Τα κυπαρίσσια είδαν τη γη να χωρίζεται στα δυο

Πριν από περίπου 150 εκατομμύρια χρόνια, η υπερήπειρος Παγγαία διασπάστηκε σε κομμάτια και χώρισε έτσι σε δύο παρακλάδια την οικογένεια δέντρων στην οποία ανήκουν τα κυπαρίσσια. Ίχνη αυτού του διχασμού εντοπίστηκαν τώρα σε μελέτη που εξέτασε το αρχείο των απολιθωμάτων αλλά και το DNA των σημερινών απογόνων.

Η οικογένεια των κυπαρισσοειδών, ή Cupressaceae, εμφανίστηκε πριν από περισσότερο από 200 εκατομμύρια χρόνια, όταν όλη η ξηρά της Γης ήταν συγκεντρωμένη σε μια ενιαία μάζα που ονομάστηκε Παγγαία.

Με τη διάσπαση της υπερηπείρου, πολλά είδη χωρίστηκαν σε επιμέρους πληθυσμούς, οι οποίοι παρέμειναν απομονωμένοι και εξελίχθηκαν τελικά σε νέα είδη.

Σε αρκετές περιπτώσεις ερπετών, αμφίβιων και θηλαστικών, οι παλαιοντολόγοι είχαν εντοπίσει ίχνη αυτού του μεγάλου γεωλογικού συμβάντος. Για παράδειγμα, η Αυστραλία και η Αμερική έχουν σήμερα διαφορετική πανίδα και χλωρίδα, παρουσιάζουν όμως κοινά απολιθωμένα είδη που χρονολογούνται στην εποχή της Παγγαίας.

Η νέα μελέτη είναι η πρώτη που εντοπίζει ανάλογες ενδείξεις στο βασίλειο των φυτών. «Μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν αντίστοιχα ευρήματα για καμία οικογένεια φυτών» γράφουν οι ερευνητές στο Proceedings of the National Academy of Sciences.

Η διεθνής ερευνητική ομάδα εξέτασε το αρχείο των απολιθωμάτων και παράλληλα συνέκρινε το DNA συνολικά 122 ειδών της οικογένειας Cupressaceae.

H ανάλυση έδειξε ότι οι δύο νεότερες υποοικογένειες κυπαρισσοειδών, Cupressoideae και Callitroidaea, διαχωρίστηκαν μεταξύ τους πριν από 153 εκατομμύρια χρόνια, όταν τα δύο κομμάτια της Παγγαίας είχαν αρχίσει να αποκλίνουν.

Το βόρειο τμήμα της Παγγαίας, με την ονομασία Λαυρασία, περιλάμβανε τη σημερινή Βόρειο Αμερική, τη Γροιλανδία, την Ευρώπη και το μεγαλύτερο μέρος της Ασίας, ενώ το νότιο τμήμα, η Γκοντβάνα, θα γινόταν αργότερα η Νότιος Αμερική, η Αφρική, η Ινδία, η Ανταρκτική και η Αυστραλία.

Η σημερινή γεωγραφική κατανομή των κυπαρισσοειδών αντανακλά τον διαχωρισμό των δύο υποοικογενειών: τα Cupressoideae απαντώνται στις περιοχές που προέρχονται από τη Λαυρασία, ενώ τα Callitroidaea εντοπίζονται στα θραύσματα της Γοντβάνα.

Σήμερα, τονίζουν οι ερευνητές, τα κυπαρισσοειδή υπάρχουν σε όλες τις ηπείρους εκτός από την Ανταρκτική.

Η οικογένεια περιλαμβάνει το ελληνικό κυπαρίσσι, Cupressus sempervirens, καθώς και δύο από τα μεγαλύτερα δέντρα του κόσμου, το σεκοϊόδεντρο Sequoiadendron giganteum και τη σεκόια Sequoia sempervirens.

in.gr