Σταθεροποίηση του πολιτικού σκηνικού που προέκυψε από τις εκλογές πριν από δυο χρόνια βλέπει ο Νίκος Μαραντζίδης, εκ των κορυφαίων πολιτικών επιστημόνων στη χώρα, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και συγγραφέα σημαντικών βιβλίων, με μια σημαντική συνέντευξη στο iEidiseis.
Ο Νίκος Μαραντζίδης εκτιμά πως από την πανδημία ωφελήθηκε ιδιαίτερα η Νέα Δημοκρατία, με τη συνδρομή των μέσων ενημέρωσης και ζημιωμένη βγήκε η αντιπολίτευση στο σύνολό της.
«Κινδυνεύει από αυτό που κινδυνεύουν όλες οι κυβερνήσεις στον κόσμο: το απρόοπτο και τη φθορά του χρόνου», αναφέρει για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ταυτόχρονα όμως θεωρεί πως «θα περιμένουμε να δούμε τις αντοχές της ΝΔ μετά τις επόμενες εκλογές όπου όλα δείχνουν ότι θα τις κερδίσει».
«Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη αυτό το μιντιακό τοπίο δεν μπορώ να δω καν πως θα διεκδικήσει υπό ίσους όρους τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τη γνώμη μου ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να αποσαφηνίσει μέσα του τι θέλει να κάνει στο ενδεχόμενο ήττας στις προσεχείς. Και εφόσον θέλει να παραμείνει στο παιχνίδι πρέπει να κάνει ότι έκανε ο Γιώργος Παπανδρέου το 2007. Να ζητήσει να κριθεί από την κομματική και εκλογική βάση του κόμματος. Να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ μια εκλογή προέδρου όπως κάνουν πλέον τα μεγάλα κόμματα εξουσίας παντού. Ανοιχτή σε όλους. Με τα «δράματα» της όπως αυτά συμβαίνουν παντού. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να είναι κόμμα εξουσίας στην μετα-κόβιντ εποχή πρέπει να λειτουργεί και ως σύγχρονο κόμμα εξουσίας», τονίζει.
Ιδιαίτερο δε ενδιαφέρον εμφανίζει η ανάλυσή του για τις διαφορετικές πολιτικές συμπεριφορές της νέας γενιάς και των μεγάλων ηλικιών. «Στην πραγματικότητα η δεκαετής περίπου οικονομική κρίση και ο ενάμιση χρόνος πανδημίας που βιώνουμε υπονόμευσαν μια γενιά που οδηγήθηκε περίπου 20-25 χρόνια πίσω από πλευράς βιοτικού επιπέδου. Νομίζω πως μόνο ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος είχε τέτοιου μεγέθους επιπτώσεις. Αυτή η γενιά των 20 έως 35 ετών είναι πραγματικά θυμωμένη. Σε αυτήν τη γενιά πολιτικά κυριαρχεί η αντιπολίτευση. Αντίθετα και παρά τα αναμφίβολα προβλήματα που βιώνουν οι άνθρωποι άνω των 60 ετών, τις περικοπές στις συντάξεις τους και τη γενικότερη πίεση στο βιοτικό τους επίπεδο, είναι σε καλύτερη θέση. Αυτή η κατηγορία πολιτών, που είναι η βαραίνει πολύ στη χώρα μας λόγω δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού, επιδιώκει να διασφαλίσει την σταθερότητα. Εδώ έχει ηγεμονική θέση η ΝΔ», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο Νίκος Μαραντζίδης επισημαίνει πως το ΚΙΝΑΛ ως συμπληρωματικό κόμμα στη διακυβέρνηση, βεβαίως μπορεί να επανέλθει, αλλά όχι ως κόμμα εξουσίας, καθώς το συγκεκριμένο χώρο τον καλύπτει πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ εκτιμά πως υπάρχει κενό στο χώρο της πολιτικής οικολογίας.
Δυο χρόνια μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου πώς διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό;
Σε γενικές γραμμές σταθεροποιείται το σκηνικό που προέκυψε από εκείνες τις εκλογές. Δηλαδή κυριαρχία της ΝΔ, αξιωματική αντιπολίτευση αλλά σχετικά αδύναμος και απομονωμένος ο ΣΥΡΙΖΑ, πολύ καχεκτικές και στάσιμες οι μικρότερες πολιτικές δυνάμεις.
Τα δυο αυτά χρόνια, ωστόσο, χαρακτηρίστηκαν σχεδόν αποκλειστικά από την πανδημία. Ποια πολιτική δύναμη ευνόησε, ποια ζημίωσε –και γιατί;
Ευνοήθηκε ιδιαίτερα η ΝΔ. Αφενός γιατί σε καταστάσεις τέτοιες ο κόσμος απασχολείται με ένα πρόβλημα: τη ζωή του. Η πολιτική και τα επιμέρους προβλήματα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα ή και χάνουν τη σημασία τους. Όπως λέγεται από τους αγγλοσάξονες, σε τέτοιες κρίσεις ο κόσμος στοιχίζεται πίσω από την σημαία, δηλαδή την κυβέρνηση. Επιπλέον, στο πρώτο κύμα της πανδημίας, η Ελλάδα χτυπήθηκε λίγο. Χάρη και στη επικοινωνιακή βοήθεια από τα Μέσα (το λέω κομψά για να μην χαλάσουμε τις καρδιές μας) διαμορφώθηκε η εικόνα μιας επιτυχημένης κυβέρνησης, σχεδόν διεθνές πρότυπο. Βεβαίως σε μερικούς μήνες αυτά όλα ξεθώριασαν αλλά εντωμεταξύ τα υποστηρικτικά ΜΜΕ βρήκαν άλλη ατζέντα. Ζημιωμένη, από την όλη κατάσταση ασφαλώς βγήκε η αντιπολίτευση στο σύνολο της.
Τα διλλήματα του επόμενου διαστήματος ποια θα είναι κατά τη γνώμη σας; Πού θα κριθούν κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση;
Στο χρονικό διάστημα και τον χαρακτήρα της μετάβασης στην μετα-covidεποχή και την ταχύτητα της οικονομικής ανάκαμψης. Ο κόσμος άρχισε να κουράζεται σε μεγάλο βαθμό. Αν το φθινόπωρο συνεχιστεί η ίδια ή παρεμφερής κατάσταση και δεν ζούμε όπως πρώτα νομίζω θα αρχίσει να έχει σοβαρές συνέπειες το πράγμα στο πολιτικό πεδίο. Επιπλέον, υπάρχουν και μερικά άλλα κρίσιμα ζητήματα για την Ελλάδα όπως το τι θα γίνει με το σύμφωνο σταθερότητας και τις δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτό. Αν δεν γίνει κάποια συμφωνία σε αυτό η Ελλάδα θα βρεθεί από το 2022 υποχρεωμένη να εφαρμόσει νέες πολιτικές λιτότητας, γεγονός που θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να υιοθετήσει νέες ατζέντες και στρατηγικές. Έχουμε όμως λίγο χρόνο για αυτά μπροστά μας.
Κάποιοι κάνουν λόγο για «δυο Ελλάδες». Μια των μεγαλύτερων ηλικιών και μια της νεότερης γενιάς. Αν συμφωνείτε, ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους. Και ποιες δυνάμεις κυριαρχούν στις δυο αυτές κατηγορίες;
Σε γενικές γραμμές συμφωνώ αλλά να μην ξεχνάμε πως αυτές οι δύο Ελλάδες επικοινωνούν, είναι οι γονείς και τα παιδιά τους ή καλύτερα οι παππούδες και οι γιαγιάδες και τα εγγόνια τους. Στην πραγματικότητα η δεκαετής περίπου οικονομική κρίση και ο ενάμιση χρόνος πανδημίας που βιώνουμε υπονόμευσαν μια γενιά που οδηγήθηκε περίπου 20-25 χρόνια πίσω από πλευράς βιοτικού επιπέδου. Νομίζω πως μόνο ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος είχε τέτοιου μεγέθους επιπτώσεις. Αυτή η γενιά των 20 έως 35 ετών είναι πραγματικά θυμωμένη. Σε αυτήν τη γενιά πολιτικά κυριαρχεί η αντιπολίτευση. Αντίθετα και παρά τα αναμφίβολα προβλήματα που βιώνουν οι άνθρωποι άνω των 60 ετών, τις περικοπές στις συντάξεις τους και τη γενικότερη πίεση στο βιοτικό τους επίπεδο, είναι σε καλύτερη θέση. Αυτή η κατηγορία πολιτών, που είναι η βαραίνει πολύ στη χώρα μας λόγω δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού, επιδιώκει να διασφαλίσει την σταθερότητα. Εδώ έχει ηγεμονική θέση η ΝΔ.
Από τι κινδυνεύει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ηγεμονία που δείχνει να διατηρεί και ίσως και να εδραιώνει;
Κινδυνεύει από αυτό που κινδυνεύουν όλες οι κυβερνήσεις στον κόσμο: το απρόοπτο και τη φθορά του χρόνου. Το πρώτο δεν μπορεί κανείς να το προβλέψει, για το δεύτερο σπανίως μπορεί κανείς να το αποφύγει σε βάθος χρόνου. Εξάλλου στην Ελλάδα σε σχεδόν μισό αιώνα μεταπολίτευσης κανείς δεν έκανε πρωθυπουργία περισσότερο από οκτώ συνεχόμενα χρόνια. Άρα θα περιμένουμε να δούμε τις αντοχές της ΝΔ μετά τις επόμενες εκλογές όπου όλα δείχνουν ότι θα τις κερδίσει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να επανέλθει διεκδικώντας στα ίσια κατά τις προσεχείς εκλογές την εξουσία από τη Νέα Δημοκρατία;
Πολύ δύσκολα. Δεν μπορώ να δω τώρα πως θα χάσει η ΝΔ τις προσεχείς εκλογές. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη αυτό το μιντιακό τοπίο δεν μπορώ να δω καν πως θα διεκδικήσει υπό ίσους όρους τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τη γνώμη μου ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να αποσαφηνίσει μέσα του τι θέλει να κάνει στο ενδεχόμενο ήττας στις προσεχείς. Και εφόσον θέλει να παραμείνει στο παιχνίδι πρέπει να κάνει ότι έκανε ο Γιώργος Παπανδρέου το 2007. Να ζητήσει να κριθεί από την κομματική και εκλογική βάση του κόμματος. Να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ μια εκλογή προέδρου όπως κάνουν πλέον τα μεγάλα κόμματα εξουσίας παντού. Ανοιχτή σε όλους. Με τα «δράματα» της όπως αυτά συμβαίνουν παντού. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να είναι κόμμα εξουσίας στην μετα-κόβιντ εποχή πρέπει να λειτουργεί και ως σύγχρονο κόμμα εξουσίας. Κατά τη γνώμη μου, εν πάσει περιπτώσει, αυτό πρέπει να κάνει ο Τσίπρας γιατί αυτό θα τον αναβαθμίσει ως ηγέτη. Αλλά προφανώς ο ίδιος ξέρει καλύτερα τι θέλει.
Νέα κόμματα μπορεί να υπάρξουν; Και αν ναι, σε ποιους χώρους το θεωρείται πιθανότερο;
Αυτήν τη στιγμή ο μόνος κενός χώρος είναι αυτός της πολιτικής οικολογίας. Από μια άποψη κοντινός και σε αυτόν που άφησε «το Ποτάμι». Μπορεί να δημιουργηθεί κάτι σε αυτόν το χώρο; Άγνωστο. Πάντως όπως είπε η χήρα του Ισπανού αναρχικού ηγέτη Ντουρούτι, «δεν μπορείς να κάνεις την ίδια επανάσταση δυο φορές».
Και το Κίνημα Αλλαγής, με όποια ηγεσία εκλέξει, μπορεί να επανέλθει;
Ως κόμμα εξουσίας σε ένα δικομματικό σκηνικό, δύσκολο, γιατί το πρόβλημα με το Κίνημα Αλλαγής είναι βαθύτερο από πρόβλημα ηγεσίας. Ο χώρος αυτός καλύφθηκε από το ΣΥΡΙΖΑ και εν μέρει τη ΝΔ. Ως συμπληρωματικό κόμμα στη διακυβέρνηση, βεβαίως μπορεί να επανέλθει. Αν πετύχει μάλιστα ένα διψήφιο ποσοστό να μπορεί να παίξει ένα τέτοιο ρόλο. Βεβαίως, στην πολιτική ποτέ μην λες ποτέ. Οι εκπλήξεις παραμονεύουν σε κάθε βήμα.
Και μια τελευταία ερώτηση κ. Μαραντζίδη. Τι πιθανότητες δίνετε σε κυβέρνηση συνεργασίας μετά τις εκλογές με την απλή αναλογική, κατά το παράδειγμα της Ισπανίας ή της Πορτογαλίας;
Δηλαδή να προκύψει μια αριστερή κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές; Δεν θα στοιχημάτιζα τα λεφτά μου σε αυτό το σενάριο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου