«Η παρατεταμένη κρίση και η κόπωση της κοινωνίας ροκανίζει τις πιθανότητες για εκλογές στο τέλος της τετραετίας», εκτιμά με συνέντευξή του στο iEidiseis, ο Νίκος Μαραντζίδης.
«Εφόσον το 2021 η κατάσταση βελτιωθεί από πλευράς πανδημίας και με την οικονομία να ανακάμπτει αργά, δεν αποκλείω εκλογές καλοκαίρι ή φθινόπωρο του 2021», υπογραμμίζει ο γνωστός καθηγητής, ενώ σημειώνει: «Αν λόγω της κατάστασης χρειάζονται να παρθούν κάποια μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα, η ελληνική κοινωνία μετά τον δεύτερο χρόνο διακυβέρνησης δεν ξέρω πόσο έτοιμη θα είναι τα δεχτεί. Ας μην ξεχνάμε πως ο πρωθυπουργός έχει στο νου του διπλές εκλογές, άρα έναν πρόσθετο βαθμό αβεβαιότητας. Επιπλέον, ίσως σκεφτούν στη ΝΔ πως μια νίκη μετά από δυο χρόνια διακυβέρνησης μπορεί να καταφέρει ένα συντριπτικό χτύπημα στο ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως στον Τσίπρα».
Ο Νίκος Μαραντζίδης μιλά, επίσης, για την κυριαρχία της ΝΔ, για το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο και γιατί δεν ανακάμπτει ακόμα η αξιωματική αντιπολίτευση, γιατί το ΚΙΝΑΛ δεν επωφελείται από την κατάσταση, για το εάν μπορεί να δημιουργηθεί άλλο κόμμα στη θέση της Χρυσής Αυγής και για το εάν οι αρνητές της μάσκας μπορεί να μετεξελιχθούν σε πολιτικό σχηματισμό.
Η διαχείριση της πανδημίας και η εντεινόμενη οικονομική κρίση προς ποια κατεύθυνση εκτιμάται ότι θα επηρεάσει το πολιτικό σκηνικό;
Η παρατεταμένη κατάσταση κρίσης, τόσο σε επίπεδο δημόσιας υγείας όσο και σε επίπεδο οικονομίας, προφανώς βλάπτει την εικόνα της κυβέρνησης στη κοινή γνώμη. Τα αρχικώς πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής έπεσαν στις έρευνες κοινής γνώμης του φθινοπώρου και είμαι σίγουρος πως θα πέσουν κι άλλο στις επόμενες έρευνες.
Με το «μπες-βγες» στα lockdown καταγράφεται μια κόπωση της κοινωνίας. Διαμορφώνεται επίσης και μια αίσθηση πως αρκετά πράγματα δεν έγιναν όπως πρέπει. Επιπλέον η μεγάλη ύφεση πλήττει δυσανάλογα τις κοινωνικές ομάδες
Με το «μπες-βγες» στα lockdown καταγράφεται μια κόπωση της κοινωνίας. Διαμορφώνεται επίσης και μια αίσθηση πως αρκετά πράγματα δεν έγιναν όπως πρέπει. Επιπλέον η μεγάλη ύφεση πλήττει δυσανάλογα τις κοινωνικές ομάδες. Κυρίως πλήττει τις επιχειρήσεις των υπηρεσιών, το λιανεμπόριο, τον τουρισμό, την εστίαση, τη διασκέδαση και την τέχνη. Με λίγα λόγια αρκετοί από αυτούς που ψήφισαν ΝΔ τώρα αρχίζουν να δυσανασχετούν. Αυτό ροκανίζει οπωσδήποτε τη δημοφιλία τόσο του Μητσοτάκη όσο και της κυβέρνησης.
Η Κυριαρχία της ΝΔ καλά κρατεί;
Σε γενικές γραμμές, ναι. Βεβαίως αν τα πράγματα επιδεινωθούν δραματικά τους επόμενους μήνες μπορεί να κλυδωνιστεί αυτή η κυριαρχία.
Προς το παρόν όμως, έστω και αν ο αρχικός «έρωτας» της κοινής γνώμης με την Κυβέρνηση και τον Μητσοτάκη σιγά σιγά κοπάζει, η δημοσκοπική κυριαρχία της ΝΔ συνεχίζεται
Προς το παρόν όμως, έστω και αν ο αρχικός «έρωτας» της κοινής γνώμης με την Κυβέρνηση και τον Μητσοτάκη σιγά σιγά κοπάζει, η δημοσκοπική κυριαρχία της ΝΔ συνεχίζεται. Καταρχήν αυτό είναι σε κάποιο βαθμό απολύτως φυσιολογικό. Βρισκόμαστε μόλις 16 μήνες μετά τις εκλογές. Είναι πάρα πολύ μικρό διάστημα για να παρουσιαστούν αξιοσημείωτες δημοσκοπικές μετατοπίσεις.
Όμως, η παρατεταμένη κρίση και η κόπωση της κοινωνίας ροκανίζει τις πιθανότητες για εκλογές στο τέλος της τετραετίας. Στο μυαλό κάποιων που είναι κοντά στο Μαξίμου μπορεί να γεννηθούν σκέψεις πρόωρων εκλογών. Δεν αποκλείω, κάτω από ορισμένες συνθήκες, το 2021 να είναι εκλογική χρονιά. Να σημειώσω πως ήμουν από αυτούς που δεν πίστευαν πως θα γίνουν εκλογές μέσα στο 2020, όταν κυκλοφορούσαν έντονα τέτοια σενάρια.
Εφόσον το 2021 η κατάσταση βελτιωθεί από πλευράς πανδημίας και με την οικονομία να ανακάμπτει αργά, δεν αποκλείω εκλογές καλοκαίρι ή φθινόπωρο του 2021. Η στιγμή μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλη για ένα restart από κυβερνητικής πλευράς
Εφόσον το 2021 η κατάσταση βελτιωθεί από πλευράς πανδημίας και με την οικονομία να ανακάμπτει αργά, δεν αποκλείω εκλογές καλοκαίρι ή φθινόπωρο του 2021. Η στιγμή μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλη για ένα restart από κυβερνητικής πλευράς. Επιπλέον αν λόγω της κατάστασης χρειάζονται να παρθούν κάποια μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα, η ελληνική κοινωνία μετά τον δεύτερο χρόνο διακυβέρνησης δεν ξέρω πόσο έτοιμη θα είναι τα δεχτεί. Ας μην ξεχνάμε πως ο πρωθυπουργός έχει στο νου του διπλές εκλογές, άρα έναν πρόσθετο βαθμό αβεβαιότητας. Επιπλέον, ίσως σκεφτούν στη ΝΔ πως μια νίκη μετά από δυο χρόνια διακυβέρνησης μπορεί να καταφέρει ένα συντριπτικό χτύπημα στο ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως στον Τσίπρα.
Τα παραπάνω βέβαια είναι σενάρια, που αρέσουν σε όλους όσοι ασχολούμαστε με την πολιτική. Η ζωή όμως είναι πολύ πιο πολύπλοκη, απρόβλεπτη και άρα ενδιαφέρουσα, από τα όποια σενάρια, ευτυχώς δηλαδή.
Ο Μητσοτάκης επιτρέπει στη ΝΔ να διευρύνει την απήχηση της σε «δύστροπους» ή «μη κομματικά ταυτισμένους» εκλογείς του Κέντρου, της Κεντροαριστεράς, και το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο συνιστά προς το παρόν ένα τείχος που συγκρατεί τις όποιες φυγόκεντρες δυνάμεις αναπτύσσονται στη ΝΔ
Η κυριαρχία της ΝΔ οφείλεται στην ηγεμονία Μητσοτάκη ή το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο;
Οφείλεται και στα δύο. Ο Μητσοτάκης επιτρέπει στη ΝΔ να διευρύνει την απήχηση της σε «δύστροπους» ή «μη κομματικά ταυτισμένους» εκλογείς του Κέντρου, της Κεντροαριστεράς, και το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο συνιστά προς το παρόν ένα τείχος που συγκρατεί τις όποιες φυγόκεντρες δυνάμεις αναπτύσσονται στη ΝΔ.
Κατά ανάλογο έκανε παλιότερα το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδιαίτερα με το «Αντιδεξιό μέτωπο». Κάθε φορά που εμφανίζονταν γκρίνιες επιχειρούσε να ανακαλέσει το «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά» προκειμένου να συσπειρώσει την εκλογική του βάση και κυρίως να εμποδίσει μετακινήσεις προς τη ΝΔ.
Και τι κάνει λάθος ο ΣΥΡΙΖΑ και δεν ανακάμπτει;
Καταρχήν δεν κάνει κάτι δραματικά λάθος. Υπάρχει μια τάση σε όσους γράφουν και ασχολούνται με τα εκλογικά και την πολιτική να τα δραματοποιούν όλα. Οι αλλαγές στην διακυβέρνηση δεν γίνονται, και δεν πρέπει να γίνονται, από τη μια μέρα στην άλλη. Θυμίζω πως από το 1974 έως το 2012, δηλαδή για σχεδόν σαράντα χρόνια θεωρούσαμε φυσιολογικό ένα κόμμα να κυβερνήσει συνεχόμενα για 7-8 χρόνια. Μάλιστα το ΠΑΣΟΚ κυβέρνησε σχεδόν 11 χρόνια συνεχόμενα, από το 1993 έως το 2004. Άρα το να αντιμετωπίζεται ως παράδοξο επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ανακάμπτει μετά από 16 μόλις μήνες στην αντιπολίτευση είναι υπερβολικό.
Μετά από εκλογές υπάρχει ένα διάστημα ενδοσκόπησης, κρίσης και αποστασιοποίησης των πολιτών από κάθε κόμμα εξουσίας που έχει ηττηθεί στις πρόσφατες εκλογές. Σε αρκετές περιπτώσεις αυτό συνοδεύεται από αλλαγή ηγεσίας -που στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ δεν συνέβη- που λειτουργεί ως «φυσική ανανέωση».
Στην αρχή, ως αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε ένα δρόμο συναίνεσης στο πολιτικό επίπεδο και διεύρυνσης στο οργανωτικό μέτωπο. Έχασε, κακώς, γρήγορα την υπομονή του και στα δύο μέτωπα, επειδή δεν υπήρξε ανταπόκριση ούτε από την κυβέρνηση, ούτε από τα ΜΜΕ ούτε και από την κοινωνία. Εδώ και κάποιο διάστημα επιλέγει ένα πιο σκληρό αντιπολιτευτικό λόγο, επικεντρωμένο στην «καθημερινότητα» της πανδημίας, και την οικονομία, επειδή αντιλαμβάνεται πως έτσι θα «ακούγεται» περισσότερο. Το αν θα του βγει δεν εξαρτάται από αυτόν αλλά από τις εξελίξεις και στα δύο μέτωπα.
Έχω ξαναπεί πως το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι αλλού. Δείχνει ένα κόμμα αποκομμένο, χωρίς συμμαχίες ούτε στα δεξιά του ούτε στα αριστερά του. Προς το παρόν είναι ένα κόμμα σε κρίση ταυτότητας
Έχω ξαναπεί πως το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι αλλού. Δείχνει ένα κόμμα αποκομμένο, χωρίς συμμαχίες ούτε στα δεξιά του ούτε στα αριστερά του. Προς το παρόν είναι ένα κόμμα σε κρίση ταυτότητας. Δεν ανήκει ούτε στην ριζοσπαστική αριστερά πλέον, ούτε όμως και έχει πλήρως σοσιαλ-δημοκρατικοποιηθεί. Είναι ένα περίεργο κόμμα, με λιλιπούτεια αλλά ιδεολογικά ριζοσπαστική οργανωμένη βάση, ηγεσία και κοινοβουλευτική ομάδα ρεαλιστική. Θυμίζει το ΠΑΣΟΚ του 1977, χωρίς όμως το αριθμητικό μέγεθος των οργανωμένων μαζών. Επιπλέον, οι οργανωμένοι στο ΠΑΣΟΚ τότε ήταν νέοι άνθρωποι, με όνειρα για το μέλλον. Οι οργανωμένοι στο ΣΥΡΙΖΑ είναι κάτι μεταξύ 50αρηδων και 70άρηδων.
Τέλος πάντων, αυτά είναι θεωρίες και λύνονται με τον χρόνο. Τα μεγάλα κόμματα είναι πολυσυλλεκτικά και ρεαλιστικά ταυτόχρονα. Της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας της πήρε καμιά εβδομηνταριά χρόνια να αποκηρύξει την πάλη των τάξεων και το όραμα της σοσιαλιστικής επανάστασης. Υπομονή λοιπόν.
Το ΚΙΝΑΛ είναι ένα φθαρμένο κεντρώο κόμμα, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο στίγμα. Οι ψηφοφόροι του είναι περισσότερο συντηρητικοί και αντι-Συριζα από την ηγεσία. Η εκλογή προέδρου από την βάση παγίδεψε τελικά το ΚΙΝΑΛ στο παρελθόν
Και τι κάνει λάθος το ΚΙΝΑΛ και ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ στην καλύτερη περίπτωση μένει στάσιμος, το ίδιο δεν αυξάνει τις δυνάμεις του;
Το ΚΙΝΑΛ είναι ένα φθαρμένο κεντρώο κόμμα, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο στίγμα. Οι ψηφοφόροι του είναι περισσότερο συντηρητικοί και αντι-Συριζα από την ηγεσία. Η εκλογή προέδρου από την βάση παγίδεψε τελικά το ΚΙΝΑΛ στο παρελθόν. Αυτοί οι ηλικιωμένοι συντηρητικοί ψηφοφόροι που ζουν πολιτικά μέσω των αναμνήσεων τους στον προηγούμενο αιώνα αρνήθηκαν σε αυτό το κόμμα τη δυνατότητα ανανέωσης μέσω τριών τουλάχιστον ρεαλιστικών εναλλακτικών επιλογών που είχαν (Ανδρουλάκης, Καμίνης, Θεοδωράκης), προτιμώντας να τιμήσουν το παρελθόν τους αντί να πάρουν ρίσκα για το μέλλον. Όμως με το βλέμμα στο παρελθόν κανένα κόμμα δεν μακροημέρευσε.
Αν οι επόμενες εκλογές λειτουργήσουν ως διπλές εκλογές, όπως θα θελήσει ο Μητσοτάκης (και προφανώς επιθυμεί και ο ΣΥΡΙΖΑ κι ας μην το λέει) τότε η πόλωση, ακόμη κι αν δεν συντρίψει το ΚΙΝΑΛ, θα το καταστήσει απλώς τον «πέμπτο τροχό» της άμαξας του πολιτικού συστήματος
Δύσκολα λοιπόν το ΚΙΝΑΛ θα ανακάμψει δεδομένης μάλιστα του χαρακτήρα του εκλογικού συστήματος. Αν οι επόμενες εκλογές μάλιστα λειτουργήσουν ως διπλές εκλογές, όπως θα θελήσει ο Μητσοτάκης (και προφανώς επιθυμεί και ο ΣΥΡΙΖΑ κι ας μην το λέει) τότε η πόλωση, ακόμη κι αν δεν το συντρίψει, θα το καταστήσει απλώς τον «πέμπτο τροχό» της άμαξας του πολιτικού συστήματος. Κι όπως είναι γνωστόν ο πέμπτος τροχός χρησιμοποιείται σπανίως.
Νέο κόμμα στα δεξιά της ΝΔ, μετά την καταδίκη της Χρυσής Αυγής, μπορεί να δημιουργηθεί; Κάτι αξιόλογο εννοώ. Ή τελειώσαμε με την ακροδεξιά;
Με την ακροδεξιά θα τελειώσουμε όταν τελειώσουμε με την ατζέντα της. Και προς το παρόν δυστυχώς η ατζέντα της ακροδεξιάς συνεχίζει να επηρεάζει το δημόσιο βίο. Όμως κόμματα δεν γίνονται εύκολα κάθε μέρα. Άμεσα δεν βλέπω ένα τέτοιο κόμμα αλλά αυτά τα πράγματα όπως ξέρουμε μπορούν να αλλάξουν από τη μια μέρα στην άλλη.
Οι αρνητές του κορονοϊού και της μάσκας έχουν τη δυνατότητα να μετατραπούν σε πολιτικό κόμμα;
Όχι δεν βλέπω κάτι τέτοιο. Οι αρνητές είναι ένα κράμα από διαφορετικές ομάδες ανθρώπων. Κάποιοι από αυτούς είναι ακροδεξιοί, κάποιοι άλλοι είναι νέοι δυσαρεστημένοι από την δραματική επιδείνωση της ζωής τους όχι μόνο οικονομικά αλλά και ως τρόπος ζωής συνολικά. Βασικές τους ελευθερίες και δικαιώματα περιορίστηκαν, οι ανθρώπινες και ερωτικές τους σχέσεις υπονομεύονται δραματικά, πολλοί από αυτούς έχασαν τις δουλειές τους και ζουν με τα επιδόματα σε καθεστώς ανασφάλειας.
Η γηρασμένη ελληνική κοινωνία δείχνει ούτε να τους ακούει, ούτε να τους καταλαβαίνει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου