληρωμής των υποχρεώσεων αυτών των χωρών και αρχίζουν να αντιμετωπίζουν τα χαρτιά τους -αργά, αλλά σταθερά- ως «περιφερειακά ομόλογα» (municipal bonds), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τιμολόγησή τους και την επίπτωση της εξυπηρέτησής τους στην πραγματική οικονομία.
Συνεπώς, και η απόφαση της 26ης Οκτωβρίου είναι πλέον ξεπερασμένη και θα πρέπει, σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης, να μετασχηματιστεί πειστικά.
Οι επενδυτές βαρέθηκαν...
Στην πραγματικότητα, οι λόγοι που οι επενδυτές αλλάζουν τακτική είναι θεμελιωδώς ρεαλιστικοί: γνωρίζουν ότι η ευρωπαϊκή οικονομία εισέρχεται σε μια νέα περίοδο ύφεσης, με χαμηλή ανάπτυξη και υψηλή ανεργία. Οι πάντες ξέρουν ότι η εσωτερική ζήτηση δεν μπορεί να δημιουργήσει δουλειές, τα δημόσια οικονομικά είναι ήδη εκτεθειμένα, ο πληθυσμός δύσκολα θα ανταποκριθεί σε πολιτικές νέας λιτότητας και όλα αυτά αναπαράγονται σε έναν φαύλο κύκλο. Αντιθέτως, είναι ομολογουμένως πολύ πιο εύκολο να στραφούν σε δυναμικές οικονομίες (όπως η Κίνα) ή σε σίγουρα αγγλοσαξονικά χαρτιά (ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία).
Οι επενδυτές γνωρίζουν ότι, στη χειρότερη περίπτωση, οι χώρες αυτές θα κόψουν χρήμα και θα τους πληρώσουν, με μικρή η ελάχιστη επίπτωση στην επένδυσή τους. Από την άλλη, οι χώρες της Ε.Ε. και του ευρώ «φλερτάρουν» με τη χρεωκοπία, δεσμεύονται από περίπλοκους πολιτικούς κανόνες, κανείς δεν ξέρει ποιος παίρνει τις αποφάσεις (και, φυσικά, ουδείς έχει διάθεση να μάθει), ενώ αποδεικνύουν καθημερινά ότι μπορούν να αναιρούν όρκους και δεσμεύσεις κατά βούληση.
Πρώτα καταρρίφθηκε η αρχή της «μη διάσωσης» (no bailout clause) και αμέσως μετά η αρχή της «μη αναδιάρθρωσης». Κανείς, συνεπώς, δεν είναι σίγουρος για το πότε θα πέσει και το κάστρο του «κανείς δεν θα χρεωκοπήσει (no default) και του «κανείς δεν βγαίνει από το ευρώ».
Με απλά λόγια, το ευρώ κατέστη σε μόλις δύο χρόνια, με μεγάλη βοήθεια από την προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση και το πείσμα της καγκελαρίας, στο πιο αναξιόπιστο νόμισμα του πλανήτη. Οι αναλυτές είναι περισσότερο βέβαιοι για το μέλλον αφρικανικών νομισμάτων παρά για το ευρώ και αυτό είναι ξεκάθαρα ένα πρόβλημα πολιτικής. Φυσικά και αυτό το παραδέχονται στο Βερολίνο, όμως η απάντηση που δίνουν περιλαμβάνει μια μόνο αυστηρή γερμανική συνταγή, την οποία οι υπόλοιποι 16 χώρες-μέλη απορρίπτουν εδώ και δύο χρόνια.
Πηγές της Κομισιόν υποστηρίζουν ότι όλα τα παραπάνω θα τεθούν στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου. Εκεί, η Κομισιόν και η προεδρία του Συμβουλίου, με τη βοήθεια της ομάδας δράσης του Χέρμαν βαν Ρομπάι, θα πρέπει να παρουσιάσουν τις προτάσεις τους για την οικονομική διακυβέρνηση, οπότε αναμένεται «ένα πεδίο δόξης λαμπρό» για σοβαρές αλλαγές εκ μέρους των κοινοτικών. Οι αλλαγές που θα προταθούν θα περιέχουν και αλλαγή της ευρω-συνθήκης, κάτι που η Αγκ. Μέρκελ ζητεί εδώ και καιρό.
ΗΠΑ – Επενδυτές: «Σας λείπει μια FED...»
Οι ΗΠΑ και το επενδυτικό κεφάλαιο προειδοποιούν ότι από τη συνταγή του ευρώ απουσιάζει μια κεντρική τράπεζα, με mandate τύπου αμερικάνικης FED: «Δεν μπορείτε να ξαναγράψετε τους κανόνες τώρα», αναφέρει τραπεζική πηγή από την άλλη όχθη του Ατλαντικού, αναφερόμενη στις ευρω-πρωτοτυπίες στη νομισματική πολιτική. Δεν είναι παρά πρόσφατη, άλλωστε, και η έκκληση πολλών γνωστών think tanks -όπως την περασμένη εβδομάδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων, πίσω από το οποίο βρίσκεται ο γνωστός Τζορτζ Σόρος- για άμεση μόχλευση του μηχανισμού στήριξης του ευρώ διαμέσου της ΕΚΤ. Στην πράξη, αυτό αποτελεί και μια κραυγή αγωνίας, διότι -από ό,τι φάνηκε- η απόφαση της 26ης Οκτωβρίου περί EFSF έχει πέσει στα βράχια και το ταμείο αυτό δεν μπορεί να βρει, εσχάτως, φράγκο...
real.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου