Θα υπάρξει συμφωνία με την τρόικα μέχρι το τέλος του χρόνου;
Το ζητούμενο είναι να υπάρξει μια συμφωνία το περιεχόμενο της οποίας θα είναι συμβατό με το πού θέλουμε να πάμε ως χώρα, ειδικά σε ό,τι αφορά την επόμενη περίοδο. Εκτιμώ πως αυτό θα συμβεί. Ενδεχομένως εντός του 2014, πιθανόν και στις αρχές του 2015, στο πλαίσιο μιας τεχνικής παράτασης ολίγων εβδομάδων, λόγω εορτών. Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα κατά πάσα πιθανότητα θα είναι θετικό.
Μπορεί να παραταθεί το τρέχον πρόγραμμα προσαρμογής;
Το ευρωπαϊκό σκέλος του μνημονίου ολοκληρώνεται στο τέλος του έτους, ενώ παραμένει η εκκρεμότητα του σκέλους που αφορά το ΔΝΤ, το οποίο ολοκληρώνεται το 2016. Ο στόχος είναι να περάσουμε σε μια πιο χαλαρή συνταγή, στόχων και όχι μέσων επίτευξης αυτών – δηλαδή να συναποφασίζουμε μεταρρυθμιστικούς και δημοσιονομικούς στόχους με τους εταίρους μας, αλλά οι συγκεκριμένες πολιτικές με τις οποίες οι στόχοι θα επιτευχθούν να είναι στη διακριτική ευχέρεια της εκάστοτε ελληνικής κυβέρνησης. Μια μικρή παράταση μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία για το περιεχόμενο της νέας φάσης είναι ένα ενδεχόμενο, αλλά σε κάθε περίπτωση, αν συμβεί, θα πρόκειται για μια «τεχνική» διαδικασία, ελάχιστης διάρκειας. Η ουσία βρίσκεται στο μετά.
Ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται η διαπραγμάτευση με την τρόικα δείχνει, το λιγότερο, κρίση εμπιστοσύνης στις σχέσεις με τους θεσμικούς εταίρους. Συμφωνείτε;
Πολλές φορές στις διαπραγματεύσεις τα πράγματα φαίνεται να σκληραίνουν ακριβώς επειδή πλησιάζουμε στη λύση. Εδώ δεν πρόκειται απλώς για την ολοκλήρωση ενός κλασικού ελέγχου της τρόικας αλλά και για την εκκίνηση μιας νέας φάσης. Το ζήτημα της τελικής ρύθμισης του χρέους βρίσκεται επίσης πάνω στο τραπέζι. Στην πραγματικότητα, κάθε στοιχείο του απερχόμενου προγράμματος που διαπραγματευόμαστε επηρεάζει και την επόμενη φάση. Εξού και η πολυπλοκότητα της διαδικασίας, η οποία επηρεάζεται επίσης από τις εγχώριες πολιτικές εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση, ειδικά στη σφαίρα των δημοσιονομικών μεγεθών, και συγκεκριμένα του πλεονάσματος, η ελληνική κυβέρνηση έχει μεγάλη αξιοπιστία χάρη στις θυσίες του ελληνικού λαού – θα σας έλεγα, μεγαλύτερη από την τρόικα στο επίπεδο των δημοσιονομικών προβλέψεων. Αυτό είναι ένα βασικό διαπραγματευτικό εργαλείο.
Ποια είναι η εκτίμησή σας για τις εξελίξεις; Για τους 180, για τις εκλογές...
