Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΩΡΓΟΥ - ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΑΙ ΟΙ "ΕΓΥΥΗΣΕΙΣ"

Ρεπορτάζ : Άγγελος Κωβαίος
(από το Βήμα της Κυριακής)
Η απόφαση του κ. Γ. Παπανδρέου να αποχωρήσει από την ηγεσία του ΠαΣοΚ περιγράφεται από τους περισσότερους συνομιλητές του ως αμετάκλητη. Παρά ταύτα, τις τελευταίες ημέρες προέκυψαν νέα δεδομένα, συμφωνίες και προϋποθέσεις, που δείχνουν ότι στη διαδικασία αυτή, όσο και αν έχει δρομολογηθεί, υπάρχουν εκκρεμότητες προς διευθέτηση. Από αυτές θα κριθεί η τελική διαμόρφωση του σκηνικού για την αλλαγή ηγεσίας. Καθοριστική για τις εξελίξεις ήταν η δημόσια ανακοίνωση της σύμπραξης των Ευ. Βενιζέλου και Α. Λοβέρδου. Κατόπιν αυτής, εξίσου σημαντική ήταν η συνάντηση του κ. Παπανδρέου με τον κ. Βενιζέλο το μεσημέρι της προηγούμενης Πέμπτης. Εκεί, σύμφωνα με κορυφαία στελέχη, επήλθε μία επί της ουσίας συμφωνία μεταξύ των δύο, η οποία θα εκδηλωθεί τις επόμενες ημέρες και θα έχει πολιτικά χαρακτηριστικά - προς αποτροπή της αίσθησης ότι ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ παραδίδει το «δαχτυλίδι» στον θεωρούμενο από πολλούς βέβαιο διάδοχό του.


Σύμφωνα με πληροφορίες που επιβεβαιώνουν πρόσωπα από το πολιτικό περιβάλλον και των δύο, οι κκ. Παπανδρέου και Βενιζέλος συμφώνησαν στα εξής:

1. Κατ' αρχάς, ότι υπό τις απαραίτητες προϋποθέσεις (αν δηλαδή κλείσει χωρίς δραματικές ανατροπές η συμφωνία με τους δανειστές της χώρας για τη νέα χρηματοδότηση), μια επίσπευση των διαδικασιών θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Με βάση αυτό, αν η νέα δανειακή σύμβαση έχει περάσει από τη Βουλή ως τα μέσα Φεβρουαρίου, η προγραμματισμένη για τις αρχές Μαρτίου συνδιάσκεψη θα μπορούσε να επισπευσθεί για το τέλος του τρέχοντος μηνός και η εκλογή προέδρου για το πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου.
Αυτό που παραμένει σε εκκρεμότητα είναι τι ακριβώς θα συμβεί και ποια διαδικασία θα ακολουθηθεί στην περίπτωση που καταρρεύσουν οι διαπραγματεύσεις, η κυβέρνηση και η χώρα...

Η δανειακή σύμβαση
2. Ενα δεύτερο στοιχείο της συμφωνίας μεταξύ των δύο αφορά την πορεία προς την ολοκλήρωση της δανειακής σύμβασης. Στο σημείο αυτό φάνηκε ότι ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ θέλει να γίνει συζήτηση στο εσωτερικό του κόμματος προτού η συμφωνία κατατεθεί στη Βουλή και την ίδια στιγμή θέλει πάση θυσία να μην υπάρξει η εντύπωση ότι οι βουλευτές του κόμματος, από τη στιγμή που στηρίζουν μια κυβέρνηση συνεργασίας, θα φέρουν όλο το βάρος του νέου εκβιαστικού διλήμματος «ψηφίζετε ή χρεοκοπούμε». Γι' αυτό και κάποιες ώρες μετά η συνομιλία με τον κ. Βενιζέλο, στο κλείσιμο της συνεδρίασης της ΚΟ, τόνισε: «Το δίλημμα θα είναι υπαρκτό και όχι θεωρητικό για το "ναι" ή το "όχι". Πρέπει να κάνουμε σκληρές διαπραγματεύσεις τις επόμενες ημέρες. Εν τέλει, όμως, θα πρέπει να έρθει μια συμφωνία, την οποία εμείς θα πρέπει να αποφασίσουμε αν θα ψηφίσουμε ή όχι (...)».
3. Αυτό που επίσης συμφωνήθηκε ήταν ότι ο κ. Παπανδρέου δεν θα πάρει θέση στην κούρσα διαδοχής υπέρ ενός ή κατά κάποιου άλλου υποψηφίου. Από την πλευρά του κ. Βενιζέλου λέγεται ότι ζητήθηκε η συμβολή του προέδρου του ΠαΣοΚ ώστε να μην υπάρξει άλλος υποψήφιος. Ο κ. Παπανδρέου δεν φάνηκε διατεθειμένος να κάνει κάτι τέτοιο, όμως έδειξε και ότι δεν πρόκειται να ενθαρρύνει κανέναν να εκφράσει έναν πόλο που πιθανολογείται ότι θα σχηματιστεί απέναντι στον κ. Βενιζέλο.
Παρά ταύτα, στο σημείο αυτό προέκυψαν ενδείξεις για την πρόθεση του κ. Παπανδρέου να διατυπώσει πολιτικές θέσεις, που στην παρούσα συγκυρία θα επηρεάσουν την πορεία προς το νέο μνημόνιο και την ίδια στιγμή πιθανώς θα αποτελέσουν την πολιτική πλατφόρμα μιας μερίδας στελεχών του ΠαΣοΚ. Στις θέσεις αυτές συγκαταλέγεται η «κόκκινη γραμμή» που φαίνεται να τραβά ο κ. Παπανδρέου σήμερα στο θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών με κοινές μετοχές, αλλά και στο θέμα των παρεμβάσεων στις συλλογικές συμβάσεις και στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα.

Η Εξεταστική
Πέραν αυτών, ήδη από τις προηγούμενες ημέρες επιχειρήθηκε να διαμορφωθεί μια εικόνα πλήρους πολιτικής σύμπνοιας μεταξύ των κκ. Παπανδρέου και Βενιζέλου, με αφορμή και την τροπή που έχει πάρει η διερεύνηση της υπόθεσης της ΕΛΣΤΑΤ για τα στοιχεία του ελλείμματος του 2009. Εξ ου και η πλευρά Βενιζέλου επιδιώκει με κάθε τρόπο να δείξει ότι δεν πρόκειται να απαξιώσει τη διετία Παπανδρέου - δεν ήταν άλλωστε τυχαία η δήλωση του κ. Λοβέρδου περί «μακελειού» που θα προκληθεί αν κάποιος στραφεί κατά του κ. Παπανδρέου, λίγες ημέρες πριν από την ανακοίνωση της συμπόρευσής του με τον κ. Βενιζέλο. Και οι δύο πλευρές πάντως απορρίπτουν τις πληροφορίες που ήθελαν το συγκεκριμένο θέμα να αποτελεί αντικείμενο πολιτικής συναλλαγής.
Κατόπιν αυτών, και πάντοτε υπό την προϋπόθεση ότι οι εξελίξεις στη χώρα δεν θα οδηγήσουν σε κατάρρευση της κυβέρνησης και των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, ένα από τα ερωτήματα είναι τι σκοπεύει να πράξει ο κ. Παπανδρέου. Ο ίδιος τις τελευταίες ημέρες έδειξε για πρώτη φορά ξεκάθαρα ότι σκοπεύει να αξιοποιήσει το βήμα που του προσφέρει η Σοσιαλιστική Διεθνής για όλες τις πολιτικές του παρεμβάσεις. Στο συνέδριο του οργανισμού στην Κόστα Ρίκα την προηγούμενη εβδομάδα μίλησε μάλιστα και για αλλαγή του καταστατικού, ώστε να διευρυνθεί η βάση εκλογής του προέδρου, θέση για την οποία ο κ. Παπανδρέου θα είναι υποψήφιος τον προσεχή Ιούνιο.
Σε μια τέτοια περίπτωση και εφόσον μάλιστα έχει διασφαλισμένη μια εκλογή από μια διεθνή βάση πολιτών, ο πρώην πρωθυπουργός θα έχει στα εφόδιά του το επιχείρημα ότι ως εκλεγμένος από τους πολίτες πολλών κρατών, θα μπορεί να παρεμβαίνει στην παγκόσμια πολιτική συζήτηση - και εμμέσως και στις εξελίξεις στην Ελλάδα.


Ο χορός των δελφίνων
Η Αννα και οι «νεο-κεντροαριστεροί»
Η συζήτηση για τη διαδοχή στο ΠαΣοΚ φαίνεται πάντως ότι δεν σταματά στη σχέση των κκ. Παπανδρέου και Βενιζέλου. Υπό την πίεση των εξελίξεων και καθώς για μία ακόμη φορά η χώρα ακροβατεί μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, είναι ξεκάθαρο ότι κάποια στελέχη έχουν αποφασίσει αν όχι να διεκδικήσουν μέχρι τέλους την ηγεσία, σε κάθε περίπτωση να διαμορφώσουν πολιτική πλατφόρμα, η οποία είτε θα τους καταστήσει πόλους επιρροής στο κόμμα, είτε θα τους ανοίξει τον δρόμο για πολιτικές αναζητήσεις εκτός ΠαΣοΚ.
Μεταξύ αυτών των προσώπων, συγκαταλέγονται από τη μία πλευρά η κυρία Αννα Διαμαντοπούλου και ο κ. Ι. Ραγκούσης. Κανείς από τους δύο δεν έχει δείξει μέχρι στιγμής να είναι αποφασισμένος να συνταχθεί άνευ όρων με το νέο «ρεύμα» Βενιζέλου - Λοβέρδου. Ειδικότερα δε σε ό,τι αφορά την υπουργό Παιδείας, αναμένεται η δημοσιοποίηση μιας συνολικής πολιτικής πρότασης, η οποία είτε θα αποτελέσει βάση συνεργασίας με τον κ. Βενιζέλο (εφόσον αυτός την αποδεχθεί), είτε πολιτική κατάθεση, με την οποία η κυρία Διαμαντοπούλου θα θελήσει να καταγράψει ένα ποσοστό και αναλόγως του αποτελέσματος να λάβει τις περαιτέρω αποφάσεις της.
Την ίδια στιγμή η κυρία Λούκα Κατσέλη και οι κκ. Χ. Καστανίδης και Χρ. Παπουτσής είναι τα πρόσωπα που φαίνεται πως συνδέουν τη συζήτηση για το νέο μνημόνιο με την περαιτέρω πολιτική τους τοποθέτηση και πορεία. Πληροφορίες επιμένουν ότι μεταξύ των τριών δεν έχει επέλθει μέχρι στιγμής κάποια συμφωνία.
Συγκλίνουν όμως (και μαζί τους μια μεγάλη μερίδα βουλευτών του ΠαΣοΚ) στο ότι οι πιέσεις για τους μισθούς και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών όπως προτείνονται από την τρόικα δεν περνούν από τη Βουλή. Η εξέλιξη της συζήτησης σε αυτά τα πεδία και η τελική λύση που θα επιτευχθεί θα καθορίσουν τη στάση της συγκεκριμένης τριάδας, το αν κάποιος εξ αυτών θα διεκδικήσει την ηγεσία με μια νεο-κεντροαριστερή φρασεολογία και θέση ή αν εν τέλει για κάποιους θα ανοίξουν οι πόρτες για συνεργασία με δυνάμεις εκτός ΠαΣοΚ.