Η πεταλούδα και η δημοκρατική παράταξη

Η ιστορία και η συγκυρία στην πολιτική έχουν πάντα ένα κοινό: είναι αμείλικτες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να λειτουργούν και αντίστροφα. Γεγονότα και πρόσωπα που θα αποτιμηθούν θετικά από τον ιστορικό του μέλλοντος, αποδομούνται μέχρις εσχάτων από την συγκυρία. Έτσι συνέβη και με το ΠΑΣΟΚ, ή αλλιώς τη δημοκρατική
παράταξη. Βρέθηκε, όπως σωστά ειπώθηκε στην Αθηναίδα, στη σωστή πλεύρα της Ιστορίας. Αλλά δυστυχώς η κρίση την ανάγκασε να βρεθεί στην απέναντι πλευρά της κοινωνίας. Έχοντας λάβει το "μουντζούρι της Μεταπολίτευσης", όπως συνηθίζει να λέει ο Βαγγέλης Βενιζέλος, το ΠΑΣΟΚ κατέρρευσε, η χώρα όμως στάθηκε όρθια. Και είπε την αλήθεια. Δεν συμμετείχε ούτε στιγμή στην αντιμνημονιακή δημαγωγία που προικοδότησε ο Σαμαράς στον Τσίπρα.

Με την εκλογική συντριβή του ΠΑΣΟΚ προέκυψε μια προφανής παραδοχή. Ο χώρος της κεντροαριστεράς ή με άλλα λόγια ο ιστορικός χώρος της δημοκρατικής παράταξης, στον οποίο το ΠΑΣΟΚ ηγεμόνευε σε όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, θα έπρεπε να ανασυγκροτηθεί. Το προσκλητήριο δεν θα μπορούσε να αφορά τα στενά κομματικά του όρια. Οι ζυμώσεις ξεκίνησαν με βάση διαλόγου ένα κείμενο 58 προσωπικοτήτων, επικυρώθηκαν εκλογικά με τη συμμαχία του χώρου στις ευρωεκλογές, την περίφημη "Ελιά", και πλέον μετατρέπονται σε συμπαράταξη φορέων και κομμάτων, με το όνομα "Δημοκρατική Παράταξη" υπό την ομπρέλα της οποίας θα λειτουργεί από δω και μπρος το ΠΑΣΟΚ. Εδώ να σημειώσω μία ειδοποιό αλλά και πρόδηλη διαφορά. Ο ιστορικός και εκλογικός χώρος αυτής της παράταξης επί παντοδυναμίας ΠΑΣΟΚ ταυτιζότανε. Αυτό δεν συμβαίνει τώρα. Αυτή τη στιγμή, εκλογικά ο χώρος των παραδοσιακών ψηφοφόρων της δημοκρατικής παράταξης έχει καταληφθεί από το ΣΥΡΙΖΑ.

Ιστορικά, η κομμουνιστογενής Αριστερά, που εκπροσωπεί ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει την παραμικρή σχέση με το χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, ούτε με αυτόν του δημοκρατικού κέντρου. Ερώτημα 1ο: Μπορεί ο χώρος να ανασυγκροτηθεί εκλογικά πριν την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ; Όχι, αλλά μπορεί κατ ʼ αρχήν να ανασυγκροτηθεί πολιτικά. Ερώτημα 2ο: Μπορεί να ανασυγκροτηθεί πολιτικά μια παράταξη που εξαναγκάζεται σε κυβερνητικό συνασπισμό με τον παραδοσιακά -ιστορικό και εκλογικό- πολιτικό της αντίπαλο, ενώ συνηθίζει να ετεροπροσδιορίζεται ως ο χώρος ανάμεσα στη ΝΔ και στον ΣΥΡΙΖΑ; Όχι, δεν μπορεί.

Όλοι όσοι βιάζονται να της αλλάξουν ονόματα και σύμβολα, αδημονούν να δουν το καινούργιο να γεννιέται από τις στάχτες του παλιού. Πέφτουν όμως στο ίδιο λάθος με τον Καζαντζάκη, όπως το ιστορεί ο ίδιος στο "Ζορμπά": “..Θυμήθηκα κάποιο πρωί που ‘χα πετύχει σ’ ένα πεύκο ένα κουκούλι πεταλούδας, τη στιγμή που έσκαζε το τσόφλι κι ετοιμάζονταν η μέσα ψυχή να προβάλει. Περίμενα, περίμενα, αργούσε κι εγώ βιαζόμουν, έσκυψα τότε απάνω της κι άρχισα να τη ζεσταίνω με την ανάσα μου. Τη ζέσταινα ανυπόμονα, και το θάμα άρχισε να ξετυλίγεται μπροστά μου, με γοργό ρυθμό παρά φύση ρυθμό. Το τσόφλι άνοιξε όλο, η πεταλούδα πρόβαλε. Μα ποτέ δεν θα ξεχάσω την φρίκη μου: τα φτερά της έμεναν σγουρά, αξεδίπλωτα, όλο της το κορμάκι έτρεμε και μάχουνταν να τα ξετυλίξει, μα δε μπορούσε’ μαχόμουν κι εγώ με την ανάσα μου να τη βοηθήσω Του κάκου’ είχε ανάγκη από υπομονετικό ωρίμασμα και ξετύλιγμα μέσα στον ήλιο, και τώρα πια ήταν αργά. Η πνοή μου είχε ζορίσει την πεταλούδα να ξεπροβάλει πριν της ώρας, ζαρωμένη κι εφταμηνίτικη. Βγήκε αμέστωτη, κουνήθηκε απελπισμένη, και σε λίγο πέθανε στην απαλάμη μου.

Το πουπουλένιο κουφάρι της πεταλούδας θαρρώ πως είναι το μεγαλύτερο βάρος που έχω στη συνείδησή μου. Και να, σήμερα κατάλαβα βαθιά : είναι θανάσιμο αμάρτημα, να βιάζεις τους αιώνιους νόμους’ έχεις χρέος ν’ ακολουθάς τον αθάνατο ρυθμό μ’ εμπιστοσύνη.." Κι αν η πεταλούδα του Καζαντζάκη πέθανε, λίγο αφότου γεννήθηκε, το ίδιο μπορεί να συμβεί και με αυτή τη νέα παράταξη. Είπαμε, θανάσιμο αμάρτημα να βιάζεις τους αιώνιους νόμους...

Η Πένυ Δαλαμπούρα είναι μέλος της ΚΠΕ του ΠΑΣΟΚ
Μεταρρυθμιση