Ο Κώστας Λαλιώτης γράφει για τον μεγάλο Απόντα Ανδρέα Παπανδρέου

ΑΝΔΡΕΑΣ Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ * «ΩΣΕΙ ΠΑΡΩΝ»
«…Ο Μεγάλος Απών ** με Διαρκή Παρουσία Παντού…

1.Αποτελεί χρέος μας να αποτίουμε πάντα τον οφειλόμενο φόρο τιμής στο μεγάλο απόντα, στο χαρισματικό εθνικό και λαϊκό Ηγέτη με την
ανεπανάληπτη ακτινοβολία, στον Πρόεδρό μας, τον Πολιτικό, το Δάσκαλο, τον Επιστήμονα και τον Άνθρωπο, που οδήγησε τη Δημοκρατική, Προοδευτική Παράταξη σε μια ανεπανάληπτη ελπιδοφόρα και νικηφόρα πορεία και έδωσε με το ΠΑΣΟΚ νέα πνοή, σιγουριά και νέους ορίζοντες στην Ελλάδα και στους Έλληνες.

· Έχουν συμπληρωθεί αρκετά χρόνια από τη μέρα, που ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ έφυγε από τη ζωή, αλλά είναι ένας Μεγάλος Απών με διαρκή παρουσία.

· Γιατί ως Πολιτικός, ως Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας έχει αφήσει τα θετικά αποτυπώματά του και τη σφραγίδα του στην ειρηνική και δημιουργική εξέλιξη της χώρας μας, της Κοινωνίας μας και της Δημοκρατίας μας σε μια μεγάλη και κρίσιμη ιστορική περίοδο.

· Το «φαινόμενο» Ανδρέας Γ. Παπανδρέου, σε άρρηκτη σχέση με την πορεία και την εξέλιξη τόσο της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης και του ΠΑΣΟΚ, έχει διάρκεια, ένταση, συνέχεια και προοπτική, γιατί διαθέτει εθνικές και πολιτικές αναφορές, κοινωνικές ρίζες και ιδεολογικές σηματοδοτήσεις.

· Το «φαινόμενο» Ανδρέας Γ. Παπανδρέου αντιπροσωπεύει μια ατέλειωτη και πολύχρωμη τοιχογραφία, όπου σε αυτή αποτυπώνεται με κάθε λεπτομέρεια και περιγράφεται με ενάργεια το ιστορικό γίγνεσθαι της Ελλάδας τα τελευταία 60 χρόνια.

· Ο ΑΝΔΡΕΑΣ Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ως Πολιτικός Ηγέτης, σε συνδυασμό με την ακαδημαϊκή του αναφορά, είναι ο μόνος Πολιτικός που έχει «σπάσει» το φράγμα των Ελληνικών συνόρων.

Για 10ετίες αποτελούσε μια διακριτή και κυρίαρχη προσωπικότητα σε όλες τις χώρες και τους λαούς της Ευρωπαϊκής Ηπείρου, στις χώρες και στους λαούς των Βαλκανίων, της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και του Αραβικού Κόσμου, όπως και σε άλλες χώρες, στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στη Λατινική Αμερική, την Ινδία, την Κίνα και την Ιαπωνία.

· Με τη διαδρομή του ως Πρόσωπο με διεθνή αναγνώριση, εκτίμηση και καταξίωση, είχε αναδειχθεί συμβολικά και σημειολογικά για δεκαετίες σε μια εμβληματική φυσιογνωμία της Ελλάδας προς τις άλλες χώρες και τους άλλους λαούς. Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί την ίδια περίπου ιστορική περίοδο με τον Φρανσουά Μιτεράν για τη Γαλλία, με τον Ούλοφ Πάλμε για τη Σουηδία, με τον Βίλι Μπράντ για τη Γερμανία, με τον Mπρούνο Κραϊσκι για την Αυστρία, με την Ίντιρα Γκάντι για την Ινδία.

· Αν περιδιαβεί κανείς τους χώρους μιας «Έκθεσης», αφιερωμένης στη ζωή και τους αγώνες του Ανδρέα Γ. Παπανδρέου, με τις φωτογραφίες, με το σπάνιο έντυπο υλικό, με τα ηχητικά ντοκουμέντα, με τα video, μπορεί να νοιώσει και μάρτυρας και συμμέτοχος, συνοδοιπόρος και συνδημιουργός σε μια συγκλονιστική ιστορική διαδρομή, στους ΔΡΟΜΟΥΣ της φωτιάς, των αγώνων και της δημιουργίας.

2. Ο Πολιτικός των μεγάλων οραμάτων, των ανοιχτών οριζόντων, των λυτρωτικών υπερβάσεων και των δημιουργικών έργων δεν είναι πια κοντά μας.

Όμως υπάρχει παντού και ζει μέσα μας γιατί οι ιδέες και το δημιουργικό του έργο έχουν διαχρονική αξία, διαχρονική δικαίωση.

Γιατί η αναλυτική του σκέψη, οι ρηξικέλευθες προτάσεις και οι αναζητήσεις του, οι βασικές επιλογές και προτεραιότητές του ήταν πάντα μπροστά από την εποχή τους.

Γι’ αυτό μπορούσαν κάθε φορά να συγκινούν, να συνεγείρουν και να δονούν τις Λαϊκές Δυνάμεις και κυρίως τις Νέες Γενιές.

· Η μεγάλη πλειοψηφία του Ελληνικού Λαού, εκατομμύρια Έλληνες Πολίτες, άνδρες, γυναίκες και νέοι αγάπησαν και πίστεψαν το δικό τους ΑΝΔΡΕΑ.

Ταυτίστηκαν μαζί του γιατί ένιωσαν στο πρόσωπό του και στο λόγο του απελευθέρωση και ανάταση, αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια, ευαισθησία και φροντίδα, προστασία και ανθρωπιά.

Γιατί ένιωσαν στο δικό του πρόσωπο το δικό τους πρόσωπο, στη δική του φωνή τη δική τους φωνή, στη δική του επαγγελία και πράξη τον δικό τους πόθο, τον δικό τους καημό, τη δική τους προσδοκία και ελπίδα.

Γιατί έζησαν καλύτερες μέρες με ελευθερίες και δικαιώματα, με Δημοκρατία, Ανάπτυξη και Ευημερία, με Ασφάλεια και Ειρήνη, με Δικαιοσύνη και Αλληλεγγύη.

Γιατί ένιωθαν σίγουροι για τη νέα εποχή, για τους νέους ορίζοντες και για τους νέους δρόμους της Ελλάδας μέσα στην Ευρώπη των Λαών και μέσα σε ένα ειρηνικό και πιο δίκαιο κόσμο.

3. Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΙ μέσα μας και μέσα από όλους μας, γιατί τα μηνύματά του είχαν αντίκρισμα αλήθειας.

Ήταν συνυφασμένα με τη ζωή του, με την αυθεντικότητα, τη λαϊκότητα και τη σαγήνη του.

· Αρκετά χρόνια ο ΑΝΔΡΕΑΣ δεν είναι πια κοντά μας, δεν είναι πια μαζί μας. Και όμως υπάρχει παντού. Είναι ωσεί παρών.

Ζει και θα Ζει για πάντα με όλα όσα επαγγέλθηκε, συμβόλισε και δημιούργησε στις σκέψεις, στις καρδιές, στις μνήμες, στα όνειρα, στις αφηγήσεις, στις αξιολογήσεις και στα συναισθήματα του Ελληνικού λαού και του κάθε Έλληνα ξεχωριστά.

· Ο κάθε Έλληνας, η κάθε μία Ελληνίδα έχει τα δικά του βιώματα, τη δική του θύμηση, τους δικούς του μύθους και τις δικές του αλήθειες, για τον δικό του ΑΝΔΡΕΑ, για τον ανθρώπινο, τον γήινο, τον οικείο, τον ανοιχτό και συναισθηματικό Μεγάλο Πολιτικό, με την ευγένειά του, με την έμφυτη λαϊκότητά του, με τις αυθεντικές του εκφράσεις.

· Τα βασικά μηνύματα του Κινήματός μας έχουν ανεξίτηλες ιστορικές εγγραφές, δεμένες με την εποχή τους.

Καταθέτω ενδεικτικά τα βασικά μηνύματα του ΑΝΔΡΕΑ, της Παράταξής μας και του Κινήματός μας, σε μια μακρόχρονη διαδρομή:

«Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ»,

«Ο ΛΑΟΣ ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ», «Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΟ ΕΘΝΟΣ».

«ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΑΣΙΛIΑ», «ΚΑΤΩ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ», «ΟΧΙ ΣΤΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΝΟΘΕΙΑ»,

«Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΘΑ ΝΙΚΗΣΕΙ».

«ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ και ΣΙΑ», «ΑΠΟΣΤΑΤΕΣ-ΕΦΙΑΛΤΕΣ»,

«ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ», «ΕΞΩ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ»,

«ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΝΑΤΟ».

]«ΖΗΤΩ Η ΑΝΤΙΔΙΚΤΑΤΟΡΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ»,

«ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΖΕΙ»,

«ΚΥΠΡΟΣ ΕΝΙΑΙΑ, ΚΥΡΙΑΡΧΗ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ».

***

Το ιδρυτικό τετράπτυχο της Διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη

«ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ, ΛΑΪΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ».

«ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΟΚ ΤΩΝ ΜΟΝΟΠΩΛΙΩΝ, ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΩΝ ΛΑΩΝ»,

«ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ και ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ».

«ΕΘΝΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ»,

«Ο ΛΑΟΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΑ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΔΕΞΙΑ»,

«ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΑΛΛΑΓΗ»,

«ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ».

«Ο ΛΑΟΣ ΘΕΛΕΙ. ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΜΠΟΡΕΙ»,

«ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ – ΕΙΡΗΝΗ – ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ»

«ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ – Ο ΛΑΟΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ»,

«ΑΛΛΑΓΗ και ΛΑΪΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ».

«ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΑΚΟΜΑ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΜΕΡΕΣ», «ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΠΑΝΤΟΥ»,

«ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΡΑ»,

«ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΝΤΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ»,

«ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ».

«ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ ΕΝΩΜΕΝΟ ΔΥΝΑΤΟ»,

«Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ ΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΗ»,

«ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΧΟΥΜΕ ΜΙΑ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ: ΝΑ ΠΕΤΥΧΟΥΜΕ»,

«ΠΡΩΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ, ΠΡΩΤΑ Ο ΠΟΛΙΤΗΣ, ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ».

«ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ, ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ»

«ΣΥΓΧΡΟΝΗ, ΙΣΧΥΡΗ και ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ»,

«ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, Αλληλεγγύη, Ανθρωπιά»,

«ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΟ, ΜΕ ΤΟ ΛΑΟ, ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ»,

«ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΟ, ΜΕ ΤΟ ΛΑΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ, ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ».

· Αυτά τα βασικά μηνύματα δεν υπήρξαν απλά συνθήματα εποχής, σημαίες ευκαιρίας για στιγμιαίες εξάρσεις.

· Τα μηνύματα αυτά αναπαριστούν την ίδια τη διαδρομή μας σε συνδυασμό με τις ιστορικές εξελίξεις του τόπου μας.

Αναπαριστούν την εξέλιξη και μετεξέλιξη της Παράταξης και του Κινήματός μας, τις αλλαγές των ιστορικών περιόδων, την αναθεώρηση και την ανανέωση των ιδεών, των λόγων, των προτάσεων και των προταγμάτων μας, τη συμπόρευσή μας με την εποχή μας και τα νέα δεδομένα της.

· Αυτά τα μηνύματα αναδείχτηκαν σε συστατικά στοιχεία μιας στρατηγικής και μιας πρότασης για την Ελλάδα και τον Ελληνικό λαό.

Συνδέονται άρρηκτα με τους κρίσιμους σταθμούς και τις κρίσιμες καμπές της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης, με τις μεγάλες στιγμές στην διαδρομή των αγώνων μας, με τα ορόσημα των νικών, των αρνητικών διακυμάνσεων και των μεγάλων επιτυχιών του ΠΑΣΟΚ και του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ.

· Όλα αυτά απεικονίζουν και σκιαγραφούν με πολλά χρώματα, κομμάτια από το ΠΑΖΛ μιας μεγάλης ιστορικής περιόδου 60 περίπου χρόνων.

Σε αυτά τα χρόνια αλληλοπροσδιορίστηκαν, συνυπήρξαν, διαλέχθηκαν, συμπορεύτηκαν και συνενώθηκαν οι Γενιές της Εθνικής Αντίστασης και του ΕΑΜ, των Ανένδοτων αγώνων και του 1-1-4, της αντιδικτατορικής αντίστασης και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, της Μεταπολίτευσης και της Αλλαγής.

4. Ο πρωταγωνιστής και εκφραστής μιας πανεθνικής αναζήτησης και επιτυχημένης πανεθνικής προσπάθειας, ο ηγέτης με τη διεθνή ακτινοβολία και το διεθνές κύρος, αρκετά χρόνια δεν είναι πια μαζί μας.

· Όμως υπάρχει παντού και ζει μέσα μας, γιατί τα προτάγματα, οι πρωτοβουλίες και οι πράξεις του, για μια Σύγχρονη, Ανεξάρτητη, Κυρίαρχη και Εθνικά περήφανη Ελλάδα με ισχυρή φωνή, με ξεχωριστή ταυτότητα, με ανάπτυξη και ευημερία, μέσα σε μια Ενωμένη Δημοκρατική και Προοδευτική Ευρώπη, μέσα σε ένα κόσμο πιο δίκαιο, με ειρήνη, ασφάλεια και συνεργασία, αποτελούν πια κοινό τόπο όλων και μονοσήμαντες στρατηγικές επιλογές για όλους.

· Ο Ανδρέας είχε μια σπάνια ικανότητα και οξυδέρκεια για την ανάλυση και τη σύνθεση των δεδομένων, των δυναμικών, των αντιφάσεων, των ρωγμών, των ορίων και των προοπτικών στη διεθνή σκηνή.

Ήταν σημαντικός και υπολογίσιμος παίκτης στη διεθνή σκακιέρα. Ήταν απόλυτος γνώστης της «Θεωρίας των παιγνίων» και δυναμικός διαπραγματευτής.

· Ήταν πάντα σε διαρκή εγρήγορση και πάντα έτοιμος : να αναλάβει πρωτοβουλίες, να παρέμβει καταλυτικά, να κάνει τις σωστές κινήσεις τη σωστή στιγμή στην Ευρώπη, στα Βαλκάνια, στη Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στον Αραβικό Κόσμο, παντού.

· Δεν άφηνε ποτέ καμία ευκαιρία να πάει χαμένη, ενώ πάντα δημιουργούσε συνθήκες για καλύτερους συσχετισμούς δυνάμεων και πιο θετικές προοπτικές.

· Άλλωστε, εκτός από το κύρος και την ακτινοβολία του, ήταν ο μόνος Ευρωπαίος ηγέτης, που ήξερε πολύ καλά και εις βάθος για το πως σκέπτονται, για το πως σχεδιάζουν και πως δρουν οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τις επιταγές και τα συμφέροντα του πολιτικού, στρατιωτικού και οικονομικού τους κατεστημένου.

· Στα 15 χρόνια, από το 1981-1996, στο γίγνεσθαι της Ευρώπης σε όλες τις Συνόδους Κορυφής και με ορόσημα την άσκηση της Προεδρίας της Ε.Ε. το 1983, το 1988 και το 1994, η συμμετοχή του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν καταλυτική και η δράση του πρωταγωνιστική.

Αυτό το έχουν δηλώσει και το έχουν ομολογήσει οι κορυφαίοι πολιτικοί της Ευρώπης από τον Φρανσουά Μιτεράν έως τη Μάργκαρετ Θάτσερ και από τον Φελίππε Γκονζάλες και τον Ζακ Ντελόρ έως τον Χέλμουτ Κολ.

5. Για τα Βαλκάνια ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε μια διαρκή αγωνία για τα τεκταινόμενα και τις ορατές πια, δυσοίωνες εξελίξεις.

· Γιατί η απόφαση της Ε.Ε. το 1992 να επιβάλλει το διαμελισμό και τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, που με αβάσταχτη ελαφρότητα υιοθέτησε χωρίς κανένα προαπαιτούμενο και καμιά ασφαλιστική δικλίδα η κυβέρνηση της Ν.Δ. επί Κ.Μητσοτάκη, «έσπερνε ανέμους για να θερίσει θύελλες».

15 χρόνια μετά η στάση, η συμπεριφορά και οι αλυτρωτικές διαθέσεις της FYROM είναι μια αδιάψευστη απόδειξη για τα τραγικά λάθη της τότε κυβέρνησης της Ν.Δ..

«Γιατί να το κρύψομεν άλλωστε», είναι γνωστή σε όλους η περίφημη φράση του κ. Κώστα Μητσοτάκη το 1993 για το Σκοπιανό ότι «….Μετά από 10 χρόνια ποιός θα θυμάται το όνομα… της Μακεδονίας;».

· Οι υπαρκτοί αλλά και οι καθοδηγούμενοι από τις ΗΠΑ και ορισμένες χώρες της Ε.Ε. αλυτρωτισμοί με τις εθνικιστικές εξάρσεις τους μπορούσαν ή και μπορούν να αποβούν οι μοιραίες πράξεις για την αποσταθεροποίηση της περιοχής μέσα από συρράξεις, θρησκευτικούς φανατισμούς, εθνοτικούς πολέμους και γενοκτονίες. Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα, που επιβεβαιώνουν με διαφορά χρονικής φάσης αυτή την εκτίμηση όπως η Βοσνία, η Κράϊνα, το Κόσοβο, η FYROM.

· Αυτή η απόφαση της Ε.Ε. το 1992, με όλα τα συνεπακόλουθα, σύμφωνα με τη «Θεωρία του ντόμινο», με πρώτο μεγάλο χαμένο την υπό διάλυση Γιουγκοσλαβία και τη «βομβαρδισμένη» Σερβία, θα μπορούσε να δημιουργήσει συνθήκες επιστροφής των Βαλκανίων στο παρελθόν, τότε που η περιοχή είχε χαρακτηριστεί ως πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης.

· Ο Ανδρέας πίστευε ότι η Ελλάδα όφειλε να παίξει ενεργό, πρωταγωνιστικό, αυτοδύναμο και συνεκτικό ρόλο στα Βαλκάνια για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας των συνόρων. Για την προώθηση πολύμορφων πολιτικών ανάπτυξης, φιλίας και συνεργασίας ανάμεσα στις χώρες και τους λαούς, καθώς και για τη δημιουργία όρων συντεταγμένης πορείας των Βαλκανικών χωρών με στόχο την ένταξή τους σε μια Ενωμένη Ευρώπη.

6. Για το Κυπριακό ο ΑΝΔΡΕΑΣ πάντα πίστευε ότι ήταν, είναι και πρέπει να παραμείνει πάντα ένα διεθνές ζήτημα, που αφορούσε και αφορά την παράνομη εισβολή, την κατοχή και τον εποικισμό του βόρειου τμήματος του Νησιού από τους Τούρκους και την παράνομη παρουσία χιλιάδων Τούρκων στρατιωτών.

Πίστευε βαθιά στην ενότητα, στη συσπείρωση και στην κοινή στάση του Ελληνισμού. Γι΄ αυτό υιοθέτησε τη στρατηγική της «Συμπαράταξης» και όχι της «Συμπαράστασης» ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο.

· Ο Ανδρέας ήξερε ότι σημειολογικά και συμβολικά αυτές οι δύο λέξεις έχουν διαφορετική αξία έστω κι αν διαφέρουν στο γράμμα «σ» και το «ξ».

· Πάντα έλεγε σε όλους τους τόνους και προς όλους ότι οι δύο αυτές λέξεις, η «Συμπαράσταση» και η «Συμπαράταξη», παραπέμπουν σε δύο διαφορετικές στρατηγικές για την Κύπρο.

· Η «Συμπαράταξη» προϋποθέτει και σηματοδοτεί μια ταύτιση στόχων, επιδιώξεων και προοπτικών. Προϋποθέτει μια ενιαία στρατηγική για τον Ελληνισμό.

· Με αυτή τη θεμελιακή αρχή, προώθησε, με συνέπεια και πάθος, το «Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου». Προώθησε, με συνέπεια και πάθος, τη στρατηγική της Κύπρου για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως ισότιμου και πλήρους μέλους.

· Πίστευε ότι η μια Ενιαία, Ανεξάρτητη, Κυρίαρχη και Δημοκρατική Κύπρος απαιτεί μια βιώσιμη, δίκαιη και λειτουργική λύση, που θα συμπυκνώνει τις αρχές, τις θέσεις και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, σε συνδυασμό με την ισχύ του «Ευρωπαϊκού κεκτημένου».

· Σίγουρα θα ήταν περήφανος, που η πολύχρονη προσπάθεια του ιδίου και των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, σε συνεργασία με όλες τις πολιτικές δυνάμεις της Κύπρου, πέτυχαν την ισότιμη ένταξη της Κύπρου στην οικογένεια της Ε.Ε.

7. Για τις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία, ο ΑΝΔΡΕΑΣ πάντα πίστευε στην ειρήνη, τη φιλία, τη συνεργασία των λαών. Δεν είχε όμως ποτέ ψευδαισθήσεις και αυταπάτες. Εκτιμούσε ότι υπάρχει ενδογενής, αλλά ορισμένες φορές και καθοδηγούμενη, επεκτατική δυναμική της Τουρκίας εις βάρος του Ελληνισμού και της Ελλάδας.

· Παρατηρούσε, επεσήμαινε και τεκμηρίωνε ότι μέσα στο χωρο-χρονο μιας ιστορικής περιόδου οκτώ 10ετιών, μετά τον ξεριζωμό του ’22, ο Ελληνισμός σταδιακά συρρικνώνεται. Συρρικνώνεται μέσα από συστηματικές διώξεις, εκκαθαρίσεις και προγραφές των Τούρκων, με αδιαμφισβήτητα παραδείγματα τους Έλληνες στην Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο, την Τένεδο, με την εισβολή και την κατοχή της Κύπρου, με την αμφισβήτηση της Οικουμενικότητας του Πατριαρχείου και την επιβολή μιας ιδιότυπης ομηρείας του Πατριάρχη.

· Πίστευε ότι μεθοδικά η Τουρκία αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματά μας στο Αιγαίο και μεθοδικά θα αποπειράται μελλοντικά, με κλιμάκωση πρωτοβουλιών και γεγονότων, να δημιουργήσει συνθήκες «Κυπροποίησης» στη Θράκη.

Για τούτο ο ΑΝΔΡΕΑΣ θεωρούσε ότι η Ελλάδα και ο Ελληνισμός οφείλουν πάντα να βρίσκονται σε αφύπνιση και ετοιμότητα τόσο με πολιτικές ειρήνης, που συνδέονται με την «ισορροπία δυνάμεων» και με τη «στρατηγική ισχύος», όσο και με τον εποικοδομητικό διάλογο για την οικοδόμηση όρων συνεργασίας και καλής γειτονίας.

Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ήταν πάντα έτοιμος για όλα τα ενδεχόμενα. Γι’ αυτό το 1987, μετά την εντολή του για την προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας ακόμα και με πολεμική σύρραξη, προσπάθησε να προχωρήσει σε διερευνητικές επαφές, βήμα με βήμα, για την εμπέδωση συνθηκών «μη πολέμου» και για την οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης.

Γι’ αυτό και την ίδια περίοδο που θωράκιζε την Ελλάδα, ταυτόχρονα άνοιγε το παράθυρο για την Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Έτσι ώστε και η Τουρκία και οι χώρες της Ευρώπης να κοιταχτούν στα μάτια.

Να συνειδητοποιήσουν όλοι είτε τις δυνατότητες, τα όρια και τις αντοχές τους, είτε τις αδύναμες επαγγελίες τους και τις ανέξοδες υποσχέσεις τους για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρώπη.

· Τέλος, ο Ανδρέας πάντα πίστευε και διατράνωνε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι τα σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας είναι αδιαπραγμάτευτα.

· Τα δικαιώματα του Ελληνισμού, όπως αυτά κατοχυρώνονται από τις Διεθνείς Συνθήκες είναι απαράγραπτα και οι πάντες οφείλουν να τα σέβονται στο ακέραιο.

8. Από τον Ιούλιο του 1965 έως τον Ιούλιο του 2007 συμπληρώνονται 42 χρόνια.

Από τον «γκρίζο» Ιούλιο του 1965 που σημαδεύτηκε με το Βασιλικό Πραξικόπημα, με την Αποστασία, με την προδοσία της Λαϊκής ετυμηγορίας, με την υπονόμευση και την ανατροπή της Λαοπρόβλητης κυβέρνησης της Ένωσης Κέντρου και του Λαοπρόβλητου Ηγέτη Γεωργίου Παπανδρέου, του Γέρου της Δημοκρατίας.

· Ο Ανδρέας πίστευε ότι το Βασιλικό Πραξικόπημα και η Αποστασία με τους πρωτεργάτες της ως «εφιάλτες» της Δημοκρατίας, ήταν η αδιαμφισβήτητη απόδειξη της εξάρτησης της χώρας μας και των ορίων των Δημοκρατικών θεσμών. Της εξάρτησης και των ορίων που έθεταν για την Ελλάδα και τη Δημοκρατία οι ΗΠΑ, το Παλάτι, η Δεξιά και οι Προδότες-Αποστάτες.

· Η πολυτάραχη διετής περίοδος 1965-1967 του Βασιλικού Πραξικοπήματος με τις διαδοχικές εκτροπές, της Δεξιάς με το παρακράτος της, της Αποστασίας με τις νόθες, φαύλες και ετοιμόρροπες κυβερνήσεις, με τους «καταψυγμένους Πρωθυπουργούς» και τους αργυρώνητους πληρωμένους Αποστάτες, είχε ως αποτέλεσμα τη φθορά και τον ευτελισμό της πολιτικής ζωής και της Δημοκρατίας, τη ναρκοθέτηση της Λαϊκής κυριαρχίας, τον ξεπεσμό και τη διαφθορά των πρωταγωνιστών της Αποστασίας.

Μέσα σε αυτή τη ζοφερή ατμόσφαιρα επωάστηκε η επιβολή της εφτάχρονης στρατιωτικής Δικτατορίας, για να μπει η Δημοκρατία στο «Γύψο», ο Λαός στο «χειρουργείο» για λοβοτομή, και ο Ελληνισμός της Κύπρου σε τροχιά συρρίκνωσης, τραγωδίας και καταστροφής.

· Ο Ανδρέας πάντα έδειχνε το νήμα, που συνέδεε τον τέως Βασιλιά και το Παλατιανό Πραξικόπημα, τη Δεξιά και το παρακράτος της, την Αποστασία και τους Αποστάτες, τη Δικτατορία και τους Δικτάτορες, τους ξένους πάτρωνες και τους ντόπιους θιασώτες τους με την τραγωδία της Κύπρου το 1974.

· Πάντα έλεγε με έμφαση και ένταση πως δεν πρέπει να λησμονούμε ότι πριν από την τραγωδία της Κύπρου και τη χαίνουσα πληγή του Ελληνισμού, είχε προηγηθεί η Δικτατορία με τους «Σωτήρες του Έθνους», σύμφωνα με τις εντολές και την καθοδήγηση του Πενταγώνου και της CIA.

Και ότι πριν από τη Δικτατορία είχε προηγηθεί η Αποστασία με τους Αποστάτες και τους «εισηγητές» της Κοινοβουλευτικής Εκτροπής και των Παλατιανών πραξικοπημάτων σύμφωνα με τα κελεύσματα των ΗΠΑ.

· Θεώρησα απολύτως αναγκαία και σκόπιμη αυτή την επετειακή αναφορά, γιατί ορισμένοι έχουν αρχίσει είτε με μισές αλήθειες, είτε με απροκάλυπτα ψέματα να γράφουν τις σελίδες μιας ψευδώνυμης ιστορίας κομμένης και ραμμένης στα μέτρα του τέως Βασιλιά, της Δεξιάς της εποχής εκείνης, των Πρωταγωνιστών της Αποστασίας και των Αμερικάνων προστατών τους.

· Ορισμένοι πιστεύουν ότι με την αναθεώρηση και την μετάλλαξη της ιστορίας για κρίσιμες στιγμές μπορούν είτε να παραποιήσουν γεγονότα, είτε να σβήσουν αλήθειες και πραγματικότητες, είτε να εξαγνίσουν τις αμαρτωλές και τις εγκληματικές πράξεις κάποιων κορυφαίων Προσώπων, Προσώπων, που εξέφραζαν Θεσμούς, Χώρες και Συμφέροντα.

Νομίζουν οι αφελείς ότι με αυτό τον τρόπο μπορούν να σβήσουν μνήμες, βιώματα, συνειρμούς και συναισθήματα, να αλλοιώσουν την «πύρινη» γνώση της ιστορίας, θέλοντας να επιβάλλουν μια ρηχή μνήμη με «ανάπηρη συνείδηση», επιθυμώντας να επιβάλλουν μια επιλεκτική και ψευδώνυμη μνήμη με «πλασματική συνείδηση».

· Κατά τη γνώμη μου η Μνήμη ενός Ανθρώπου και ενός Λαού δεν αναφέρεται μονοσήμαντα στο παρελθόν, αλλά εγγράφεται δυναμικά στο παρόν και προβάλλει στο μέλλον, γιατί «Λαός δίχως μνήμη δεν έχει μέλλον».

· Εύχομαι και ελπίζω, με άσβεστη και ζώσα την προσωπική και τη συλλογική μνήμη μας, να μην βρεθούν κάποιοι να εξαγνίσουν και να καθαγιάσουν το Βασιλικό Πραξικόπημα, την Αποστασία και τους Αποστάτες του 1965.

Να μην βρεθούν κάποιοι να ισχυρίζονται και να γράφουν ότι όλοι αυτοί που εξαγοράστηκαν, αποστάτησαν και «συνωστίστηκαν» στο Παλάτι, ότι όλοι αυτοί που σταύρωσαν τη Δημοκρατία και πρόδωσαν τον Ελληνικό Λαό, το μόνο που ήθελαν ήταν να σώσουν τον τόπο και τη Δημοκρατία.

Το σχολικό βιβλίο της ΣΤ΄ Δημοτικού, που στις σελίδες του μεταξύ άλλων η καταστροφή της Σμύρνης και ο Μικρασιατικός ξεριζωμός βαφτίστηκαν ως «συνωστισμός», το Αλβανικό Έπος και η ΝΙΚΗ των Ελλήνων κατά της απρόκλητης επίθεσης και εισβολής της φασιστικής Ιταλίας του Μουσολίνι βαφτίστηκαν ως «απομάκρυνση» των Ιταλών, είναι παράδειγμα προς γνώση και αποφυγή.

· Πάντα, αλλά κυρίως στις μέρες μας, οι Λέξεις που σκόπιμα επιστρατεύονται για να παραποιήσουν ιστορικές αλήθειες ή να κρύψουν ιστορικά γεγονότα, δεν είναι ποτέ αθώες και με τυχαίο περιεχόμενο.

Αντιθέτως, οι Λέξεις που περιγράφουν με αυθεντικό τρόπο ιστορικές αλήθειες και ιστορικά γεγονότα έχουν συμβολική αξία, σημειολογική σημασία, ουσιαστικό περιεχόμενο και βιωματική φόρτιση.

9. Ο αφυπνισμένος, ο μαχόμενος και ο δημιουργικός πολιτικός, με το ασίγαστο αγωνιστικό πάθος του για τη Δημοκρατία, τη Λαϊκή Κυριαρχία, την Αποκέντρωση και τη λαϊκή συμμετοχή, με την αταλάντευτη πίστη του στην Ανάπτυξη, στις Κοινωνικές Αλλαγές και στις Μεταρρυθμίσεις, στο Κοινωνικό Κράτος, στο Κράτος Πρόνοιας και στις αρχές του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού με Ανθρώπινο Πρόσωπο, δεν είναι πια μαζί μας.

Όμως υπάρχει παντού και ζει μέσα μας, γιατί αυτό το πάθος του, αυτός ο πόθος του και αυτή η πίστη του, έχει γίνει πια πόθος και πίστη της συντριπτικής πλειοψηφίας του Ελληνικού λαού για μια ισόρροπη Ανάπτυξη για όλους, για μια Δημοκρατία με ελευθερίες και δικαιώματα και συμμετοχή των Πολιτών, για μια ανοιχτή και σύγχρονη κοινωνία με Αλληλεγγύη, με Δικαιοσύνη και Ανθρωπιά.

· Ο Ανδρέας υπάρχει παντού γιατί με τις αναπτυξιακές πολιτικές του μείωσε δραστικά τις κοινωνικές και τις περιφερειακές ανισότητες. Κατοχύρωσε ίσες ευκαιρίες και ουσιαστικές δυνατότητες για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες.

· Γιατί προχώρησε στην αναδιανομή του πλούτου και της ευημερίας. Γιατί έφερε τους «Μη Προνομιούχους», τους αδύναμους, τους απόμαχους της ζωής, τους αδικημένους, τους κατατρεγμένους, τους αποκλεισμένους και τους «εκτός των τειχών» Έλληνες στο προσκήνιο, ως συμμέτοχους και συνδημιουργούς μιας νέας εποχής.

· Ο Ανδρέας υπάρχει παντού γιατί έφερε στο προσκήνιο την ξεχασμένη Ελλάδα της Περιφέρειας και της Υπαίθρου, τις υποβαθμισμένες και τις ανοχύρωτες περιοχές των αστικών κέντρων μαζί με τους κατοίκους τους, τους Αγρότες και τους Εργαζόμενους, τους Μισθωτούς, τους Επιστήμονες, τους Μικρομεσαίους, τους ανθρώπους του μόχθου, της εργασίας και της δημιουργίας.

Γιατί έδωσε νέο περιεχόμενο και νέες διαστάσεις στη Βιώσιμη Ανάπτυξη και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής παντού, σε κάθε γωνιά της χώρας.

· Υπάρχει παντού γιατί διασφάλισε την ουσιαστική πρόσβαση και τις ίσες ευκαιρίες για όλους τους Έλληνες και κυρίως για τις Γυναίκες και τους Νέους στη μόρφωση, την Εκπαίδευση και τη δουλειά.

Γιατί κατοχύρωσε την Κοινωνική Ειρήνη μέσα από το Δημοκρατικό Διάλογο των Κοινωνικών Εταίρων, μέσα από τη συμμετοχή των Εργαζομένων, μέσα από την ενίσχυση ενός σύγχρονου πνεύματος «για το Επιχειρείν και το Δημιουργείν», την παραγωγικότητα και την ανάπτυξη. Τη δίκαιη κατανομή και τις γενναίες εισοδηματικές ενισχύσεις των Εργαζομένων, μέσα από την κατοχύρωση ενός κοινωνικού κράτους και μιας κοινωνίας αλληλεγγύης και ανθρωπιάς με την ουσιαστική προστασία των Ανέργων, των Γυναικών, των Πολυτέκνων και των Ατόμων με Αναπηρία.

· Ο διαπρεπής Επιστήμονας με το Πανεπιστημιακό Κύρος, τη διακεκριμένη καριέρα και τη διεθνή αναγνώριση, που τα άφησε όλα πίσω του και στρατεύτηκε «ψυχή τε και σώματι» στην πολιτική, δεν είναι πια κοντά μας.

· Ο Ανδρέας υπάρχει παντού και ζει μέσα μας, γιατί πίστεψε βαθιά ότι οι Έλληνες μπορούν να δημιουργήσουν και αξίζουν να ζήσουν ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ σε μια Νέα Ελλάδα, με Ισονομία, με Ισοπολιτεία, με Ελευθερίες και Δικαιώματα για όλους τους Έλληνες.

· Υπάρχει παντού γιατί πίστεψε σε μια Νέα Ελλάδα χωρίς Δυναστείες και δίχως παρακρατικούς μηχανισμούς, χωρίς διακρίσεις και δίχως διχασμούς, χωρίς πολιτικές και κοινωνικές διαχωριστικές γραμμές, χωρίς διαχωρισμούς σε πολίτες πρώτης, δεύτερης και τρίτης κατηγορίας.

· Υπάρχει παντού γιατί πίστεψε πως έπρεπε να αμφισβητήσει ανοικτά, να συγκρουστεί χωρίς συμβιβασμούς και να ανατρέψει κατεστημένες δυνάμεις, δομές, εξουσίες και αντιλήψεις, που κρατούσαν την Ελλάδα δέσμια και τους Έλληνες δέσμιους σε ένα «κακό και εξαρτημένο παρελθόν», όπως αυτό το είχαν διαμορφώσει για πολλές 10ετίες το ΠΑΛΑΤΙ, το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, με τις ευλογίες και τις επιταγές των ΗΠΑ και της Βρετανίας.

· Ο Ανδρέας υπάρχει παντού και ζει μέσα μας γιατί συμφιλίωσε και ένωσε τους Έλληνες, γιατί έδωσε την πνοή της ομοψυχίας.

Γιατί διαμόρφωσε μια νέα κοινωνική και πολιτική νομιμότητα, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων να μη μένει ποτέ πια στο περιθώριο. Να μη νοιώθει φόβο και ντροπή για τα πιστεύω της. Να μη χαρακτηρίζεται ως μίασμα για τα πολιτικά της φρονήματα, για τη συμμετοχή της στην Εθνική Αντίσταση, στους Αγώνες για Δημοκρατία και Πρόοδο, για τη συμμετοχή της στο Πνευματικό, Επιστημονικό και το Πολιτισμικό γίγνεσθαι, αλλά, αντιθέτως, να νοιώθει περήφανη και να εμπνέει εκτίμηση και σεβασμό.

Υπάρχει παντού και ζει μέσα μας γιατί δημιούργησε την ακατάβλητη πίστη ότι όλα αυτά μπορούν να συμπυκνωθούν σε μια λέξη, τη λέξη «ΑΛΛΑΓΗ», για να σημάνουν ρήξεις με το παρελθόν, σε συνδυασμό πάντα με γόνιμες συνθέσεις και συλλογικές υπερβάσεις, για να εμπεδώνεται κάθε φορά η συμφιλίωση και η ενότητα του Ελληνικού Λαού.

10. Ο Ανδρέας, μέσα στο καμίνι των πολιτικών και των κοινωνικών αγώνων, των ιδεολογικών αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων, σφυρηλάτησε ακατάλυτους δεσμούς με την πλειοψηφία του Ελληνικού λαού.

Δεσμούς βαθιάς εκτίμησης και εμπιστοσύνης, δεσμούς πολιτικούς, συναισθηματικούς, ψυχικούς με όλες τις Γενιές των Ελλήνων, με εκατομμύρια πολίτες.

· Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι σε όλες τις Δημοσκοπήσεις, που οι πολίτες κρίνουν και συγκρίνουν όλους τους Πρωθυπουργούς της Μεταπολίτευσης, ο Ανδρέας έχει μια σαφέστατη υπεροχή παντού.

Σε ορισμένους κρίσιμους τομείς, όπως, π.χ., στην εξωτερική πολιτική και ασφάλεια, στην ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη, στο Κράτος Πρόνοιας και την Κοινωνική Αλληλεγγύη, στην Αποκέντρωση και τη λαϊκή συμμετοχή, στην ομοψυχία και τη συμφιλίωση, η υπεροχή του είναι συντριπτική.

· Αρκετοί αποδίδουν αυτή τη διαχρονική απήχηση, με σαφή υποτιμητική διάθεση, στο ότι ο Ανδρέας ήταν «δημαγωγός», «δημεγέρτης», «λαϊκιστής», «λαοπλάνος». Όμως πέφτουν έξω γιατί οι κρίσεις και οι αξιολογήσεις τους είναι μονομερείς, ιδεοληπτικές, κατάφωρα άδικες και πολλές φορές πλεγματικές.

· Άλλοι αποδίδουν αυτή τη διαχρονική απήχηση στην τύχη του Ανδρέα γιατί χρησιμοποίησε με «σπάταλο και αλόγιστο τρόπο» τους πόρους της ΕΟΚ και της Ε.Ε., πόρους που είχε διασφαλίσει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ.

Αναμφίβολα οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι στον Κωνσταντίνο Καραμανλή ανήκει η ιστορικά δικαιωμένη πρωτοβουλία και η επιτυχία να προωθήσει το 1981 την υπογραφή της ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ.

Τότε είχε πει ότι «πρέπει να ρίξω τους Έλληνες στη θάλασσα για να μάθουν να κολυμπούν».

· Είναι όμως αναμφισβήτητο γεγονός ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, μετά τη συντριπτική νίκη του 1981 με το παλλαϊκό αίτημα της Αλλαγής, έδωσαν τα σωσίβια στους Έλληνες για να μην πνιγούν.

Από το 1974 – 1981 ο Ανδρέας και το ΠΑΣΟΚ πίστευαν ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να επιδιώξει για την περίοδο εκείνη μια προνομιακή «Ειδική Σχέση» με την ΕΟΚ και όχι την ένταξή της σε αυτήν.

Όμως αυτή η θέση δεν αποτελούσε σε καμία περίπτωση άρνηση της Ευρώπης και της προοπτικής της. Γιατί μιλούσε πάντα για μια Ενωμένη Ευρώπη από την Ιβηρική Χερσόνησο μέχρι τα Ουράλια, και από τη Μεσόγειο, την Ελλάδα και την Κύπρο μέχρι τη Σκανδιναβία.

* * *

· Μετά το 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ διαπραγματεύτηκαν για το συμφέρον της Ελλάδας και των Ελλήνων σκληρά και με επιτυχία μέσα στα όργανα της ΕΟΚ και της Ε.Ε.

Έτσι κατοχυρώθηκαν οι δεσμεύσεις για τη συνοχή της Κοινότητας με τη συνεχή ροή πόρων για την ανάπτυξη της χώρας μας, αλλά και των άλλων αδύνατων χωρών.

Έτσι δημιουργήθηκαν νέα θετικά δεδομένα, κατοχυρώθηκαν κεκτημένα με προοπτικές και άνοιξαν νέοι ορίζοντες για την Ελλάδα και τους Έλληνες με τους ΠΟΡΟΥΣ για το Ελληνικό Μνημόνιο το 1982, με τους πόρους για τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ), με τους πόρους των Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, για την ανάπτυξη, τη συνοχή και τη σύγκλιση της χώρας μας.

11. Έτσι και μόνον έτσι, με το ΠΑΣΟΚ, με τον Ανδρέα Παπανδρέου από το 1981 έως 1996 και με τον Κώστα Σημίτη από το 1996 ως το 2004, οι Έλληνες, όχι μόνο δεν πνίγηκαν στις «θάλασσες» της Ευρώπης αλλά έμαθαν πολύ καλό «κολύμπι». Έγιναν κολυμβητές «παντός καιρού», αποκτώντας αντοχή, δύναμη, επιδεξιότητα και ταχύτητα.

· Ενδεικτικά αναφέρω ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ το 1982 διεκδίκησαν και πέτυχαν το Ελληνικό Μνημόνιο, που έδωσε διασφαλίσεις, δυνατότητες και πρόσθετους σημαντικούς πόρους στους Αγρότες, στους Μικρομεσαίους και τους Εργαζόμενους.

· Το 1984, στη Σύνοδο Κορυφής στο Δουβλίνο, ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, με άσκηση ΒΕΤΟ, διεκδίκησαν και πέτυχαν την καθιέρωση των Ολοκληρωμένων Μεσογειακών Προγραμμάτων για την Οικονομική Ενίσχυση, για την Ανάπτυξη της Ελλάδας και των άλλων Μεσογειακών χωρών.

· Μετά το 1984, ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ διεκδίκησαν και πέτυχαν τη θεσμοθέτηση των Προγραμμάτων Συνοχής, Σύγκλισης, Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης της Ελλάδας, όπως αυτά πήραν σάρκα και οστά με τους πόρους του Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, που δίνουν μια διαχρονική ώθηση στην Ανάπτυξη της Ελλάδας και τη σύγκλισή της με τις άλλες χώρες της Ευρώπης.

· Μετά το 1993, ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, ανέλαβαν να διαμορφώσουν και να υλοποιήσουν το Πρόγραμμα Σύγκλισης, που συνέχισε με επιμονή, κλιμάκωση και επιτυχία ο Κώστας Σημίτης μαζί με όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ.

· Το 1993 ο Ανδρέας είχε δώσει την κατευθυντήρια και δεσμευτική για όλους γραμμή με τη δραματική δήλωση «… ή θα πρέπει να μειώσουμε δραστικά το Δημόσιο Χρέος ή, διαφορετικά, το Δημόσιο Χρέος θα αφανίσει την Ελλάδα …».

· Το 1994-1995 κράτησε μια σθεναρή στάση και αντιστάθηκε με θαυμαστή νηφαλιότητα και εμμονή στα τυχοδιωκτικά παιχνίδια των ξένων και ντόπιων κερδοσκόπων, που πίεζαν και απαιτούσαν την υποτίμηση της Δραχμής.

Έτσι σήμερα όλοι μαζί, ως Έθνος και ως Λαός, έχουμε ως Ιστορικό Κεκτημένο, με προσπάθειες και θυσίες, κατακτήσει «με το σπαθί μας» την ισότιμη ένταξη της Ελλάδας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση της Ευρώπης, στην ομάδα των ισχυρών κρατών της Ευρώπης και την ενεργή συμμετοχή της Ελλάδας στις δομές και στους θεσμούς της Ευρωζώνης και της Ενωμένης Ευρώπης.

· Εδώ είναι σκόπιμο και αναγκαίο να υπενθυμίσω σε όλους τους άκριτους κριτές, επικριτές και λιβελογράφους κατά του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ την αδιαμφισβήτητη αλήθεια που μεθοδικά αποσιωπούν και προκλητικά κρύβουν.

· Κατά την περίοδο 1989-1993 η κυβέρνηση της Ν.Δ., με Πρωθυπουργό τον Κώστα Μητσοτάκη, η πιο φαύλη, ανίκανη και φθαρμένη κυβέρνηση που γνώρισε ο τόπος, μαζί με τους μαθητευόμενους «Μάγους του Νεοφιλελευθερισμού» κατάρτισαν δυο Προγράμματα Σύγκλισης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία απέτυχαν παταγωδώς.

· Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ορισμένοι που μιλούν ακόμα και σήμερα για «Χαμένη 10ετία του Ανδρέα Παπανδρέου» ή για «Χαμένη 20ετία του ΠΑΣΟΚ».

Όμως η ίδια η πραγματικότητα τους δίνει κάθε μέρα αποστομωτική απάντηση, γιατί με τις θητείες των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, και επί Ανδρέα Παπανδρέου και επί Κώστα Σημίτη, ανατρέψαμε το «Σύνδρομο της Ψωροκώσταινας».

Μοχθήσαμε μαζί με τον Ελληνικό λαό να δημιουργήσουμε μια χώρα σύγχρονη, με ανάπτυξη, με σύγχρονες υποδομές, με ευημερία, με αυτοπεποίθηση, με δημιουργικότητα, με έργα που σηματοδοτούν τη σύγχρονη Ελλάδα του 21ου αιώνα.

Αρκεί να αναπολήσει, να θυμηθεί και να συγκρίνει κανείς πώς ήταν η Ελλάδα το 1980 και πώς είναι σήμερα σε κάθε Περιφέρεια, σε κάθε πόλη και συνοικία, σε κάθε νομό και χωριό, σε κάθε τομέα, σε κάθε κοινωνικό, οικονομικό και θεσμικό πεδίο.

12. Ένας χαρισματικός και Εθνικός ηγέτης καταγράφεται πάντα στην ιστορία γιατί γράφει ιστορία, δεν περνάει ποτέ απαρατήρητος, δεν αφήνει ποτέ και κανέναν αδιάφορο.

Στην Ελλάδα δύο Πολιτικοί Ηγέτες διώχθηκαν με ασίγαστο μένος, παράλογο πάθος και υπέφεραν τα πάνδεινα από τους αντιπάλους τους. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ανδρέας Παπανδρέου.

· Οι αντίπαλοί τους, το «Παλάτι» και το πολιτικό κατεστημένο της Δεξιάς, αποπειράθηκαν, πολλές φορές, να τους στιγματίσουν, να τους λασπώσουν, να τους εξοντώσουν πολιτικά και ηθικά. Βεβαίως άξιος ο μισθός τους, αλλά μάταιος ο κόπος τους. Μετά από αρκετό χρόνο, είτε οι ίδιοι οι πολιτικοί τους αντίπαλοι είτε οι επίγονοί τους, αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν την προσφορά, την αξία και το μεγαλείο αυτών των δύο Μεγάλων Ιστορικών Ηγετών.

· Είναι αλήθεια ότι οι Έλληνες συγκινήθηκαν, δονήθηκαν και εμπνεύστηκαν από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Οι φίλοι του έδειχναν παντού και πάντα την αγάπη και την εμπιστοσύνη τους.

Στις κρίσιμες στιγμές, έστω και καθυστερημένα και εκ των υστέρων, ακόμα και οι αντίπαλοί του έδειχναν το σεβασμό τους προς έναν αντίπαλο μεγάλο, ικανό και άξιο.

· Όμως ακόμη και σήμερα υπάρχουν ορισμένοι «αμετανόητοι» εχθροί και αρνητές του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ορισμένοι, τους οποίους ο ίδιος ο Ανδρέας τους είχε δικαιολογημένα αποκαλέσει «εφιάλτες της Δημοκρατίας», σήμερα βρίσκονται κυρίως στη συντηρητική Παράταξη και αδιάντροπα θέλουν να διδάξουν μαθήματα διαφάνειας και ήθους. Αυτοί, αντί να αναπέμπουν ακόμα τις συγκεκριμένες ύβρεις τους για τον Ανδρέα, πρέπει να βρουν ατομικά, συλλογικά και παραταξιακά το θάρρος και τη δύναμη και να αναλάβουν την ευθύνη τους για το στημένο από τους ίδιους «Βρόμικο ‘89».

Το σκοτεινό και κυνικό σχέδιό τους ήταν να εξοντώσουν πολιτικά και ηθικά τον Ανδρέα Παπανδρέου, να λεηλατήσουν τη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη, να διασπάσουν και να διαλύσουν το ΠΑΣΟΚ.

· Βεβαίως, η πολιτική, η ηθική και η δικαστική δικαίωση του Ανδρέα Παπανδρέου έχει κατοχυρωθεί με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης, αλλά και με την ετυμηγορία του Ελληνικού Λαού στις εκλογές του 1993, όπου ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ πήραν 47%.

· Πιστεύω ότι οι φυσικοί και οι ηθικοί αυτουργοί του «Βρόμικου ‘89» έχουν χρέος απέναντι στη Δημοκρατία, απέναντι στην Ιστορία και απέναντι στον Απόντα Ανδρέα Παπανδρέου να αναγνωρίσουν με παρρησία και γενναιότητα, χωρίς μισόλογα και φαρισαϊσμούς, το ολέθριο λάθος τους, γιατί αυτή η ομολογία θα σημάνει και τη λύτρωσή τους.

Πιστεύω ότι ανθρώπινα, ηθικά και πολιτικά οφείλουν, έστω εκ των υστέρων και ετεροχρονισμένα, προς τον Απόντα ΑΝΔΡΕΑ μια «Δημόσια Συγγνώμη».

· Ο κ. Κώστας Μητσοτάκης και η Παράταξη της Ν.Δ. δεν μπορούν να σφυρίζουν αδιάφορα πια. Γιατί υπάρχει μια αναμφισβήτητη, αποδεδειγμένη και τεκμηριωμένη αλήθεια για την «ενοχή» της ηγεσίας της Ν.Δ. το 1989. Γιατί τη στιγμή που παρέπεμπαν τον Αθώο Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο για «παθητική δωροδοκία» για τα νοσήλειά του, την ίδια ακριβώς στιγμή έρρεαν στα Ταμεία της Ν.Δ. εκατοντάδες εκατομμύρια δραχμές μέσω μιας off-shore Λιβεριανής Εταιρείας, της ΜΑΥΟ.

· Η Λιβεριανή υπεράκτια εταιρεία ΜΑΥΟ είναι υπαρκτή, με ομφάλιο λώρο με τα ταμεία της Ν.Δ. Είχε πολύχρονους δεσμούς συναλλαγής και διαπλοκής με τη Ν.Δ.

Εκατοντάδες εκατομμύρια δραχμές, που κατέθεταν οι «γνωστοί-άγνωστοι» χρηματοδότες, πήγαιναν, μέσω του Τροφοδότη Λογαριασμού της ΜΑΥΟ, στα Ταμεία της Ν.Δ. επί Προεδρίας και Πρωθυπουργίας του Κώστα Μητσοτάκη.

· Μετά τις αποκαλύψεις μου και τις στοιχειοθετημένες καταγγελίες μου, ο κ. Μητσοτάκης και όλα τα επιφανή στελέχη της Ν.Δ. αναγκάστηκαν να ομολογήσουν, με ένορκες καταθέσεις τους στην Ελληνική Δικαιοσύνη, όλες τις αλήθειες των αποκαλύψεων και των καταγγελιών μου. Αναγκάστηκαν οι ίδιοι οι Ηγέτες της Ν.Δ. να ομολογήσουν στην Ελληνική Δικαιοσύνη, μετά από 10 χρόνια πεισματικής άρνησης με αυταπόδεικτα και προκλητικά ψεύδη, με κουτοπόνηρες, παραπειστικές εξηγήσεις, την ύπαρξη της Λιβεριανής Εταιρείας ΜΑΥΟ, τους δεσμούς της με τη Ν.Δ. και τη ροή εκατοντάδων εκατομμυρίων δραχμών στα ταμεία της Ν.Δ., για την περίοδο του 1989-1990.

· Δυστυχώς, παρά τις ομολογίες όλων των επιφανών στελεχών της Ν.Δ. για την πρωτόγνωρη ροή «μαύρου χρήματος» στα Ταμεία της Ν.Δ. από τη Λιβεριανή Εταιρεία, η Δικαιοσύνη δεν προχώρησε ως το τέλος. Έμεινε στη μέση του Δρόμου.

· Δεν τόλμησαν οι Εισαγγελείς, όπως όφειλαν, να προχωρήσουν στην αποκάλυψη αυτού του ομολογημένου πολύκροτου πολιτικού, οικονομικού, θεσμικού και ηθικού σκανδάλου.

Να ανοίξουν όλους τους τροφοδότες Λογαριασμούς της MAYO και να δημοσιοποιήσουν τη διαπλοκή της Ν.Δ. με Επιχειρηματίες και Εφοπλιστές και να μάθουμε Ποιοί, Γιατί, Πότε και με Ποιά Ποσά χρηματοδοτούσαν τη Ν.Δ.

· «O tempora, o mores», «ω καιροί, ω ήθη», «ω θεία Δίκη», για τους Αρχάγγελους της Κάθαρσης του ’89.

Κανείς δεν μπορεί να ζει μια ζωή στο ψέμα χωρίς ντροπή και δίχως τιμωρία.

Οι «Αρχάγγελοι» του ’89 δεν μπορούν να κρύβουν πια την «ενοχή» τους είτε με τις συγκαλυμμένες ύβρεις τους είτε με τη σιωπή τους ή με τις υποκριτικές δηλώσεις ότι τιμούν τον Ανδρέα Παπανδρέου, παίζοντας ένα «κρυφτούλι». Αυτή η χαμερπής στάση του θυμίζει τις τύψεις των θυτών, που ανακαλύπτουν εκ των υστέρων τις αρετές του θύματος.

· Ξέρω ότι ξαφνιάζω ορισμένους που θέλουν να επιβάλλουν τη λήθη γιατί φοβούνται τη Μνήμη και την Αλήθεια.

· Αυτές οι αναφορές στο «Βρόμικο ‘89» δεν αποτελούν, σε καμιά περίπτωση, Παρελθοντολογία. Αποτελούν έναν οφειλόμενο ύστατο φόρο τιμής στον μεγάλο απόντα Ανδρέα Παπανδρέου. Αποτελούν έναν όρκο αλήθειας για το παρόν και το μέλλον της Δημοκρατίας στη χώρα μας.

Πιστεύω ότι οι ηγεσίες της Αριστεράς ως Πολιτικοί και ως Πρόσωπα έχουν ιστορικό χρέος να πουν ορισμένες αλήθειες για τις σκοτεινές πτυχές του «Βρόμικου 1989», γιατί και αυτοί έχουν ευθύνες, ίσως και τύψεις συνείδησης.

· Υπάρχει ένας ανεξόφλητος λογαριασμός, ένας όρκος και μια αδιαπραγμάτευτη αρχή για την αλήθεια και την ηθική. Η πίστη μας στη Δημοκρατία, στη Διαφάνεια και στις ηθικές αξίες δεν μπορεί να είναι επιλεκτική και συγκυριακή αλλά μια διαχρονική πίστη χωρίς εκπτώσεις και δίχως καιροσκοπικούς ληθάργους.

Οι αλήθειες όταν αποκαλύπτονται και στοιχειοθετούνται αξίζουν το όποιο τίμημα, όσο μεγάλο κι αν είναι.

Οι αλήθειες απαιτούν αρετή και τόλμη. Η Δημοκρατία και η Διαφάνεια απαιτούν αρετή και τόλμη.

· Η διαχρονική δέσμευσή μας οφείλει να συμπυκνώνεται στο μήνυμα:

«Διαφάνεια Παντού και Πάντα»

«Διαφάνεια για τους Πάντες και τα Πάντα».

13. Ο διορατικός, ριζοσπάστης και σύγχρονος Πολιτικός, που αρνήθηκε τη θαλπωρή, τη συνέχεια και τη σιγουριά μιας οικογενειακής πολιτικής προίκας, που ίδρυσε στους δύσκολους καιρούς της Δικτατορίας το αντιστασιακό απελευθερωτικό κίνημα του ΠΑΚ, που μετά τη Μεταπολίτευση δημιούργησε με τη Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη και την αυτοοργάνωσή του ένα λαογέννητο ελπιδοφόρο και νικηφόρο Κίνημα, το ΠΑΣΟΚ, που έδωσε έτσι μια νέα ταυτότητα, με συνοχή, δυναμισμό και θετικούς προσδιορισμούς στη Δημοκρατική Προοδευτική παράταξη, αρκετά χρόνια τώρα δεν είναι πια μαζί μας.

· Όμως ο Ανδρέας Παπανδρέου υπάρχει παντού και ζει μαζί μας, γιατί η πολιτική κληρονομιά και οι υποθήκες, που μας άφησε ο ιστορικός και διαχρονικός ηγέτης μας για την ενότητα και την προοπτική της δημοκρατικής και προοδευτικής Παράταξης, για την ενότητα, τη συνέχεια, την ανανέωση και την αναγέννηση του ΠΑΣΟΚ του Μέλλοντός μας, έχουν βαρύτατο φορτίο.

· Σήμερα είμαστε όλοι εδώ γιατί μας συνδέουν, μας εμπνέουν, μας συγκινούν οράματα, ιδέες, ιδανικά, δημιουργικές προσπάθειες, προτάσεις με αναφορά στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον.

Το ΠΑΣΟΚ εκφράζει και συμβολίζει πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, λαϊκές δυνάμεις, αγωνιστές και πολίτες, που έρχονται από πολύ μακριά και θέλουν να πάνε πολύ μακριά.

· Το ΠΑΣΟΚ είχε εκφράσει με αυθεντικότητα και αξιοπιστία δυνάμεις που αποτελούν μια υπαρκτή πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία. Είχε εκφράσει δυνάμεις που είναι διαχρονικά σηματοδοτημένες με ιδέες, με προτάσεις, με αγώνες, με κατακτήσεις, με νίκες, με ελπίδες και προσδοκίες.

· Είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορικής εξέλιξης της Ελλάδας. Αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορικής πορείας του λαού μας. Αναπόσπαστο κομμάτι της εξέλιξης της δημοκρατίας μας και της κοινωνίας μας.

· Είμαστε η συνέχεια μιας Δημοκρατικής και Προοδευτικής Παράταξης, που έχει αφήσει θετικά ίχνη, θετικά αποτυπώματα στην πολιτική διαδρομή της Ελλάδας στον 20ο αιώνα.

Δικαιωματικά η Παράταξή μας και το Κίνημά μας φιλοδοξούν να έχουν μια καταλυτική, διαρκή και πρωταγωνιστική συμβολή και στο γίγνεσθαι του 21ου αιώνα.

· Ας πιάσουμε λοιπόν το νήμα της ζωής μας για να ενώσουμε τους αγώνες και τις αγωνίες μας, τα βιώματα και τις αναζητήσεις μας, τις ιδέες και τα οράματά μας, τις προσδοκίες και τις ελπίδες μας.

14. Είναι σαφές ότι ο Ανδρέας, μαζί με Όλους μας, δημιούργησε ένα ανεπανάληπτο πολιτικό, κοινωνικό και εκλογικό απόθεμα. Γιατί πίσω από αυτά τα ποσοστά, πίσω από αυτούς τους αριθμούς υπάρχουν άνθρωποι με βιώματα, συναισθήματα και προσδοκίες.

· Υπάρχουν Δημοκράτες και Προοδευτικοί Πολίτες με αγώνες, αγωνίες και ελπίδες.

· Υπάρχουν κοινωνικές δυνάμεις με αναφορές, με συνείδηση και με απαιτήσεις.

Αυτοί οι Άνθρωποι, αυτοί οι Πολίτες, αυτές οι Δυνάμεις στηρίζουν διαχρονικά το ΠΑΣΟΚ ως νικηφόρο και ελπιδοφόρο κίνημα.

· Αυτό σημαίνει ότι εκατομμύρια του Ελληνικού λαού, εκατομμύρια Δημοκράτες και Προοδευτικοί Πολίτες, έχουν διατρανώσει, σε αυτά τα 33 χρόνια και στις εκλογικές αναμετρήσεις αλλά και σε όλες τις πολιτικές, θεσμικές ή κοινωνικές αντιπαραθέσεις και στους καθημερινούς δημοκρατικούς αγώνες, το μεγάλο τους ΝΑΙ στο ΠΑΣΟΚ με ό,τι συμβολίζει, εκφράζει και εκπροσωπεί.

· Εκατομμύρια πολίτες με την ψήφο τους έχουν εκφράσει διαδοχικά και διαχρονικά την πίστη, την εμπιστοσύνη και την ελπίδα τους και στο ΠΑΣΟΚ και στον αείμνηστο ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ.

· Σε όλα αυτά τα χρόνια έχουμε 9 κρίσιμα ορόσημα, 9 κρίσιμους σταθμούς της πορείας μας, που σηματοδοτούνται από τα αποτελέσματα των εκλογών μετά τη Μεταπολίτευση.

Το 1974 το ΠΑΣΟΚ έλαβε 13%.

Το 1977 25%.

Το 1981 48%.

Το 1985 46%.

Το 1989 δύο αναμετρήσεις, τον Ιούνιο 39,1% και το Νοέμβριο 40,5% και το 1990 τον Απρίλιο 38,7% περίπου.

Το 1993 47%.

Στο ΠΑΣΟΚ και στη Σύγχρονη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη, όλοι μας περήφανοι για τη διαδρομή και το δημιουργικό έργο μας, διδαγμένοι από την αυτοκριτική, τις αδυναμίες και τα λάθη μας, αφυπνισμένοι για αυτά που έρχονται, ανανεωμένοι από τον παλμό και τη συμμετοχή των Νέων Γενιών, έχουμε χρέος, μέσα σε έναν κόσμο ανοιχτών συνόρων και κοσμογονικών αλλαγών, να αποσαφηνίσουμε την ταυτότητα και τον προορισμό μας. Αυτό απαιτεί κριτική, αυτοκριτική και μεγάλες υπερβάσεις, απαιτεί θετικό ιδεολογικό, πολιτικό και κοινωνικό προσδιορισμό με τις απαιτήσεις και τις δυναμικές για το παρόν και το μέλλον της Ελλάδας και της Ευρώπης.

Να ανανεώσουμε ουσιαστικά το όραμά μας, το πρόγραμμά μας, τις προτεραιότητές μας.

Να πείσουμε για τις πολιτικές μας προτάσεις και τις νέες ιεραρχημένες δεσμεύσεις μας.

Να προσδιορίσουμε, με όρους διαχρονικής συνέχειας και προοπτικής, Ποιοι είμαστε, Ποιους εκπροσωπούμε και εκφράζουμε κοινωνικά, πολιτικά, ιδεολογικά και προγραμματικά.

Να προσδιορίσουμε Τί θέλουμε, Πού και Πώς πορευόμαστε, με Ποιούς συμπορευόμαστε ως ένα Κίνημα αλλαγών, μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμών, ως ένα Κίνημα δικαιοσύνης, αλληλεγγύης, δικαιωμάτων και οικολογικής ευαισθησίας. Ως ένα Κίνημα της Κεντροαριστεράς και του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη του 21ου αιώνα.

15. Από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ έχουν διαμορφωθεί στη Χώρα μας τρία «κεκτημένα», που φέρουν τη σφραγίδα του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και την υπογραφή όλων των ηγετικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ. Αυτά τα κεκτημένα τα έχει συμβολίσει και τα έχει εγγυηθεί μέχρι σήμερα σε όλο τον ιστορικό κύκλο της Μεταπολίτευσης, ο ανεπανάληπτος, χαρισματικός ιστορικός ηγέτης μας Ανδρέας Παπανδρέου μαζί με το ΠΑΣΟΚ, ως συλλογικό και διαχρονικό πολιτικό θεσμό.

Ένα λαογέννητο Κίνημα, που γεννήθηκε το 1974 με τη Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη αυτόνομο και ριζοσπαστικό Σοσιαλιστικό Κίνημα μέσα από μια τριπλή κρίση. Μια κρίση ιδεών και λόγου, σχεδίων και προτάσεων της τότε κατεστημένης πολιτικής τάξης. Αυτή η τριπλή κρίση αγκάλιαζε τους πάντες, όλους τους χώρους και όλα τα κόμματα, την παραδοσιακή Δεξιά, την παραδοσιακή Αριστερά και τα παραδοσιακό φιλελεύθερο Κέντρο.

Σήμερα το ΠΑΣΟΚ οφείλει να αναγεννηθεί εδώ και τώρα μέσα από μια ώριμη υπέρβαση «του ίδιου του εαυτού του», μέσα από τη θετική μετεξέλιξη, την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του ίδιου του ρεύματος του ΠΑΣΟΚ.

· Το πρώτο «κεκτημένο» κάλυψε ένα ιστορικό κενό 50 χρόνων στην πολιτική και την κοινωνική μας ζωή. Ένα κενό που είναι συναρτημένο με πολλά αρνητικά συνεπακόλουθα στο γίγνεσθαι της Χώρας μας, της Δημοκρατίας και της Κοινωνίας μας.

Είκοσι δύο χρόνια τώρα αυτό το «κεκτημένο» είναι συνυφασμένο με τη συσπείρωση, την ενιαία έκφραση, τη συνοχή και τη δυναμική της Δημοκρατικής – Προοδευτικής Παράταξης.

Αυτή η Παράταξη 50 ολόκληρα χρόνια, αν και μπορούσε να εκφράσει μια υπαρκτή πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία, είχε αυτοαναιρεθεί μέσα από την πολυδιάσπασή της σε τιμάρια και σε αλληλοσπαρασσόμενους σχηματισμούς.

Είχε παγιδευτεί από ικανούς αλλά ματαιόδοξους αρχομανείς και αλληλο-υποβλεπόμενους αρχηγούς, συναρχηγούς και αρχηγίσκους.

Είχε γίνει πολλές φορές η χλεύη των ηττημένων.

Αυτή η παράταξη από το 1932, από την εποχή του τέλους του Εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου φυτοζωούσε κατακερματισμένη εκτός εξουσίας με μόνες αναλαμπές τα μικρά διαλείμματα επί Νικολάου Πλαστήρα και Γεωργίου Παπανδρέου.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ ένωσαν και έδωσαν οντότητα σε αυτή την παράταξη και την ανέδειξαν σε πλειοψηφική, πολιτική δύναμη με ευθύνη, με σχέδιο, με όραμα.

· Το δεύτερο «κεκτημένο» είναι συνυφασμένο με την κάλυψη ενός πρωτόγνωρου και ιστορικού παράδοξου κενού πολλών 10ετιών.

Είναι συνυφασμένο με την ανυπαρξία ενός Ελληνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ως μεγάλου διαχρονικού πολιτικού σχηματισμού έξω και πέρα από τις γνωστές πολιτικές Λέσχες διανοούμενων και τις κινήσεις στελεχών, που μπορεί να κατέθεταν αξιόλογες ιδέες και προτάσεις αλλά δεν είχαν καμμία απήχηση στον Ελληνικό λαό.

Βέβαια υπήρξε η ανεπανάληπτη φλόγα του ΕΑΜ με την ανάταση, τον ηρωισμό και τις θυσίες της Εθνικής Αντίστασης, ένα πρωτόγνωρο μαζικό λαϊκό δημοκρατικό προοδευτικό Κίνημα, που κατακερματίστηκε και ηττήθηκε πολιτικά μέσα στις μυλόπετρες των Κομματικών – Παραταξιακών συγκρούσεων, των ξένων επεμβάσεων, του επερχόμενου Ψυχρού πολέμου, του Εμφυλίου πολέμου, της «λευκής» τρομοκρατίας, των φυλακίσεων, των εξοριών και της επιβολής των κανόνων του κράτους της Δεξιάς.

Από το 1974 αυτό το κενό καλύφθηκε με την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ. Το δεύτερο αυτό κεκτημένο ταυτίζεται με την ενότητα, τους αγώνες, τις νίκες και την προοπτική του ΠΑΣΟΚ.

Ενός σύγχρονου, ριζοσπαστικού και προοδευτικού κινήματος με ρίζες, με πολιτικές καταβολές και με στέρεες κοινωνικές αναφορές. Ενός Λαϊκού και μαζικού κινήματος με ενιαία διάρθρωση, με πρωταγωνιστική και κυριαρχική παρουσία, με συλλογική έκφραση σε όλους τους θεσμούς και τις εκφάνσεις της Ελληνικής Κοινωνίας.

· Το τρίτο «κεκτημένο» σηματοδοτείται με την ταυτότητα, τη φυσιογνωμία και το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ ως Πατριωτικού, Δημοκρατικού και Σοσιαλιστικού Κινήματος. Ενός Κινήματος, με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, ως γνήσια έκφραση των ιδεών, των ευαισθησιών και των προταγμάτων του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού. Ενός Κινήματος που πολύ έγκαιρα διαμόρφωσε τον δικό του ζωτικό χώρο για μια Δημοκρατική Αριστερά, για μια σύγχρονη Ριζοσπαστική Κεντροαριστερά, για μια Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη πέρα από τις αυταπάτες και τις βαρβαρότητες του Υπαρκτού Σοσιαλισμού και πέρα από την πολύμορφη καθήλωση και κρίση της παραδοσιακής Σοσιαλδημοκρατίας.

Αξίζει να μνημονεύσουμε ότι το ΠΑΣΟΚ για πολλά χρόνια ήταν, είναι και οφείλει να παραμείνει το πιο μεγάλο, ανθεκτικό και ελπιδοφόρο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ευρώπης.

Αυτά τα τρία κεκτημένα δεν μπορεί κανείς να τα αγνοήσει, να τα σπαταλήσει αλόγιστα και να τα χάσει. Ιστορικά θα καταγραφούμε ως μοιραίοι, αφελείς και ανόητοι, ως ανάξιοι και κατώτεροι των περιστάσεων, αν αυτά τα «κεκτημένα» μέσα από πολυδιασπάσεις τα μετατρέψουμε σε «ζητούμενα», για να απαιτηθούν αγώνες και προσπάθειες μιας γενιάς ή και δύο γενιών να ξανα-δημιουργηθούν.

Αρκετοί είπαν ότι με το εισιτήριο του χθες δεν μπορείς να ταξιδεύεις στο σήμερα και στο αύριο. Έχουν δίκιο.

Πρέπει όμως να είμαστε πιο διορατικοί γιατί είναι καλά τα Νέα Εισιτήρια αρκεί να μην σταματούν σε παλιούς σταθμούς, όπου είχε σταθμεύσει πολλές φορές η πολυδιασπασμένη Δημοκρατική – Προοδευτική Παράταξη στην ιστορική της διαδρομή κατά τον 20ο αιώνα.

Η αγωνία της συντριπτικής πλειοψηφίας του ΠΑΣΟΚ και της ευρύτερης Παράταξης για τη διατήρηση των τριών κεκτημένων δεν έχει σχέση με την νομή και την κατανομή της εξουσίας μιας παράταξης και ενός κόμματος.

Δεν έχει σχέση με τα ηγετικά αξιώματα και τους ρόλους ορισμένων προσώπων, αλλά με το γίγνεσθαι του Ελληνισμού, της Δημοκρατίας και της Κοινωνίας μας.

· Έχω διατυπώσει πολλές φορές τη θέση ότι η «Μνήμη του Μέλλοντός μας» συνδέεται άρρηκτα με την αναγκαιότητα της διατήρησης τριών πολιτικών και κοινωνικών κεκτημένων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν στα χρόνια της Μεταπολίτευσης καθώς και θα μπορούσαν να προβληθούν ως μια σταθερά για μια Νέα Μεταπολίτευση.

Πηγή: thecaller.gr