Η εκτίμησή μου είναι πως τα χρόνια της κρίσης χαρακτηρίζονται από μια συγκλονιστική συμπύκνωση του πολιτικού χρόνου. Έχει αυξηθεί η δυσκολία τού να κάνεις προβλέψεις. Η ψήφος για τον Πρόεδρο θα όφειλε να αφορά μόνο το θεσμικό της περιεχόμενο, δηλαδή το πρόσωπο του Προέδρου. Ωστόσο, στην πράξη, χρησιμοποιείται –κατά τη γνώμη μου λανθασμένα– ως μηχανισμός παράτασης ή λήξης του βίου μιας κυβέρνησης. Άρα, de facto, πέρα από το πρόσωπο, θα κριθεί και το αν η κυβέρνηση θα μπορέσει να παρουσίασει στο Κοινοβούλιο ένα αξιόπιστο σχέδιο για το «μετά», το οποίο θα δικαιολογεί την παράταση του βίου της. Εκτιμώ πως αν το σχέδιο αυτό είναι αξιόπιστο, υπάρχει σημαντική πιθανότητα η κυβέρνηση να το επιτύχει, ειδικά σε μια συγκυρία που αρκετά στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυξανόμενα περιλαμβάνουν στις τοποθετήσεις τους όρους υπό τους οποίους θα μπορούσαν να ψηφίσουν Πρόεδρο – ακόμα και αν αυτοί οι όροι είναι σε πρώτη φάση μη ρεαλιστικοί.
Η κρίση στο ΠΑΣΟΚ έχει χαρακτηριστικά αποσύνθεσης. Ή όχι;
Tο ΠΑΣΟΚ βυθίστηκε σε κρίση, αυτό είναι δεδομένο και αντανακλάται στα ποσοστά του. Θα μπορούσαν να γίνουν αρκετά διδακτορικά αναφορικά με το «γιατί» ή το «πώς». Η κρίση όμως συνέβη. Το βασικό πρόβλημα με το ΠΑΣΟΚ σήμερα κατά τη γνώμη μου είναι πως αρκετά κορυφαία στελέχη, ενώ αντιλαμβάνονται το πρόβλημα σε πρώτη ανάγνωση, δεν κινούνται σε μια λογική λύσης του με συλλογικούς όρους, αλλά επιλέγουν να αναδεικνύουν τις μικρές διαφορές μας με όρους προσωπικών στρατηγικών. Ωστόσο, η παράταξη, δηλαδή ο κόσμος που αυτοπροσδιορίζεται ως κεντροαριστερός και που στο περελθόν εκφράστηκε από το ΠΑΣΟΚ, υπάρχει. Το είδαμε σε δήμους, περιφέρειες, επιμελητήρια κ.λπ. Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι αναγκαίο για να εκφραστεί εκ νέου μέσα από έναν ισχυρό θεσμικό φορέα στο επίκεντρο του πολιτικού συστήματος. Η ενότητα είναι αναγκαία συνθήκη. Και η ανανέωση –σε πρόσωπα, ιδέες, ρητορική– είναι η ικανή.
Ποια είναι η πρόθεση του Γ. Παπανδρέου κατά τη γνώμη σας;
Δεν πιστεύω στην εξέταση προθέσεων αλλά προτάσεων. Και, προσωπικά, δεν επιθυμώ να γίνω μέρος του προβλήματος του χώρου μου, αλλά μέρος της λύσης. Ανήκω σε μια νέα γενιά, που επέλεξε να μπει σε αυτόν το χώρο στην πιο δύσκολη στιγμή του και να στηρίξει τις βασικές του επιλογές και την ηγεσία του ακριβώς επειδή πιστεύουμε τόσο στην ιστορία όσο και στην προοπτική της παράταξης, αλλά και επειδή στις κρίσεις οφείλουμε να μη συμπεριφερόμαστε φυγόκεντρα αλλά συγκροτημένα. Δεν πιστεύω ότι στα προβλήματα του χώρου δίνουν καμία λύση οι μάχες οπισθοφυλακής για συνέδρια, ονόματα και σύμβολα. Σε τελική ανάλυση, οι αποφάσεις για όλα αυτά ήδη ελήφθησαν με καθαρό και δημοκρατικό τρόπο. Το ζήτημα αφορά ξεκάθαρα την επόμενη μέρα, το να διαχωρίσεις ως χώρος τη στάχτη από τη φλόγα στο παρελθόν σου, το να διαμορφώσεις μια πρόταση που θα ακουμπήσει ξανά και θα εμπνεύσει ακόμα και κόσμο που απομακρύνθηκε από το χώρο μέσα στην κρίση, ακόμα και τους νέους που σήμερα κοιτάζουν το χώρο με απόσταση. Σε αυτά τα ζητούμενα θα πρέπει να απαντήσουμε.
Γιατί ταυτίζεται η σταθερότητα της χώρας με το θέμα της ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ;
Η σταθερότητα της κυβέρνησης σε πρώτο επίπεδο είναι μια κοινοβουλευτική συνθήκη. Είδαμε τη χώρα να ακροβατεί τα τελευταία χρόνια σε ψηφοφορίες και είχαμε την τύχη να μη βιώσουμε την αρνητική εξέλιξη και τις επιπτώσεις που αυτή θα έκρυβε. Αυτή την επιλογή –φυσικά με συχνά λάθη και με συχνά φαινόμενα αμφιθυμίας– την ανέλαβε μόνο του το ΠΑΣΟΚ το 2010. Στην πορεία, έπειτα από τα πολλαπλά Ζάππεια, η ΝΔ προσχώρησε στη στρατηγική μας. Δεν αμφιβάλλω ότι ο κ. Τσίπρας θα πει πολύ σύντομα και αυτός το δικό του «ουδείς αναμάρτητος» – ίσως με άλλη διατύπωση, αλλά το νόημα θα είναι το ίδιο. Εγγυητής αυτής της πορείας είναι το ΠΑΣΟΚ, το οποίο, παρά τα σημερινά του ποσοστά, είναι στο επίκεντρο του πολιτικού συστήματος και εκτιμώ πως θα είναι σε θέση να επηρεάσει το ζητούμενο της σταθερότητας της χώρας και έπειτα από τις επόμενες εκλογές, όποτε κι αν αυτές προκύψουν, ανεξάρτητα από το αν αύριο θα βρίσκεται σε κυβερνητικό σχήμα ή όχι.
Με ποια λογική, αν συγκροτηθεί Δημοκρατική Παράταξη, δεν θα έχει ηγεσία;
Κορμός της Δημοκρατικής Παράταξης είναι το ΠΑΣΟΚ, το οποίο έχει διαφυλάξει αυτή την πορεία της χώρας στο Κοινοβούλιο. Ο κ. Βενιζέλος είναι ο εκλεγμένος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από το 2012. Εκτιμώ πως το ότι ο κ. Βενιζέλος θα οδηγήσει το χώρο στις επόμενες εκλογές είναι κάτι το αυτονόητο, κάτι που απορρέει εκ των πραγμάτων από τον σημερινό θεσμικό του ρόλο, αλλά και από το γεγονός ότι ήταν ο μόνος υποψήφιος για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ το 2012, επιλέγοντας να σηκώσει μόνος το βάρος τού να οδηγήσει το χώρο στη χειρότερη εκλογική επίδοση της ιστορίας του. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να κινούμαστε στην πολιτική με όρους βραχυπρόθεσμους και καιροσκοπικούς, αντίθετα, πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει πάντα και το στοιχείο της αναγνώρισης. Φυσικά, θεωρώ αυτονόητο πως με την πάροδο του χρόνου η Δημοκρατική Παράταξη θα πρέπει να αποκτήσει και ένα μεγαλύτερο θεσμικό και οργανωτικό περιεχόμενο. Αλλά τα ζητούμενα τώρα είναι σε πρώτη φάση ο προγραμματικός λόγος, η συμπόρευση όλων όσοι πιστεύουμε σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση για τη χώρα, η ενότητα, η σταθερότητα, το συμπαγές πολιτικό μήνυμα. Αυτά καλούμαστε να υπηρετήσουμε.
[Free Sunday, 29/11/14]
Στην Αγγελική Σπανού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου