Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2013

1974-2013: Αποτίμηση με στόχο το μέλλον


Η αποτίμηση της προσφοράς ενός κινήματος, σαν το ΠΑΣΟΚ, και ο προσδιορισμός του νέου ιστορικού του ρόλου, ειδικά σε συνθήκες -εξαετούς πια- οικονομικής Κρίσης, είναι εξ ορισμού δύσκολη και συνάμα υποκειμενική υπόθεση.Το ΠΑΣΟΚ μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν το πιο δυνατό σοσιαλιστικό/σοσιαλδημοκρατικό κόμμα στην Ευρώπη και αυτό οφειλόταν στην τεράστια συνεισφορά του στην κοινωνική-πολιτική-οικονομική ανάπτυξη των Ελλήνων από το 1981 και ύστερα. Η παρουσία του ΠΑΣΟΚ στα πολιτικά τεκταινόμενα της χώρας με προμετωπίδα την ιδρυτική διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη, άλλαξε την πορεία της χώρας, διαμορφώνοντας επί σχεδόν μια τριακονταετία την πιο ήρεμη και προοδευτική περίοδο στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους.

Η Εθνική Ανεξαρτησία, η Λαϊκή Κυριαρχία και η Κοινωνική Απελευθέρωση, όπως ακριβώς καταγράφηκαν στην διακήρυξη του Κινήματος έγιναν σύμβολα της Αλλαγής που περίμενε ένα τμήμα του ελληνικού λαού πάνω από 40 χρόνια διχασμού, πολέμων και εξοριών. Η πίστη του Ανδρέα στην ανάγκη του νέου πολιτικού φορέα ήταν η θρυαλλίδα της Μεταπολίτευσης και η επιμονή του στο όραμα της εθνικής και λαϊκής ενότητας έσβησε μίση και πάθη, με τα οποία μεγάλωναν δυο γενιές Ελλήνων.

Θα χρειαζόταν ένας υπερμεγέθης τόμος για να καταγραφεί και να αναλυθεί το έργο του Κινήματος. Επομένως, κάθε αναφορά στο παρόν άρθρο θα μπορούσε να θεωρηθεί ελλιπής και αποσπασματική. Νομοθετήματα όμως, όπως η αναγνώρισης της εθνικής αντίστασης, η θεσμική προστασία και ανάδειξη της Γυναίκας με την καθιέρωση της ισότητας των δύο φύλων , η προστασία της οικογένειας και του παιδιού με τον ανασχεδιασμό του οικογενειακού δικαίου, η χρηματοδότηση των κομμάτων, η καθιέρωση της ψήφου στα 18, η αποκέντρωση του Κράτους με την θεσμική αναβάθμιση Δήμων και Κοινοτήτων (αιρετοί Νομάρχες, Καποδίστριας, Καλλικράτης)η διευκόλυνση της συνδικαλιστικής δράσης, , ο νόμος-πλαίσιο για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, η κατοχύρωση και διεύρυνση της πενθήμερης εργασίας ή ο ΑΣΕΠ σε συνδυασμό με τα τεράστια έργα υποδομής και δικτύων οδήγησαν στη δημιουργία μιας άλλης Ελλάδας.
Η Ελλάδα μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, παρά τις ενδογενείς παθογένειες της, ήταν μια χώρα που είχε τις δυνατότητες να δημιουργήσει μια Νέα Μεταπολίτευση. Η πολιτική, οικονομική και πνευματική πρόοδος της χώρας προϊδέαζε τη μετατροπή της χώρας μας σε απόλυτο στρατηγικό εταίρο της Ευρώπης, των Βαλκανίων, καθώς και της Μεσογείου. Εκείνη την πολύ κρίσιμη στιγμή η χώρα ατύχησε με την Κυβέρνηση της ΝΔ. Το σύνθημα, σωστό κατά την άποψη μου, περί επανίδρυσης του Κράτους στιγματίστηκε από την παράκαμψη του ΑΣΕΠ, τις υποσχέσεις και τους διορισμούς, το ξέσπασμα σκανδάλων και κυρίως την αίσθηση ότι η χώρα πήγαινε με τον αυτόματο πιλότο. Τα αποτελέσματα 5 χρόνια μετά, ήταν εμφανή. Ενδεικτικά μόνο την διετία 2008-2009 προστέθηκε χρέος 57 δις ευρώ, ενώ ο Πρωθυπουργός φαινόταν κουρασμένος και παραιτημένος.
Τον Οκτώβρη του 2009 οι ψηφοφόροι πήγαν στις κάλπες, θέλοντας να διώξουν τη ΝΔ, η οποία οδηγούσε την Ελλάδα στα αβαθή και πιστεύοντας, ότι μια άλλη Κυβέρνηση, αυτή του ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε να δημιουργήσει νέες συνθήκες προόδου της χώρας. Όμως αυτό δεν κατέστη ποτέ δυνατό για δυο βασικούς λόγους, τους οποίους αναφέρω επιγραμματικά. Ο πρώτος είναι η διεθνής συγκυρία: Η κρίση που ξέσπασε με τη χρεωκοπία της Lehman Brothers στις ΗΠΑ είχε περάσει τον Ατλαντικό και αναζητούσε το επόμενο θύμα της. Ταυτόχρονα, στην Ευρώπη, οι συντηρητικές ηγεσίες και οι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί της ΕΕ, έκαναν ότι δεν έβλεπαν το επερχόμενο πρόβλημα. Ούτε η Μέρκελ, ούτε ο Σαρκοζί, ούτε καν ο φρεσκοεκλεγμένος πρόεδρος της Ε.Ε. Μπαρόζο επεχείρησαν να προλάβουν την Κρίση. Ο δεύτερος λόγος είναι τα χαμηλά αντανακλαστικά του ντόπιου πολιτικού συστήματος, σε συνδυασμό με το μη παραγωγικό μοντέλο του ελληνικού κράτους.
Έτσι, όταν η Κρίση εμφανίστηκε στην Ελλάδα, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί μας μετέτρεψαν σε παράδειγμα προς αποφυγή και οι Έλληνες πολιτικοί επεχείρησαν να διαφυλάξουν το κομματικό τους συμφέρον. Όλοι πλην του ΠΑΣΟΚ, το οποίο επιλέγοντας να μη στείλει τη χώρα σε νέες εκλογές και να μην εκβιάσει χρησιμοποιώντας τους 180 βουλευτές ως άλλοθι κατά την κοινοβουλευτική διαδικασία, ψήφισε εκείνο το πρώτο Μνημόνιο, αποδεχόμενο μια μοναχική και αβέβαιη πορεία σύγκρουσης και με την κοινωνία και με τον ίδιο του τον εαυτό.
Στην πολιτική, κάποιοι λένε ότι δεν υπάρχει ηθικό δίκαιο και εκ των υστέρων δικαίωση, παρά μόνο το συμφέρον, το δίκαιο του ισχυρού και το σκορ στο ταμπλό. Υπ αυτές τις προϋποθέσεις το ΠΑΣΟΚ έχασε πάρα πολλά τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Έχασε οργανωτικά, έχασε πολιτικά, έχασε εν τέλει τον πρώτο του ρόλο στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη ανάλυση η οποία λέει ότι η δημιουργία του Νέου, όπως ακριβώς έκανε και ο Ανδρέας, δε μπορεί να γίνει με τη χώρα έρμαιο άγριων διαθέσεων διεθνών τοκογλύφων και σίγουρα δε μπορεί να γίνει σε μια χώρα διαλυμένη. Η ανάλυση αυτή μιλά για την επικράτηση της πολιτικής έναντι της οικονομίας, μιλά για τη συμπόρευση των οικονομικών μεγεθών με την κοινωνική ισορροπία και ανάπτυξη.
Σήμερα, ο ιδεολογικός προσδιορισμός παρακολουθώντας το ελληνικό Κοινοβούλιο και γενικότερα τις τοποθετήσεις των κομμάτων είναι δυσδιάκριτος. Τι είναι αριστερό και τι δεξιό, όταν ο φίλος σου δεν έχει δουλειά, όταν ο γνωστός σου δε μπορεί να σπουδάσει μακριά από το σπίτι του, όταν η δημιουργία οικογένειας φαντάζει όνειρο άπιαστο; Εν τέλει και μιλώντας απλουστευτικά ο αριστερός με το δεξιό, ο σοσιαλιστής με τον καπιταλιστή διαφέρουν στον τρόπο με τον οποίο θα «μοιράσουν τα λεφτά». Τι γίνεται όταν τα λεφτά- του Κράτους στην περίπτωσή μας- δεν υπάρχουν; Η φτώχεια χτυπά κάθε σπίτι, κάθε οικογένεια ανεξάρτητα κομματικής τοποθέτησης. Και αυτό είναι το επόμενο μεγάλο στοίχημα για όσους πήραν και παίρνουν την απόφαση να μείνουν στην Ελλάδα και να παλέψουν. Οι Έλληνες χρειαζόμαστε ένα νέο μεγάλο όραμα, ένα νέο στόχο που θα μας απελευθερώσει από τη γκρίζα και μίζερη πραγματικότητα, αναδεικνύοντας τα σπουδαία χαρακτηριστικά μας: την επιμονή, την παραγωγικότητα, την οξυδέρκεια, την τιμιότητα, το φιλότιμο, την αλληλεγγύη.
Σε μόλις 8 χρόνια από σήμερα, η Ελλάδα θα γιορτάζει τα 200 χρόνια του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους. Ήρθε η ώρα να αναλογιστούμε τι Ελλάδα θέλουμε. Πρέπει να αποφασίσουμε γρήγορα και να δράσουμε ακόμα πιο γρήγορα. Η Ελλάδα του 2021 μπορεί να κατακτήσει τη μάχη των 3 Α. Όχι οικονομικά αλλά κοινωνικά. Ανάπτυξη -Αλληλεγγύη-Αναδιανομή (αποκατάσταση ανισοτήτων) . Σ αυτό το μαραθώνιο-σπριντ η μάχη που πρέπει να κερδίσουμε είναι αυτή των ιδεών. Να παλέψουμε για ένα κράτος πιο παραγωγικό και έναν ιδιωτικό τομέα αρωγό της παραγωγικότητας αυτής, να διεκδικήσουμε ένα θεσμικό Κράτος, που θα προστατεύει τους μη προνομιούχους και θα αποδίδει δικαιοσύνη. Να διασφαλίσουμε την εδαφική μας ακεραιότητα και τα εθνικά μας συμφέροντα, εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας.
Ο ρόλος ενός σοσιαλιστικού/σοσιαλδημοκρατικού Κινήματος σε μια καπιταλιστική κοινωνία είναι διπλός. Α)Η δημιουργία του Κράτους πρόνοιας και η θεσμική καταπολέμηση των εγγενών αδικιών που προκαλεί ο Καπιταλισμός , Β)Η αύξηση του βιοτικού επιπέδου των αδύναμων και μη προνομιούχων, ώστε να καταστεί δυνατή η λειτουργία της Δημοκρατίας, στη βάση της ισοκράτειας ρήσης περί ισονομίας και ισηγορίας.
Κυρίως, όμως, ο ρόλος ενός σοσιαλιστικού/σοσιαλδημοκρατικού Κινήματος είναι η οραματική αποτύπωση της ελπίδας. Το ΠΑΣΟΚ, τα τελευταία χρόνια, πλήγωσε πολύ κόσμο με την πολιτική του Μνημονίου. Σήμερα, είναι το πρώτο κόμμα που μιλάει για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα, έχει επεξεργασμένο σχέδιο ανασυγκρότησης και φαντάζει έτοιμο να ανανεωθεί αποτελώντας ξανά τον μεγάλο προοδευτικό πόλο. Σε αντίθεση με άλλους, οφείλει να επενδύσει θετικά στην επόμενη μέρα της χώρας, δημιουργώντας το νέο μείγμα πολιτικής που θα κυριαρχήσει. Σε μια περίοδο που ακραίες δηλώσεις φαίνεται ότι κυριαρχούν, μεγάλο τμήμα της κοινωνίας αυτοπροσδιορίζεται στον χώρο της Κεντροαριστεράς, αποτυπώνοντας περίπου το 60% του εκλογικού σώματος.
Η 3η Σεπτέμβρη 2013 μπορεί να αποτελέσει τη σπίθα από την οποία θα προκύψει το Νέο. Αυτό προοιωνίζουν οι συμμετοχές πολιτικών και ακαδημαϊκών προσωπικοτήτων και η διάθεση τους να αφήσουν στην άκρη όσα δευτερεύοντα διέσπασαν την Παράταξη, αντιλαμβανόμενοι την ιστορική τους ευθύνη απέναντι στις γενιές που ακολουθούν. Η ανασυγκρότηση της Παράταξης, με γνώμονα το τρίπτυχο Ανάπτυξη -Αλληλεγγύη-Αναδιανομή (αποκατάσταση ανισοτήτων) μπορεί να αναδείξει το στόχο του 2021, το στόχο μιας αυτοδύναμης Ελλάδας που ανήκει σε περήφανους και πετυχημένους Έλληνες, με πρωταγωνιστή τη γενιά που έρχεται.

Ο Παύλος Χρηστίδης είναι Γραμματέας Νεολαίας ΠΑΣΟΚ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου